Nedostatak povjerenja među opozicionim strankama, ali i između opozicije i organizatora protesta, usiljeni razgovori, isforsirani sporazum, nedostatak podrške stranog faktora, neodstatak jakih kompromitujućih dokaza protiv vlasti, uslovili su da ideja o “demontiranju korumpiranog sistema putem ulice” ostene samo još jedna politička fantazija. Kako je Standardu potvrđeno od više izvora iz opozicionih stranaka, više se niko ni potajno ne nada u uspjeh protesta i zaživljavanje “Sporazuma o budućnosti”, pokret “Odupri se” već razmatra politički angažman, a razdjeljena opozicija razmišlja kako će se postaviti kad, i ako do toga dođe.
Mnogi se ovih dana iščuđavaju izbijanjem sukoba između Demokrata i SDP-a, žale za propalim jedinstvom opozicije i “Sporazumom o budućnosti” i pitaju se kako to da protesti pokreta “Odupri se” nijesu uspjeli ni najmanje da poljuljaju vlast? Međutim, realnost je da je ovo jedini ishod, kojeg su čak i sudionici “Sporazuma o budućnosti” od starta prećutno bili svjesni.
Već nakon što su krenuli zajednički razgovori sa organizatorima protesta “Odupri se 97.000”, kako nam je rečeno od strane više izvora iz DF-a i “građanske opozicije”, bilo je jasno da do dogovora neće doći.
Potcijenili uticaj DF-a
Presudilo je to što su iz pokreta “Odupri se” potcijenili uticaj opozicije i prema njima se odnosili “previše autoritativno”.
“Ponašali su se kao da političke partije zavise od njih, nijesu bili svjesni da podrška koju su imali zavisi prije svega od političkih partija i njihove infrastrukture”, rečeno nam je od strane više izvora iz opozicije.
Posebno ogorčeni ponašanjem organizatora protesta bili su funkcioneri i pristalice Demokratskog fronta.
“Masovnosti protesta u najvećoj mjeri je doprinio Demokratski front jer smo imali najviše iskustva na tom planu i uhodanu infrastrukturu. Organizovali smo prevoz iz svih crnogorskih gradova, svesrdno smo podržali proteste, ali kad su počeli da se ponašaju ucjenjivački, kao da mi zavisimo od nih a ne oni od nas, naše pristalice su samovoljno počele da bojkotuju proteste”, reklo nam je više izvora iz DF-a.
Nezadovoljstvo je kulminiralo nakon što je predložen “Sporazum o budućnosti” koji je sadržao obavezujuću tačku “da potpisnici neće preispitivati spoljnopolitičku orijentaciju Crne Gore”.
Bez podrške sa strane
Značajan faktor koji je doprinio da DF obustavi punu podršku protestima je i protivljenje zvaničnog Beograda podizanju tenzija u Podgorici.
“Srpska napredna stranka nikad nije ni zvanično ni nezvanično govorila srpskim strankama u Crnoj Gori da podrže proteste u Podgorici. Lideri DF-a su dolazili u više navrata u Beograd u posljednjih dva mjeseca ali nikad se nijesu sastajali sa rukovodstvom SNS-a, baš zbog toga da ne bi počele spekulacije da Vučić podržava proteste u Crnoj Gori”, rekli su Standardu više izvora iz SNS-a.
Kada tome dodamo i smanjeno interesovanje Moskve za Crnu Goru nakon ulaska u NATO, ali i kontinuirane poruke najviših zapadnih zvaničnika da su mjesta za dijalog institucije sistema, protesti su mogli da budu svedeni samo na puke performanse i nasumične šetnje.
Pucanje krhkog jedinstva
Iako su se organizatori protesta busali da su postigli jedinstvo opozcije nakon što je 39 poslanika, uz veliku pompu na Trgu Nezavisnosti u Podgorici, potpisalo “Sporazum o budućnosti”, u startu je bilo jasno da je to samo dio ispraznog spektakla. Izmjene ključnih članova četiri i pet, zbog nezadovoljstva SDP-a i DF-a, su nagovjestile da je pucanje krhkog jedinstva opozicije samo pitanje vremena.
I 24. aprila sve je eksplodiralo a inicijalna kapisla su bila dešavanja u Kotoru nakon kojih je smijenjen predsjednik opštine iz redova Demokrata Vladimir Jokić. Nakon toga Demokrate su ubrzo poručile da neće prisustvovati narednom sastanku lidera opozicije i pokreta „Odupri se“ ukoliko bude pozvan bilo ko iz SDP-a”.
Ako tome dodamo da su Demokratski front i njihove pristalice već odavno digle ruke od protesta i skoncetrisale snage na akcije koje će sprovoditi nakon presude u postupku za pokušaj terorizma, onda niko nije mogao očekivati neke revolucionarne političke prevrate.
Ipak će se odlučivati na izborima
Lider SDP-a Ranko Krivokapić je nakon dešavanja u Kotoru prelomio i odlučio da posle 18 godina napušta čelo stranke. Na njegovo mjesto će najvjerovatnije doći Draginja Vuksanović koja je ostvarila zapažen rezultat na predsjedničkim izborima prošle godine. Demokrate su ove godine izgubile dva gradonačelnika pa treba očekivati i turbulencije u toj stranci.
Nakon svega što se desilo organizatori protesta “Odupri se” i sami su svjesni da njihova borba predstavlja uzaludan posao. Prema saznanjima Standarda, u tom pokretu uveliko razmatraju da se politički angažuju.
“Vrh pokreta Odupri se uvidio je da je jedini način da se nešto konkretno postigne politički angažman. Oni su u kontaktu sa pojedinim bivšim članovima i visokim funkcionerima Pozitivne, a u opticaju je da naprave širu koaliciju sa URA-om”, potvrdilo nam je više izvora bliskih opoziciji i pokretu “Odupri se”.
Oni bi, kako nam je rečeno, bili “građanska opcija” koja bi pokušala da pridobije razočarene glasače SDP-a i Demokrata.
“SDP će se, nakon odlaska Krivokapića, boriti za opstanak i pitanje je da li će ući u parlament. Pokret “Odupri se” će vjerovatno pokušati to da iskoristi”, rečeno nam je.
Kalkulacija je mnogo i veliki broj opcija je otvoren, ali je izvjesno da se u suštini opet vraćamo na staro – jedinstvo opozicije je ostala samo misaona imenica, protesti su se po ko zna koji put završili neuspjehom, grupa građana ulazi u politiku, a sudbina vlasti se neće odlučivati niti na ulici, niti putem revolucije, već na redovnim izborima na jesen sledeće godine.