Predsjednik Vlade Crne Gore Dritan Abazović potpisaće, u ponedjeljak, na marginama Samita lidera Berlinskog procesa u Tirani, zajedno sa predsjednikom Francuske Emanuelom Makronom i predsjednicom Slovenije Natašom Pirc Musar Ugovor o osnivanju Centra za sajber-kapacitete Zapadnog Balkana (VB3C) sa sjedištem u Podgorici.
Naime, od strane predstavnika Crne Gore, Francuske i Slovenije, 16. novembra 2022. godine, potpisano je Pismo namjere za uspostavljanje Centra za sajber-kapacitete Zapadnog Balkana (WB3C) za zemlje Zapadnog Balkana (WB6), sa sjedištem u Podgorici. Predviđeno je da Centar za sajber-kapacitete ima pravni status međunarodne organizacije, koji će imati tri osnivača, dok će ostale države imati status članica.
Kako je saopšteno iz Vlade, programi koji se realizuju u okviru Centra su, primarno, usmjereni na nosioce kritične infrastrukture i osmišljeni su na način da tematski edukuju predstavnike ovih struktura, kako bi u narednom periodu bili u prilici da stečeno znanje prenose na ostale zaposlene u svojim organizacijama.
Dodaju da se zaključivanjem ovog ugovora stvaraju preduslovi za jačanje sajber bezbjednosti u zemljama Zapadnog Balkana, za unapređenje i razvoj saradnje među svim regionalnim akterima u borbi protiv ovih pretnji i za uspostavljanja regionalnog čvorišta koje će podsticati napredne i relevantne programe i obuke, kao i saradnju u razvoju sajber nastavnog plana i programa u regionalnom akademskom domenu.
Podsjećamo, sve je počelo 29. marta 2022. kada su tadašnji potpredsjednik 42. Vlade, a sadašnji premijer Dritan Abazović i rektor Univerziteta Crne Gore Vladimir Božović potpisali pismo namjere u kojem su iskazali spremnost i želju Vladi Republike Francuske da Regionalni centar za borbu protiv sajber kriminala i za sajber bezbjednost bude u Crnoj Gori. Pismo namjere su predali tadašnjem ambasadoru Republike Francuske u Crnoj Gori Kristijanu Timonijeu u zgradi Rektorata UCG.
Zatim je Podgorica i izabrana za sjedište Regionalnog centra za borbu protiv sajber kriminala i za sajber bezbjednost, o čemu je bivši francuski ambasador Kristijan Timonije obavijestio premijera 24. juna 2022. godine.
Dodatno, na svečanosti u Vili Gorica održanoj 16. novembra 2022, premijer Abazović, ambasador Republike Francuske u Crnoj Gori Kristijan Timonije i ambasador Republike Slovenije u Crnoj Gori Gregor Presker potpisali su pismo namjere u kojem su iskazali spremnost i želju da Regionalni centar za sajber bezbjednost i razvoj regionalnih sajber kapaciteta bude u Crnoj Gori.
Time se tada, po riječima ministra javne uprave Maraša Dukaja, i formalno ušlo u važan zajednički projekat koji pozicionira Crnu Goru kao Regionalni centar za edukaciju iz oblasti sajber bezbjednost i razvoja sajber kapaciteta.
WB3C ima za cilj da doprinese sigurnijem i stabilnijem sajber prostoru Zapadnog Balkana, i u tom smislu ga treba smatrati komplementarnim sa drugim sajber-programima i projektima izgradnje kapaciteta u regionu i šire.
Koordinacija i sinergija različitih inicijativa je u tom smislu važna komponenta projekta, kako bi isti zadržao relevantnost i prilagodio se potrebama zemalja Zapadnog Balkana u ovoj oblasti. WB3C je osmišljen kao regionalni centar u čijem radu mogu da učestvuju i da se učlane i ostale države regiona.
Osim država regiona Centar će biti otvoren za saradnju i sa drugim zainteresovanim državama, regionalnim organizacijama i partnerima koji žele da postanu dio Centra kao punopravne članice, aktivni učesnici ili donatori.