Evropska komisija (EK) objavila je izvještaj o efikasnosti pravosuđa zemalja Evropske unije (EU), a po broju predmeta u sudovima, Hrvatska je peta, sa oko 26 predmeta na stotinu stanovnika, piše zagrebački “Večernji list”.
Prema izvještaju „EU Justice Scoreboard“ (EUJS) o efikasnosti pravosuđa u 26 zemalja EU (bez podataka za Njemačku), Poljska (28), Slovenija (29), Austrija (35) i Danska (42) imaju u sudovima više predmeta od Hrvatske.
Na listi građanskih i privrednih predmeta Hrvatska je treća sa oko 3,3 predmeta na stotinu stanovnika, a slijede Rumunija (6,5) i Belgija (6,1).
Na kraju 2021. samo je Poljska sa oko 8,5 predmeta imala više od Hrvatske (7,8 neriješenih sudskih predmeta na stotinu stanovnika), ali je Hrvatska imala najviše neriješenih privrednih i građanskih predmeta, oko 4,3 na stotinu stanovnika. Može se zaključiti da su sudije u Hrvatskoj među najopterećenijima u EU, odnosno da su Hrvati najviše okupirani sudovima.
Hrvatska je 14. po „vremenu rješavanja“ svih sudskih predmeta, sa oko 120 dana. U Danskoj, Estoniji i Letoniji sudski sporovi se rješavaju ekspeditivno, čak i u susjednoj Sloveniji, koja je četvrta po ovom kriterijumu.
Po vremenu koje je potrebno za rješavanje prvostepenih upravnih predmeta, Hrvatska je s manje od 200 dana sedma među zemljama EU. Visoki upravni sud Hrvatske ima, poslije kiparskog sa više od 3.000 dana, najduže vrijeme rješavanja od svih upravnih sudova u EU – oko 1.900 dana.
Što se tiče trajanja slučajeva korupcije, samo Slovenija sa skoro 800 dana ima više od 630 dana koliko je za te predmete potrebno u Hrvatskoj, a po alternativnim metodama rješavanja sporova Hrvatska je posljednja u EU.
Na osnovu 10 kriterijuma, EUJS je procijenio mogućnosti pristupa sudu za osobe pod rizikom od diskriminacije i starije osobe. Hrvatska, zajedno s Mađarskom i Danskom, ispunjava samo jedan od ovih kriterijuma, što je, ocjenjuje „Večernji list“, poražavajuće za zemlju starijih ljudi u kojoj je takođe izražena diskriminacija. Za nasilje u porodici postoje slični kriterijumi, a Hrvatska ispunjava pet od 10, a od nje su gori samo Kipar, Mađarska i Danska.
Hrvatska je po izdvajanjima za sudove od oko 64 eura po stanovniku, na 20. mjestu, a najviše daje Luksemburg, 250 eura.
Po platama sudija i državnih tužilaca Hrvatska je ispod prosjeka.
Hrvatska je po nizu kriterijuma na dnu EU:– po dostupnosti onlajn informacija o pravosuđu i javnosti presuda, po mogućnosti e-komunikacije sa sudovima i državnim tužilaštvima, po komunikaciji, vještine sudija… Blizu prosjeka je samo u omogućavanju upotrebe digitalne tehnologije u sudovima.
Od svih zemalja EU, hrvatski građani imaju najlošiju percepciju nezavisnosti sudova i sudija, slijede Poljska, Bugarska, Slovačka i Španija, a najbolje u Finskoj, Danskoj, Austriji i Njemačkoj. Najubjedljiviji razlog za takvu percepciju je uticaj ili pritisak vlasti i političara (65 odsto ispitanika), uticaj ekonomskih i sličnih interesa (58 odsto), te status i položaj sudija koji nedovoljno garantuju njihov u nezavisnost (48 odsto).