Politika administracije američkog predsjednika Džoa Bajdena prema Srbiji sve više liči na neuspjeh, ocenjuje su u redakcijskom komentaru dnevnog lista Vašington post.
“Politika gospodina Bajdena je bila da prigrli autoritarnog predsjednika Srbije Aleksandra Vučića u pokušaju da zemlju odvoji od Rusije. Ta politika sve više liči na neuspjeh”, navodi se u tekstu.
Vašington post podsjeća da kada je Bajden postao predsjednik SAD 2021, administracija je identifikovala “nestabilni Zapadni Balkan kao obavezu za Evropu”.
“Zvaničnici su videli da Srbija, najveća zemlja u regionu, ostaje tvrdoglavo u orbiti Rusije. Brinuli su se da će Rusija skoro sigurno podržati svoju državu klijenta, ukoliko ponovo izbije nasilje u regionu. Sve ove brige su postale još akutnije nakon ruske invazije na Ukrajinu”, navodi se.
Post podsjeća da su u posljednje dvije nedjelje u Beogradu održavaju protesti zbog onoga što su i nezavisni posmatrači nazvali “brojnim neregularnostima”, kao i da je policija 24. decembra nasilno rastjerala masu koja je pokušavala da upadne u Skupštinu Beograda.
Scene sukoba policije sa demonstrantima, nažalost, postale su uobičajene u Srbiji. Ali ovog puta su gospodin Vučić i premijerka Ana Brnabić tvrdili da su protesti pokušaj rušenja vlade – i implicitno za to okrivili Zapad”, kaže se u tekstu.
Navodi se i da je Vučić na “mračan način nagovijestio da su strane sile, ako ne i nužno saučesnice, prvo odbacile njegova privatna upozorenja o nemirima i slavile destabilizaciju Srbije”.
“Izjave gospođe Brnabić nekoliko dana prije obračuna pomažu da se razjasni na šta je gospodin Vučić gestikulirao. Ona je zahvalila ruskim bezbednosnim službama što su pružile obavještajne podatke koji pokazuju da se opozicija sprema da organizuje proteste tipa Majdan u Beogradu kako bi preuzela vlast revolucionarnim metodama“.
Dan poslije Vučićevog govora, ambasador Rusije u Srbiji je na ruskoj državnoj televiziji rekao da mu je predsjednik Srbije rekao da postoje „nesporne informacije“ da je Zapad podstakao proteste.
Dodaje se i da Vučić, “podstičući ogorčenje prema navodno nepovjerljivom Zapadu i svrstavajući se sa Moskvom, dobija poene nacionalističke većine dok svoje demokratske protivnike slika kao marionete stranih interesa”.
Ipak, u privatnim razgovorima, kako navodi list, Vučić je u više navrata uvjeravao zapadne sagovornike da se maksimalno bori da Srbiju “uvede u Evropsku uniju gdje joj je i mjesto i da im je on jedini pouzdan partner”.
“Bajdenova administracija je svoju pomirljivu politiku zasnovala na testiranju privatnih uvjeravanja gospodina Vučića. Iako je nekoliko opasnih kriza u protekloj godini na susjednom Kosovu imalo otiske srpskih prstiju, SAD su izbjegavale da pripisuju previše krivice bilo kojoj strani, radije pozivajući na smirenje”.
Vučić je, međutim, je u više navrata odbio da se pridruži sankcijama Zapada Rusiji, iako je umirio Zapad dozvoljavajući da srpsko oružje dospije u Ukrajinu preko posrednih kupaca.
“Povremeno je Srbiju još više približio Rusiji. Posebno u svijetlu najnovijih dešavanja, 2021. srpski ministar unutrašnjih poslova otputovao je u Moskvu kako bi podijelio prisluškivanje ruskih opozicionara koji su održali sastanke u Beogradu – i potpisao sporazum sa Rusijom o zajedničkoj borbi protiv ‘obojenih revolucija’“.
A 2022. godine, kada je rat u Ukrajini u punom jeku, Srbija je potpisala sporazum sa Rusijom o koordinaciji spoljne politike, navodi se u tekstu.
Što se tiče najnovijih protesta opozicije u Beogradu, Vašington post ocjenjuje da je “Bajdenova administracija je dala sve od sebe da bude diplomatska, jedva pominjući navode o izbornim manipulacijama”.
“Iza zatvorenih vrata, gospodin Vučić vjerovatno uvjerava zapadne lidere da je i dalje na njihovoj strani — da je sve ovo samo za pokazivanje. Ali s obzirom na to koliko je malo donijela pomirljiva politika, Bajdenova administracija bi morala da se zapita da li je vrijeme da pokuša nešto novo”, zaključuje se u tekstu.