S obzirom da je u toku sezona klanja svinja u domaćinstvima, kao i sezona lova na divlje svinje, radi zaštite zdravlja ljudi, Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove podsjeća držaoce svinja i lovce da su obavezni da izvrše pregled mesa na trihinelozu, saopšteno je iz Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.
Kako su istakli, trihineloza je zoonoza od koje ljudi mogu oboljeti nakon konzumacije sirovog ili nedovoljno termički obrađenog mesa životinja u kome se nalaze larve parazita Trichinella spp.
“Trihineloza je široko rasprostranjena te se ovi paraziti mogu naći kod skoro svih sisara. Kao izvor zaraze za ljude, najznačajnija je svinja (domaća i divlja), te rjeđe druge životinje (medvjed, konj) čije meso takođe može biti izvor zaraze”, navodi se u saopštenju.
Poručuju da je, jedini siguran način zaštite ljudi od bolesti trhineloze jeste pregled mesa na prisustvo larvi parazita Trichinella spp, analizom uzorka mesa od svake zaklane svinje, odnosno ulovljene divlje svinje. Pregled se vrši nakon klanja odnosno odstrijela, a prije konzumiranja mesa ili pripreme proizvoda i prerađevina od mesa svinja.
Pregled mesa obavljaju veterinari – doktori veterinarske medicine, u veterinarskim organizacijama.
Uzorkovanje i dostavljanje uzorka
Važno je da držalac svinja, odnosno lovac, veterinarskoj ambulanti ili Specijalističkoj veterinarskoj laboratoriji u Podgorici dostavi adekvatne uzorke uzete sa svih trupova životinja, a meso koristiti tek nakon potvrde da je uzorak negativan na trihinelozu.
Potrebno je, nakon rasijecanja trupa i odstranjivanja unutrašnjih organa, uzeti uzorak od svih zaklanih domaćih ili odstrijeljenih divljih svinja, svih starosnih kategorija, bez izuzetaka.
Kao reprezentativan uzorak za pregled uzima se komadić mesa sa korijena dijafragme, koja dijeli grudnu od trbušne duplje, i to njen mišićni dio kojim se dijafragma vezuje za kičmeni stub (sa korijena dijafragme na prelazu mišićnog u tetivasti dio). Uzorak mora biti najmanje veličine oraha (cca 100 gr), uzet i sa lijevog i sa desnog roga dijafragme.
U izuzetnim slučajevima, kada nije moguće uzeti uzorak dijafragme, na pregled treba donijeti uzorak žvakaćih mišića, jezika, rebarnog ili grudnog dijela dijafragme ili trbušnih mišića, a kod divljih svinja prihvatljivi su i mišići prednje noge. Za sva detaljnija objašnjenja o uzorkovanju zainteresovano lice se može obratiti svom veterinaru koji će ga do detalja uputiti u procedure.
Potrebno je svaki uzorak upakovati u čistu PVC kesicu, a za domaće svinje, svaki treba označiti odgovarajućim brojem ušne markice zaklane svinje ili dostaviti, zajedno sa uzorkom, i ušnu markicu zaklane svinje. Na taj način držalac ispunjava i zakonsku obavezu odjave životinje sa gazdinstva.
Napominjemo da soljenje, sušenje i dimljenje kao ni termička obrada mesa nijesu siguran način za uništavanje ovog parazita. Suhomesnati proizvodi bili su uzrok mnogih potvrđenih slučajeva trihineloze kod ljudi.
Meso zaražene životinje, kao i mesne prerađevine i proizvodi za koje se utvrdi da su zaraženi trihinelom, nije za ljudsku upotrebu – ne smije se prerađivati, odbacivati niti konzumirati već se obavezno uništava u skladu s propisima, po rješenju veterinarskog inspektora.
U slučaju pozitivnog nalaza na trihinelozu kod domaće svinje, držalac životinje ima pravo na naknadu štete pod uslovom da su ispunjeni svi uslovi propisani Zakonom.
Važno je znati da životinje kod kojih je prisutan ovaj parazit uglavnom ne ispoljavaju znake obolijevanja te je nemoguće bez pregleda odgovarajućeg uzorka mesa znati da je meso bezbjedno za konzumaciju.
Prevencija infekcije kod domaćih svinja
Za prevenciju infekcije Trichinella parazitom u populaciji svinja, važno je ne davati im ostatke mesa kao dio pomija (splačina), držati svinje u zatvorenom prostoru, sprovoditi redovne mjere deratizacije i spriječiti ulazak glodara, koji su glavni rezervoari ovog parazita, u objekte za držanje svinja.
Zaštita zdravlja ljudi
Kako je u poslednje vrijeme veoma rasprostranjena ponuda (i prodaja) mesa i prerađevina od mesa svinja putem interneta na društvenim mrežama, obavještavamo eventualne kupce ovako ponuđenog mesa ili proizvoda da, ako se odluče za ovakav način snabdijevanja, preuzimaju i odgovornost za njihovo i zdravlje njihove porodice s obzirom na nepoznatu zdravstvenu ispravnost pa samim tim i rizik od infekcije trihinelom.
Za razliku od mesa svinja iz domaćinstava, koje se koristi za sopstvenu upotrebu, gdje je odgovornost za pregled na samom držaocu svinja, svinjsko meso iz odobrenih klanica, obavezno se pregleda na liniji klanja od strane ovlašćenih veterinara i potrošači mogu biti sigurni u njegovu bezbjednost. Ovo je prilika da još jednom podsjetimo potrošače da meso, ali i sve druge vrste hrane, kupuju samo u registrovanim objektima za prodaju.
Problem je globalan, odgovornost individualna, a preventiva pregledom mesa jednostavna. Budimo odgovorni, zaštitimo sebe i druge!