Odluka o imenovanju specijalnog izaslanika Evropske unije (EU) za dijalog o normalizaciji odnosa između Srbije i Kosova već je izvjesna, a ona će najvjerovatnije biti saopštena nakon saslušanja budućeg evropskog šefa diplomatije Džozefa Borela u Evropskom parlamentu, saznaje se iz diplomatskih izvora u Briselu.
Kako objašnjavaju ovi izvori, Džozef Borel, koji i dalje vrši dužnost španskog šefa diplomatije, o ovoj ideji je upoznao nekoliko kolega iz ostalih zemalja članica EU.
Dok diplomate i dalje oklijevaju da govore o konkretnim imenima budućeg specijalnog izaslanika, u evropskim krugovima već su utvrđena određena načela oko budućeg izaslanika, koji će u ime EU posredovati u dijalogu između Prištine i Beograda.
Kako su za Radio Slobodna Evropa (RSE) objasnili diplomatski izvori, ova osoba treba da ima visoki politički profil, odnosno treba da bude najmanje ministar inostranih poslova (bivši ili sadašnji). Ta osoba, kako se navodi, mora imati relevantno znanje o prilikama u regionu i treba da ima “harizmu da progura proces” koji bi bio prihvatljiv kako za Beograd i Prištinu, tako i za Vašington i Njujork.
Diplomate u evropskoj prijestonici tvrde da od budućeg izaslanika očekuju da bude u stanju da “popravi štetu koju je učinila Federika Mogerini načinom kako je vodila dijalog”.
Saslušanje Borela u Evropskom parlamentu je zakazano za 7. oktobar, gdje on treba da dobije i formalnu potvrdu ove institucije.
Za razliku od nekoliko ostalih kandidata za komesare, koji nemaju široku podršku Evropskog parlamenta, te time njihovo imenovanje i dalje nije sigurno, potvrda Borrelu skoro je izvjesna, budući da se zna da ima dovoljan broj zastupnika u Parlamentu, koji su mu naklonjeni.
Ideja o imenovanju izaslanika za dijalog izmedju Kosova i Srbije se pojavila nakon što je američka administracija imenovala Metjua Palmera za specijalnog izaslanika za Balkan. Ova odluka Vašingtona, u kombinaciji sa političkom pozadinom novog visokog predstavnik EU, koji dolazi iz zemlje koja ne priznaje kosovsku nezavisnost, je učinila da se pokrene pitanje imenovanja nove osobe koja bi se direktno i aktivno bavila isključivo dijalogom Srbije i Kosova.
U međuvremenu, saznaje se takođe da se i dalje u evropskim krugovima razmišlja o modalitetima funkcije budućeg predstavnika: da li će on biti “specijalni izaslanik EU”, kojeg bi po pravilu imenovao visoki EU predstvanik Džozef Borel, čime bi bio podređen Borelu, ili bi to bio “specijalni predstavnik EU” kojeg bi imenovao Savjet EU, i tako bi bio dio formalnog sistema u EU.
Prema očekivanjima ovdašnjih diplomata, budući visoki predstavnik za zajedničku spoljnu politiku i bezbjednost Džozef Borel bi trebao saopštiti namjeru o imenovanju specijalnog predstavnika u toku ili neposredno nakon njegovog saslušanja u Parlamentu.
Procedure imenovanja ovog izaslanika bi se, prema očekivanjima ovdašnjih diplomata, trebale okončati prije nego što Borel preuzme dužnost šefa evropske diplomatije, odnosno prije 1. novembra ove godine.