Sjever Crne Gore ima potencijal da bude razvijeniji region od juga. Preduslov za to je realizacija infrastrukturnih projekata koji će približiti njegove opštine i privući nove investicije, ocijenili su učesnici prvog panela 4. Bjelopoljskog biznis foruma.
Uz moderiranje direktora Sektora za analize i istraživanja Privredne komore Miljana Šestovića, na temu „Stanje ekonomije na sjeveru Crne Gore” govorili su predsjednici opština Bijelo Polje i Berane Petar Smolović i Vuko Todorović, potpredsjednik Opštine Mojkovac za investicije Ivan Ašanin, te privrednik Miroje Zejak.
Moderator Šestović, kako je saopšteno iz PKCG, razgovarao je sa učesnicima o ključnim izazovima sa kojima se suočavaju lokalne samouprave i privreda Sjevera, te koji su to resursi i šanse za razvoj ovih opština, sa osvrtom na projekte koji bi unaprijedili ekonomsku sliku ovog regiona.
On je kazao da je “poražavajući” podatak da se od ukupnog broja nezaposlenih u Crnoj Gori koji iznosi 46.000, na Sjeveru nalazi njih 26.000.
“Posebno je zabrinjavajuće što se u odnosu na prosječnu zaradu u našoj državi, sve opštine Sjevera nalaze se ispod prosjeka, osim Pljevalja”, rekao je Šestović.
Predsjednik opštine Bijelo Polje Petar Smolović istakao je da, iako 11 opština Sjevera čini 51 odsto Crne Gore, u njoj posluje svega 10,5 odsto ukupnog broja preduzeća u državi, te da je ostvareno samo 6,8 odsto od ukupnih poslovnih prihoda aktivnih preduzeća, isključujući finansijski sektor.
Bijelo Polje je, navodi on, lider među sjevernim opštinama po ostvarenim prihodima.
Prema njegovim riječima, opštine Sjevera pokazale su izuzetnu otpornost tokom kovid krize, zbog različite strukture privrede, u odnosu na druge regione uglavnom fokusirane na turizam, jer ih karakterišu snažne aktivnosti u energetskom i sektoru proizvodnje hrane.
“Ipak, obim poslovne aktivnosti koje opštine imaju na sjeveru, značajno su ispod potencijala. Stoga je neophodno aktivnije raditi na završetku brojnih infrastrukturnih projketa, posebno autoputa”, istakao je on, dodajući da je to jedini način za privlačenje stranih investitora i kreiranje novih radnih mjesta.
Vuko Todorović, predsjednik opštine Berane istakao je da svi zajednički moramo krenuti u razvoj Sjevera, jer on to zaslužuje.
On je istakao da je nezaposlenost ono “što najviše opterećuje Berane”, ali i sve ostale opštine na Sjeveru, te loša saobraćajna i putna infrastruktura koja predstavlja najveću barijeru za dolazak stranih investitora.
“Nadamo se da će se do kraja godine završiti put Kolašin – Berane preko Bjelasice, što će zasigurno otvoriti dodatne mogućnosti za razvoj ovih opštini”, istakao je Todorović.
Takođe je kazao da je u fokusu Berana i eventualna “mogućnost aktiviranja aerodoroma u ovoj opštini”, što bi, kaže, bilo od velikog značaja za sve sjeverne opštine, ali I samu državu.
On je poručio da je neophodno što prije krenuti u realizaciju planiranih investicionih projekata, uz pomoć države i finansijskih institucija, koji bi značajno promijenili sliku Sjevera i doveli do snažnog ekonomskog razvoja.
Ivan Ašanin, potpredsjednik Opštine Mojkovac za investicije, ukazao je na važnost valorizacije Bjelasice za dalji razvoj Sjevera, kao i završetka autoputa.
Prema njegovim riječima, neophodno je intenzivirati napore lokalnih samouprava kako bi se u saradnji sa Upravom za kapitalne investicije realizovali projekti vezani za skijališta na ovoj planini i izgradila infrastruktura koja će ih povezati sa opštinama ovog regiona.
“Na Sjeveru imamo potencijale ne samo da, što se razvoja tiče, dostignemo južni region već i da ga prestignemo. Za to nam je potreban konsenzus, odnosno jedinstveno djelovanje kako bismo realizovali razvojne projekte”, istakao je Ašanin.
Privrednik Miroje Zejak koji se bavi živinarstvom ukazao je na izazove s kojima se na lokalnom nivou susrijeću proizvođači. Među njima su nedostatnost prostorno-planske dokumentacije za proizvodne objekte i komplikovana procedura dobijanja dozvola za seoski turizam. Takođe, ističe i problem visokog kolaterala za kredite kod IRF. Predlaže da se za kolateral umjesto vrijednosti cijele investicije uzima vrijednost podrške IRF. Takođe, istakao je pozitivno iskustvo učestvovanja u IPARD projektima.
“U cilju podrške proizvođačima, neophodno je umanjiti poreze na nepokretnosti koji se odnosi na proizvodne objekte. Te poreze je potrebno prepoloviti ili sasvim ukinuti. Predlažem opštinama Sjevera da više pažnje obrate na to”, smatra Zejak.
On je apelovao u pravcu veće podrške poljoprivrednim proizvođačima sa lokalnog i državnog nivoa, a naročito početnicima u biznisu.