Francuska želi stvaranje jednog sveobuhvatnog evropskog političkog foruma koji ne bi bio zamjena ni za EU, ni Savjet Evrope, niti za Organizaciju za evropsku sigurnost i saradnju (OESS), ali bi omogućio izgradnju zajednice koja bi okupljala sve evropske države, bez obzira na njihov status u EU ili odnose s Evropskom unijom. To bi trebalo da znači da bi se u novoj zajednici našla i Crna Gora. Ovu ideju je prije mjesec dana prvi put iznio predsjednik ove države Emanuel Makron, a o njoj će se raspravljati na sljedećem sastanku Evropskog savjeta 23. i 24. juna u Briselu, piše Jutarnji.hr.
Francuska je već poslala zemljama EU non pejper gdje iznosi ideju o stvaranju „Evropske političke zajednice“.
Jutarnji list je imao uvid u ovaj francuski dokument o kojem se raspravlja u EU. Zanimljivo je da se o papiru počelo raspravljati samo par dana prije objave mišljenja Evropske komisije o davanju statusa kandidata za Ukrajinu, Moldaviju i Gruziju. Očekuje se da će Komisija preporučiti davanje statusa kandidata za Ukrajinu, vjerovatno i za Moldaviju, a neizvjesno je kako će se to odnositi i na Gruziju.
Iako u EU kažu da su nakon aplikacije ovih država za članstvo o EU „slijedili uobičajenu postojeću proceduru“, jasno je da se sve odvijalo znatno brže i da se radi o političkim motivima, a manje o ispunjavanju stvarnih kriterijuma za članstvo. No ionako proces proširenja zavisi prije svega od političke volje, a nakon toga od formalnih uslova, prenosi Jutarnji list.
Dugotrajni proces
U Francuskom non-paperu se navodi da se od Evropskog savjeta, koje se sastaje za nedjelju dana u Briselu, očekuje odluka o aplikaciji Ukrajine za članstvo, ali i upozorava na dugo trajanje procesa pa predlažu da se još ove godine stvori “Evropska politička zajednica”.
“Koji god nivo postignemo na ovom Evropskom vijeću, politika proširenja, zbog zahtjeva za neophodne reforme za pridruživanje Evropskoj uniji, i trajanja koje nužno slijedi, ne nudi danas neophodni politički okvir za odgovor na hitne istorijske i geopolitičke potrebe koje proizlaze iz rata protiv Ukrajine i za gradnju političkog strukturiranja našeg evropskog kontinenta”, piše u tom francuskom non pejperu.
Upravo ta dugotrajnost procesa je poslužila Francuskoj kao argument za prijedlog o “Evropskoj političkoj zajednici” u kojoj bi bile sve zemlje koje su spremne dijeliti zajedničke demokratske vrijednosti i da doprinesu zajedničkoj sigurnosti, stabilnosti i prosperitetu Evrope. Zajednica bi bila otvorena za sve evropske zemlje, bez obzira na to jesu li članice EU i bez obzira na to kakve odnose imaju s Evropskom unijom. Bilo onih koje žele da budu članice, one koje to ne žele ili su je napustili, ili su povezane sa EU samo ekonomskim sporazumima.
Države na koje se najviše misli pri raspravama o ovom francuskom planu su zemlje Zapadnog Balkana i one iz istočnog partnerstva, ali i Velika Britanija koja je napustila Evropsku uniju.
Upravo ta dugotrajnost procesa je poslužila Francuskoj kao argument za predlog o “Evropskoj političkoj zajednici” u kojoj bi bile sve zemlje koje su spremne deliti zajedničke demokratske vrednosti i da doprinesu zajedničkoj sigurnosti, stabilnosti i prosperitetu Evrope. Zajednica bi bila otvorena za sve evropske zemlje, bez obzira na to jesu li članice EU i bez obzira na to kakve odnose imaju s Evropskom unijom. Bilo onih koje žele da budu članice, one koje to ne žele ili su je napustili, ili su povezane sa EU samo ekonomskim sporazumima.
Države na koje se najviše misli pri raspravama o ovom francuskom planu su zemlje zapadnog Balkana i one iz istočnog partnerstva, ali i Velika Britanija koja je napustila Europsku uniju.
Slična Mišelova ideja
Ova zajednica bi imala format “blage pravne strukture” s ovlašćenjima donošenja odluka, ali uz poštivanje autonomije EU u odlučivanju. Sastanci u okviru takve zajednice bili bi redovni, nekoliko puta godišnje i to i na nivou šefova država ili vlada i na nivou ministara.
Sličnu ideju je iznio i predsiednik Evropskog savieta Šarl Mišel koji ju je nazvao nešto drugačije, kao “Evropska geopolitička zajednica”. Kako je Mišel izuzetno blizak Makronu, očito se radi o istoj stvari pa će to biti i jedna od ključnih tema Evropskog savjeta krajem sljedeće nedjelje.
Kada je Makaron iznio prvi put ideju o “Evropskoj političkoj zajednici”, s obzirom na to da se on dokazao kao skeptičan prema procesu proširenja EU, mnogi se bili sumnjičavi. No u ovom non pejperu stoji da će stvaranje ove zajednici pomoći, a ne spriječiti integraciju u EU za one države koje to žele.
“Evropska politička zajednica neće biti alternativa članstva u Evropskoj uniji i neće biti zamjena za proces proširenja. Za evropske države koje žele ući u EU će naprotiv biti prilika za jačanje veza s EU zemljama članicama i prije članstva, i političkih i učestvovanjem u određenim politikama EU, uključujući i postupnu integraciju, kada je to prikladno, u evropsko unutarnje tržište”, piše u francuskom non-paperu, a objavljuje Jutarnji.hr.