PREDAJA ENERGETSKOG SISTEMA: Još samo CGES nije pao

Potpisivanjem ugovora o poslovno-tehničkoj saradnji između EPCG Solar gradnje, kćerke firme Eketroprivrede Crne Gore (EPCG)  i kompanije Kaldera iz Laktaša, u energetska državna preduzeća je „na mala vrata“ ušao sumnjivi kapital Milorada Dodika, za koga mediji u Bosni i Herecegovini trvde da je povezan sa čak 65 kompanija. Na samom vrhu je kompanije Kaldera, a  zvanični vlasnik kompanije je Milenko Čičić, poznat i kao Mićo Kaldera. Iza njegovih leđa, već godinama, stoji Milorad Dodik, s kojim ga vežu dugogodišnje prijateljstvo i poslovna saradnja. Sarajevsko Oslobođenje je pisalo da je Čičić vlasnik Dodikovog omiljenog hotela Kaldera u Aleksandrovcu, u kojem je prvi čovjek SNSD-a često primao strane delegacije, ali i držao sastanke sa najužim stranačkim rukovodstvom.

Čičić je ujedno jedan od najvećih akcionara Gradskog preduzeća Krajina, firme koja je izgradila desetine zgrada u Banjaluci. Prije nekoliko godina Čičić je u naselju Borik izgradio poslovnu zgradu koju je potom prodao Vladi Srpske, koja ju je kupila za novoformirani Privredni sud Republike Srpske. Dodik je Čičića okitio i Ordenom Njegoša prvog reda. Kaldera company je dobijala milionske poslove od Vlade Srpske i milionske kredite Investiciono-razvojne banke RS-a. Ova kompanija je ujedno suvlasnik GP Krajina, firme koja bilježi „nevjerovatne poslovne rezultate“.

Zanimljivo je i da je i EPCG nedavno najavila građevinske poduhvate izgradnjom, kako su ga nazvali, Sunčanog grada, sa Opštinom Nikšić. Memorandum o saradnji su potpisali Milutin Đukanović, predsjednik Odbora direktroa EPCG iz Nove srpske demokratije (NSD) i njegov partijski drug Marko Kovaćević, kontroverzni predsjednik Opštine Nikšić. O „Sunčanom gradu“ javnost nema gotovo nikakvih podataka.

KO UPRAVLJA ENERGETSKIM SEKTOROM CRNE GORE

Da je Dodiku Republika Srpska mala za njegove energetske apetite, dokazuje i ugovor Kaldere sa Solarom. Energetskim sektorom Crne Gore upravlja kadar Nove srpske demokratije, partije bliske Dodiku, a njen predsjednik Andrija Mandić je bio i domaćin nedavne Dodikove posjete Crnoj Gori. Da Dodik planira da, preko svojih namjesnika iz NSD,uđe u energetski sektor Crne Gore, pokazalo se već tada, kada je tražio od Crne Gore da ne blokira izgradnju HE Buk-Bijela, koju planiraju da rade Srbijom. Mandić 2005. godine je glasao za Deklaraciju o zaštiti rijeke Tare, kojom je stopirana izgradnja takozvane velike Buk-Bijele, projekta od koga bi Crna Gora mogla da živi. Po naređenju šefa iz Beograda, Aleksandra Vučića, mijenja retoriku – sada tvrdi da je to prilika da se u budžet Crne Gore slivaju milioni.

Da je Dodik došao sa zadatkom kod Mandića, ubrzo se pokazalo kao tačno. Elektroprivreda Crne Gore na čijem čelu Odbora direktora se nalazi Milutin Đukanović, najavljuje formiranje zajedničkog preduzeća sa Elektroprivredom Republike Srpske. Mandić ide u „radnu posjetu“ Nikšiću, koju je iskoristio da sa Markom Kovačevićem, predsjednikom Opštine Nikšić, obiđe i EPCG.

Atak na energetski sistem se tu ne zaustavlja. Ugovor Solar gradnje firmom Kaldero potpisan je istog dana kada je Mandić bio u posjeti Nikšiću. Izvršna direktorica Solar gradnje je kadar URA, Valerija Saveljić, čiji je partijski šef Dritan Abazović u januaru ove godine snimljen na Jahorini, na ručku sa Dodikom i Nedeljkom Elekom, predsjednikom Nadzornog odbora Olimpijskog centra ,,Jahorina“.

Osim prisustva Dodika, zanimljiva je i uloga, crnogorskoj javnosti ne toliko poznatog, Nedeljka Eleka, kojem je funkcija čelnika SC ,,Jahorina“ tek jedna u nizu.

Bosanski portal Capital nedavno je pisao kako je Republika Srpska krajem prošle godine postala vlasnik ,,Sarajevo gasa“ nakon što je za oko devet miliona KM kupila 53,6 odsto akcija ovog preduzeća od aktuelnog ministra privrede i preduzetništva RS Vojina Mitrovića.

Nedugo nakon toga, na čelo preduzeća dolazi upravo Nedeljko Elek koji je ujedno i predsjednik Nadzornog odbora Olimpijskog centra ,,Jahorina“.

Da sve bude zanimljivije, entitet RS je preko svojih fondova svaku akciju preduzeća ,,Sarajevo gas“ platio po 0,99 konvertibilnih maraka. Dok je ministar Mitrović godinu prije te iste akcije kupio po – pet puta manjoj cijeni!

Upravo je Elek postao izvršni direktor te privatno-državne kompanije. Interesantno, predsjednik Bjelorusije Aleksandar Lukašenko imenovao je Eleka za počasnog konzula, dok je bliski rođak, Zlatan Elek, postavljen za vršioca dužnosti direktora Kliničko-bolničkog centra u Sjevernoj Mitrovici, i sada sada je na čelu Srpske liste na Kosovu i Metohiji.

EPCG, SOLAR GRADNJA I CGES

I dok iz EPCG najavljuju formiranje zajedničkog preduzeća sa ERS, Solar gradnja potpisuje ugovor sa Kaldera kompanijom. Kadar URA Saveljićeva imaće podršku u tome i od Odbora direktora Solar gradnje na čije čelo je EPCG kao majka firma, postavila Marinu Jočić, još jednu udarnu pesnicu NSD. U javnosti se spekuliše da će raditi zajednički projekat solarnih panela na Bilećkom jezeru, jer se, kako se nezvanično može čuti, Milutin Đukanović uvezao u biznis sa solarnim panelima.

Jedino ko se trenutno „drži“ je Crnogoroski elektroprenosni sistem (CGES), regionalna energetska „zlatna koka“ zbog projekta Transbalkanskog koridora, koji povezuje region sa tržištem EU.  Transbalkanski koridor je skup elemenata elektroprenosne mreže na 400 kV naponskom nivou, koji treba da omogući bolje međusobno energetsko povezivanje Crne Gore, Bosne i Hercegovine i Srbije, ali i njihovo povezivanje sa neposrednim okruženjem. Ovaj klaster čini Projekat interkonekcije Crna Gora – Italija (novi podmorski kabl Lastva (CG) – Villanova (IT), konvertorske stanice u Italiji i Crnoj Gori i TS 400/110/35 kV „Lastva“), kao i projekti izgradnje i pojačanja unutrašnje 400 kV mreže u Crnoj Gori, Srbiji, kao i izgradnja interkonektivnih dalekovoda 400 kV između Crne Gore, Srbije i Bosne i Hercegovine.

Očigledno da energetskim apetitima Vučića i Dodika treba CGES kao najbrža veza sa tržištem EU. Tu međutim, postoji problem, jer u upravljačkoj strukturi značajan broj akcija ima Terna. Vučič odavno mjerka CGES pa je Elektromreža Srbije (EMS) u više navrata na berzi kupovala akcije CGES-a, i sad je vlasnik oko 15 odsto.

Sljedeći zadatak za Vučićeve namjesnike u Crnoj Gori je da otjeraju Ternu iz vlasničkog udjela. U javnosti se sve više može čuti da su blizu da ispune i tu želju, te da  renomirana italijanska kompanija pakuje kofere.

Srpski predsjednik Aleksandar Vučić odavno ne krije da želi da kupi sve što može od energetskih kapaciteta bilo da je riječ o termo, hidro i bilo kojim drugim u neposrednom okruženju kako bi mogao da garantuje bezbjedno snabdijevanje.

Očigledno da crnogorski petokolonaši ne prezaju od unovčavanja svoje izdaje i da su uveliko krenuli u ozbiljnu akciju.

L.P.Đ.