Novinar i publicista Vladimir Jovanović smatra da će centrala u Beogradu odrediti ko će da bude na čelu Mitropolije crnogorsko-primorske. Gostujući u našoj emisiji “Drugačija radio veza”, Jovanović navodi da će budućeg mitropolita crnogorsko-primorskoga SPC posredno birati Aleksandar Vučić. Smatra da je Crna Gora, kada su posrijedi crkveni poslovi, na nivou 1918.godine, piše AntenaM.
Jovanović je ponovio da unutar episkopata SPC postoje oštro sukobljeni klanovi, ponajviše u odnosu prema Aleksandru Vučiću. Navodi da najveću podršku ima frakcija patrijarha Irineja Gavrilovića, koja je lojalna Vučiću. Amfilohije je, kaže Jovanović, bio nezvanični predvodnik manjinske, antivučićevske frakcije.
Shodno tome, Jovanović ocjenjuje da, na temelju ubjedljive kontrole episkopata, nije teško zaključiti da će novoga mitropolita SPC na Cetinju posredno izabrati upravo Vučić.
David Perović najozbiljniji kandidat za novog mitropolita
Publicista Jovanović je ponovio da je najozbiljniji kandidat za novoga mitropolita crnogorsko-primorskoga SPC David Perović, sadašnji episkop kruševački.
“Perović je rođen 1953. kod Istoka (Kosovo), tvrdi da ima neko porijeklo iz Crne Gore. Prije nego se zamonašio, bavio se TV i filmskom režijom. Za episkopa izabran 2011. lobiranjem Irineja Gavrilovića, koji je i načelstvovao njegovom hirotonijom. Smatra se miljenikom dvije najmoćnije osobe u SPC: Gavrilovića i Irineja Bulovića, episkopa bačkoga, ujedno člana i portparola Sinoda. Perović je sada član Sinoda, tj. „crkvene vlade”, poznate po lojalnosti prema Aleksandru Vučiću. Sinodom rukovodi Gavrilović”, navodi Jovanović.
Još dva ozbiljna kandidata
Jovanović navodi da postoje još dva veoma ozbilna kandidata.
“Dvojica vikanih episkopa, zamjenika Irineja Gavrilovića. Vikarni episkop moravički, mislim da mu je ime Antonije. On živi u Moskvi i ima veoma interesantan link sa Moskvom. Drugi ozbiljni kandidat je još jedan vikarni episkop Stefan Šarić, bila je sada afera u vezi sa njim. Oni, takođe, figuriraju jer nemaju eparhije”, objašnjava Jovanović.
Izbor Joanikija moguć jedino uz kršenje kanonskog poretka
Kada su posrijedi pojedini medijski natpisi i spekulacije da bi naredni mitropolit mogao da bude Joanikije Mićović, Jovanović kaže da je to većinsko raspoloženje javnosti koja je vezana za SPC u Crnoj Gori.
Smatra, međutim, da je izbor Joanikija moguć jedino uz kršenje kanonskog poretka. Objašnjava da postoje ozbiljne kanonske prepreke da Mićović bude naimenovan za mirtopolita crnogorsko primorskog.
“Ne govorim o nikakvim političkim odnosima sanaga, raspoloženjima, broju glasova…Govorim o ozbiljnoj kanonskoj barijeri. Kada to kažem mislim na pravilo koje izričito kaže da onaj ko vrši dužnost administratora to može vršiti do godinu i nakon toga ne može biti naimenovan. Prema mojim informacijama, gospodinu Joanikiju je već rečeno, od strane Sinoda u Beogradu, da ne može biti budući mitropolit crnogorsko primorski”, kaže Jovanović.
Sinod SPC u Beogradu naimenovao je, podsjetimo, episkopa budimljansko-nikšićkoga Joanikija Mićovića za administratora Mitropolije crnogorsko-primorske. Prema Ustavu SPC „upražnjenom eparhijom upravlja administrator”.
Mitropolija crnogorsko-primorska potpuno je ista kao bilo koja druga eparhija SPC
Jovanović naglašava da je Mitropolija crnogorsko-primorska potpuno ista kao bilo koja druga eparhija SPC. U vezi sa tim, a kada je posrijedi izbor budućeg mitropolita, navodi:
“Ova struja dvojice Irineja i njihovih protagonista, oni će vas pitati “kakve to veze ima da li je neko iz Crne Gore ili nije”, reći će “mi smo jedinstvena SPC i funkcionišemo na tom nivou”. Oni će, takođe, reći da je Amfilohije svojevremeno bio episkop-banatski. Tako da ako je on iz Crne Gore mogao da bude episkop u Banatu, zašto neko iz Banata ne bi mogao da dođe i da bude u Crnoj Gori”, navodi Jovanović.
Inisistiranje Vučićevog protokola da govori na sahrani Amfilohija bezuspješno
Govoreći o reakciji sveštenstva u Mitropoliji crnogorsko-primorskoj koje je slijedilo pozicije Amfilohija, uključujući i onu da se konfrontira Buloviću, Gavriloviću i Aleksandru Vučiću, Jovanović navodi:
“Uprkos insistiranju njegovog protokola, kod gospodina Joanikija Mićovića, da i on bude govornik na Amfilohijevoj sahrani, Vučiću to nije omogućeno”, navodi Jovanović.
Kult Đeda “bode oči” Beogradu
Govoreći o tome kako u Beogradu posmatraju na sadašnji dio SPC u Crnoj Gori, Jovanović kaže:
“Po njima se razvio kult ličnosti Amfilohija, po njihovom mišljnju – većina sveštanika uopšte nema kvalifikaciju da budu sveštenici. Ođe se stanje opisuje pretežno haotičnim i oni žele da to urede onako kako oni smatraju da treba. Da se izbace gusle, neki guslari, da se sve to pročisti, da se dovede potpuno drugačiji profil sveštenika, da se to disciplinuje”, objašnjava Jovanović.
Jovanović smatra da je Crna Gora, kada su posrijedi crkveni poslovi, na nivou 1918.
“Mi imamo sve ingerencije suverene države. Što se tiče crkvenih poslova – centrala je Beograd”, navodi Jovanović.
Postoji još nešto što je, smatra Jovanović, “bolo oči” Beogradu.
“Kult Đeda, dokumentarni filmovi, transparenti, sve je to “bolo oči” Beogradu. Oni su bili čvrsto ubijeđeni da Amfilohije ide ka autonomiji, te da je to htio da postavi već sad na narednom zasijedanju. Moram da kažem da takvo uvjerenje nije bez osnova”, kaže Jovanović.
Što može u Kruševac i Vršac može i u stolicu Svetog Petra Cetinjskog
Jovanović objašnjava da je tradicija u Crnoj Gori bila da se mitropolit bira od Crnogoraca, te da ga Crnogorci intronizuju, uvode u tron Cetinjskog manastira.
“Potrebno je, zaista, da kada se hirotoniše episkop vjernici, đe on dolazi, kažu da je on dostojan. I sada sam čuo komentar ovih “autonomaša”, kako ih nazivanu u Beogradu “đeduimani”, obožavalaca kulta Amfilohiuja, da oni to neće prihvatiti i da onda neće moći iz Beograda da im postave mitropolita protivno njihovoj volji, jer oni neće reći “dostojan”. To je zapravo glupost, jer npr. episkop kruševački je već hirotonisan, pa nije potrebno da se kaže – dostojan”, objašnjava Jovanović.
Na opasku da li to znači da ono što može u Kruševac i Vršac, može i u stolicu Svetog Petra Cetinjskog, Jovanović kaže:
“Apsolutno, to je otprilike tako”, smatra Jovanović.