NE ODUSTAJU OD SRPSKOG AUTOKRATE: Da li će Crna Gora i dalje ispaštati zbog američkog povlađivanja Vučiću?

Predsjednik Pokreta Evropa sad (PES) Milojko Spajić i zvanično je prošle sedmice postao mandatar za sastav 44. vlade nakon što mu je njegov partijski kolega koji obavlja ulogu predsjednika države Jakov Milatović povjerio tu odgovornost.

Milatović je na konferenciji za novinare izjavio da Spajić, iza sebe ima većinu od 44 poslanika koju, makar prema onome što je u dosadašnjem toku pregovora nagoviješteno, osim PES-a, čine Demokrate, partije nacionalnih manjina i SNP.

’’Želim mu puno uspjeha u odgovornom i brzom završetku procesa formiranja vlade“, rekao je Milatović, na konferenciji za novinare prošlog četvrtka nakon što je Spajiću dao mandat.

Ako uzmemo u obzir da isti hegemonistički krugovi koji posljednjih godina forsiraju propale velikodržavne projekte izražavaju ogromno interesovanje za predstojeće pregovore, jasno je da će Spajiću trebati sreće da bi formirao stabilnu vladu kojom će se upravljati iz Crne Gore, a ne iz Beograda. Prema Ustavu, Spajić sada ima 90 dana da formira vladu koja bi makar trebalo da zaustavi propadanje u koje je Crna Gora upala nakon 30. avgusta 2020. godine.

Relikti DF-a ponovo u igri

Do prije par sedmica bilo je gotovo izvjesno da u sastav nove vlade neće ući ekstremni prosrpski i proruski relikti Demokratskog fronta okupljeni oko saveza ’’Za budućnost Crne Gore (ZBCG)’’. Stvari su se međutim, preko noći preokrenule.

Iako je iz SAD uporno ponavljano da ZBCG za njih nijesu partneri, sve glasnije su spekulacije da bi ova velikosrpsko-putinofilska koalicija mogla da uđe u vladu. I to baš uz blagoslov Amerike!

Iz američke ambasade u Podgorici krajem jula je saopšteno da će podršku Sjedinjenih Američkih Država (SAD) za ulazak u Vladu dobiti samo oni koji podržavaju, između ostalog, odnos NATO saveza prema Ukrajini. Stavovi o priznavanju suverenosti i nezavisnosti Kosova, poštovanju članstva u NATO, genocida u Srebrenici, sankcija Rusiji… se podrazumijevaju.

Relikti DF-a su već dali do znanja da su spremni da, makar zvanično, potpuno prihvate sve ove principe i pljunu na sopstvena politička i ideološka ubjeđenja da bi se dokopali vlasti, pa je očekivano što su odjednom postali igrač koji se ozbiljno uzima u kombinatorici za formiranje nove vlade. Ovakvo konvertitstvo bivšeg DF-a i ne treba da čudi s obzirom da je prema podacima Vikiliksa, jedan od lidera ovog saveza Andrija Mandić 2011. godine u Američkoj ambasadi dao obećanje da će uvesti Crnu Goru u NATO, ako mu  pomognu da sruši tadašnji režim DPS-a.

Spremnost za potpuno konvertovanje svoje politike od strane konstituenata bivšeg DF-a došla je pod uticajem Beograda, gdje se ozbiljno radi na ubacivanju ovog velikosrpskog saveza u vlast. Aleksandar Vučić i njegova hegemonistička garnitura po svaku cijenu žele da bivši DF uđe u vladu, a u tome imaju pomoć svojih vjernih saveznika u destabilizaciji regiona – ambasadora SAD u Beogradu Kristofera Hila i njegovog partnera, izaslanika za Zapadni Balkan Gabrijela Eskobara.

Podrška Beograda i američke diplomatije

Da je Beograd i te kako zainteresovan za crnogorsku vladu, postalo je jasno kada su Vučić pa zatim i politički učenik Slobodana Miloševića – Ivica Dačić krajem jula kukali kako Srba neće biti u vladi i pored toga što će i te kako biti zastupljeni, pa sve i da pokojni DF ne uđe u izvršnu vlast.

Ovakvo ponašanje Vučića i Dačića označilo je početak operacije lobiranja da ekstremno velikosrpsko političko krilo pokojnog DF-a uđe u izvršnu vlast, odakle bi zvanični Beograd imao najbolji upliv u unutrašnju politiku Crne Gore.

Kako saznajemo iz pouzdanih diplomatskih izvora, ambasador SAD u Beogradu Hil, pruža otvorenu podršku Vučiću u njegovim naporima da svoje igrače iz ZBCG ’’uvali’’ Spajiću.

Hil doživljava Vučića kao svoj projekat, od koga nije odustao ni pored toga što je žestoko izigran od strane srpskog autokrate i čelnika takozvane SPC Porfirija Perića, kao obični diplomatski diletant. 

Kako smo već pisali, u diplomatskim krugovima se uveliko priča kako Hil više ne krije da su ga Vučić i Porfirije Perić  ”zavlačili” i na kraju prevarili kada je u pitanju potpisivanje evropskog sporazuma za Kosovo. Iako je Hil konačno shvatio da Vučić nikad neće formalno potpisati francusko-njemački sporazum, bez obzira što je faktički, na terenu, sve odavno završeno, i dalje je spreman da mu povlađuje, čak i ponovo aktivira velikodržavni projekat Otvoreni Balkan, koji je, kako se činilo, odavno zamro.

Američki ambasador u Beogradu i njegov saradnik Eskobar i nemaju nekog izbora, jer je njihova sudbina sada povezana sa Vučićem i Open Balkanom. Jer ako padnu Vučić i Open Balkan, padaju Hil i Eskobar.

,,Hil je svjestan da je Vučić projekat za koji je on zadužen i da mu sudbina zavisi od njega, jer od srpskog autokrate očekuje da potpiše francusko-njemački sporazum čime bi se Srbija i zvanično saglasila da Kosovo uđe u međunarodne institucije. Svega ovoga je  svjestan i izaslanik SAD za Zapadni Balkan Gabrijel Eskobar, koji je spreman da pritisne Spajića, ali se ipak drži po strani da bi ukoliko njihov projekat propadne, krivicu svalio na Hila. Međutim, zajedno su spremni da zadovolje Vučića kroz revitalizovanje Otvorenog Balkana, a ulaskom ZBCG u crnogorsku vladu Beogradu bi bio otvoren prostor za djelovanje u tom pravcu’’, rekli su naši izvori.

Kako su kazali naši diplomatski izvori, i albanski premijer Edi Rama spreman je da povuče svoje riječi od početka jula kada je proglasio kraj velikodržavnog projekta Otvoreni Balkan, samo ako dobije signal.

’’Iako je izjavom od početka jula proglasio kraj Otvorenog Balkana i afirmisao Berlinski proces da bi se približio Evropi, odnosno prije svega Njemačkoj, Rama je isto tako spreman da ponovo posluša SAD ukoliko se za to ukaže potreba. Ako dođe nalog iz SAD Rama će zajedno sa Vučićem ponovo podržati velikodržavnu inicijativu Open Balkan’’ rekli su naši izvori.

Na vezi sa Vučićem?

Lideri ZBCG, odnosno pokojnog DF-a na vezi su sa Beogradom i to je jasno iz njihovih zahtjeva. Oni su se do skoro držali veoma megalomanskih zahtjeva i tražili da im pripadne mjesto predsjednika Skupštine i dva do četiri važna ministarstva, ali su, po svemu sudeći, i njihovi zahtjevi postali skromniji nakon ’’konsultacija’’ sa Beogradom.

’’S obzirom da Demokrate koče ulazak koalicije ZBCG ukoliko ovi budu insistirali na mjestu predsjednika parlamenta, moguće da je iz Beograda stigao signal i funkcionerima DF-a da odustanu od mjesta prvog čovjeka Skupštine i zadovolje se sa četiri ministarstva među kojima su prosvjeta i energetika’’, rekli su naši izvori.

Ipak, nije isključeno da će po uputstvu iz Beograda ZBCG ponovo povećati svoje zahtjeve i tražiti mjesto predsjednika Skupštine da bi namjerno sabotirali ulazak u Vladu.

’’Nakon toga bi Vučić imao izgovor da kaže kako je njegov projekat propao, pa stoga nema obavezu da stavi potpis na evropski sporazum o Kosovu. Razne kombinacije su u igri, a mnogo toga će zavisiti od ishoda pregovora oko vlade u Crnoj Gori’’, rekli su naši izvori.

Hil i Eskobar u trci sa vremenom

Kada su u pitanju razlozi zašto Hil i Eskobar i dalje guraju srpskog autokratu koji ih laže i zavlači već duže vremena, čega su postali i svjesni, naši izvori ističu da postoje dvije opcije – korupcija ili karijerizam.

’’Uvijek postoji sumnja da možda postoje neki benefiti koje američke diplomate dobijaju mimo milionskih lobističkih ugovora koje je vlast u Srbiji potpuno legalno sklopila u Vašingtonu. Drugi razlog je karijerizam, jer Hilu i Eskobaru bi bio veliki poraz da se njihova misija završi neslavno tako što od Vučića neće dobiti ništa što je obećao. Oni bukvalno zavise od Vučića’’, rekli su naši izvori.

U svakom slučaju, Hilu i Eskobaru vrijeme ističe i Vašington je svjestan da njihova misija na Balkanu, odnosno Srbiji, tapka u mjestu.

Već je najavljeno da će Džejms O’Brajan biti imenovan za pomoćnika državnog sekretara za evropska i evroazijska pitanja i na toj poziciji zamijeniti Karin Donfrid. Kako smo već pisali, to je jasan signal da će Hil i Eskobar biti poslati na ’’klupu za rezervne igrče’’.

O’Brajan je učestvovao u kreiranju politike na ovim prostorima kao jedan od glavnih autora čuvenog Dejtonskog mirovnog sporazuma, a bio je dio američke delegacije tokom pregovora Kosova i Srbije u Rambujeu 1999. godine. Da li će on nastaviti agendu koju zastupaju Hil i Eskobar, ili Vašington ima u planu da konačno promijeni politiku povlađivanja velikosrpskom nacionalizmu u Regionu, ostaje da se vidi.

Američka administracija previše povlađuje Vučiću

Ali O’Brajan i američka administracija moraće da uzmu u obzir da se u zadnje vrijeme digao veliki talas nezadovoljstva politikom koju SAD vodi prema srpskom autokrati Vučiću, kojem se prema mnogim kredibilnim izvorima previše povlađuje.

Najveća američka, ali i svjetska medijska kuća, CNN je u jučerašnjoj analizi napisala da ’’pristup Zapada u kom ’ne vidi zlo’ u Vučiću, destabilizuje Balkan’’. Samo nekoliko dana prije pisanja CNN-a, visokom predstavniku EU za spoljne poslove Džozepu Borelju, američkom državnom sekretaru Entoniju Blinkenu i ministru spoljnih poslova Velike Britanije Džejmsu Kleverliju upućeno je pismo koje je potpisalo čak 54 evropska i američka poslanika, u kojem pozivaju da se ’’kritičnije odnose prema Srbiji’’,  uz oštru napomenu da ’’trenutni pristup (Zapada) ne funkcioniše’’.

Među potpisnicima pisma u kojem se žestoko kritikuje Vučićev kriminogeno-autokratski režim su, između ostalih, i predsjednici spoljnopolitičkih odbora Bundestaga Majkl Rot (SPD) i američkog Senata Bob Menendez. Upravo je demokratski senator iz Nju Džerzija Menendez prednjačio u žestokim kritikama kada je sredinom maja kao predsjedavajući Senatskog odbora bio eksplicitan da je Srbija zemlja na koju Rusija i dalje ima veliki uticaj.

Sve ovo su dokazi da politika koju na Balkanu reprezentuju Hil i Eskobar nije u saglasnosti sa zvaničnom politikom Vašingtona, pa stoga ima sve više žestokih protivnika koji glasno apeluju da se prema Beogradu zauzme mnogo čvršći pristup.

U.P.A.