Dugogodišnji ministar vanjskih poslova Letonije Edgars Rinkevičs postao je prvi otvoreno homoseksualni šef države jedne nacije Evropske unije. Rinkevičs, koji je od 2011. bio ministar vanjskih poslova, stupio je na funkciju predsjednika Letonije danas u Rigi.
Iako se radi o ceremonijalnoj poziciji, letonijski predsjednik može staviti veto na zakone i raspisati referendume. EU je i ranije imala otvorene homoseksualne šefove vlada, ali nikada homoseksualnog šefa države.
U mnogim zemljama šefovi država i šefovi vlada su različite osobe, na primjer predsjednik i premijer. Bivši belgijski premijer Elio di Rupo bio je prvi otvoreno homoseksualni šef vlade u EU. Rinkevičs (49) je prvi put izašao kao gej 2014. godine i od tada je glasni zagovornik LGBT prava.
Homoseksualni brakovi u Letoniji su ilegalni, iako je ustavni sud zemlje priznao istospolne zajednice prošle godine. Parlament Letonije je u maju izabrao Rinkevičsa za predsjednika zemlje u trećem krugu glasanja.
Danas je u svom inauguracijskom govoru Rinkevičs obećao da će nastaviti da podržava Ukrajinu u ratu protiv Rusije. Rekao je da vanjska politika Letonije “nema vremena za greške”, dodavši da će djelovati “brzo, odlučno i mudro”.
Takođe, u svom govoru Rinkevičs je podstakao mlade građane Letonije da “razbiju stakleni plafon” dok je govorio o nejednakosti kao “značajnom problemu”.
„Socijalni jaz u našem društvu je prevelik. Tokom svog predsjedničkog mandata zalagaću se za stvaranje moderne i jake Letonije, za pravnu i pravednu Letoniju, za dobrobit naroda, za uključivo društvo puno poštovanja. I moguće je da svi to postignemo radeći zajedno“, poručio je Rinkevičs.
Rinkevičs preuzima dužnost od Egilsa Levica koji je bio predsjednik četiri godine i predstavljaće Letoniju na samitu NATO-a sljedeće sedmice jedan u Viljnusu u Litvaniji. Letonija je jedna od tri baltičke države, uključujući Litvaniju i Estoniju, koje su se pridružile EU 2004. nakon što su se oslobodile raspadajućeg Sovjetskog Saveza početkom 1990-ih.