Povodom 15. septembra – Međunarodnog dana demokratije – Centar za građansko obrazovanje (CGO) poziva na odgovornost donosioce odluka i da u centar stave javni interes i građane i građnke, a kako bi se počelo izlaziti iz aktuelne političko-ekonomske krize, saopštila je Željka Ćetković, koordinatorka programa Aktivno građanstvo.
Kako je saopštila, nalazi CG Pulsa iz jula 2022, zajedničke inicijative CGO-a i agencije DAMAR, ukazuju da skoro trećina građana i građanki Crne Gore smatra da se zemlja nalazi u kriznoj situaciji, što je rast od 11 odsto u odnosu na novembar 2021. godine kada je taj podatak, takođe, budio zabrinutost.
“U avgustu 2020. godine crnogorski birači su, prvi put poslije 30 godina, promijenili vlast na izborima i taj je događaj unio i mnogo očekivanja u dijelu demokratske transformacije države. Međutim, pokazalo se da su partijski i partikularni interesi nadjačali demokratske vrijednosti. Između ostalog, umjesto uspostavljanja meritornog sistema, kako su to koalicije koje su pobijedile u avgustu 2020. godine obećavale, dobili smo partijsko kadriranje samo sa kadrovima iz drugih partija. Time je nastavljena loša praksa iz doba DPS vlasti, jer je onima koji nisu dio partijskih struktura poslata poruka da su, bez obzira na znanja i vještine, bezvrijedni bez članske karte partija vlasti”, kazala je Ćetković.
Dodatno, talas klerikalizacija je, prema njenim riječima, snažno polarizovao društvo, a uticaj religije na društveno-politički diskurs i donosioce odluka se, kaže Ćetković, negativno odrazio na stanje ljudskih prava, pogotovo najmarginalizovanijih grupa, poput LGBTIQ, ali i žena jer se bilježi enorman porast mizoginije.
“Ni ljudska prava ni evropske integracije, a samim tim ni vladavina prava i demokratija, nijesu bili u fokusu novih vlasti. Smjena Vlade Zdravka Krivokapića dala je osnov za uvjerenje da su neke lekcije naučene, ali je Vlada Dritana Abazovića nastavila sa forsiranjem prioriteta koji su dodatno dijelili društvo i udaljali nas od EU. CGO ukazuje na trajući problem zanemarivanja javnog interesa od strane onih koji dođu na pozije moći, a posebno u izvršnoj vlasti. Naš put ka EU je praktično zaustavljen, a nije izjesno kada će biti odblokiran”, naglasila je Ćetković.
CGO, dodaje, izražava zabrinutost da su pregovori partijskih subjekata samo trgovina za parče vlasti, dok briga za građane i građanke ostaje na deklarativnom nivou, a demokratiji se teško učimo.
“Generalna Skupština Ujedinjenih nacija je 2007. godine proglasila 15. septembar Međunarodnim danom demokratije u cilju promovisanja uloge vlade u očuvanju otvorene demokratije među svim nacijama članicama UN-a i u cilju slavljenja sistema vrijednosti koje demokratija promoviše, dajući građanima mogućnost da učestvuju u donošenju odluka koje se tiču svih aspekata njihovih života”, zaključila je Ćetković.