Negativan uticaj pandemije koronavirusa na lokalne prihode imao je i negativan uticaj na upravljanje nepokretnom imovinom opština, a suočavajući se sa izazovima, lokalne samouprave moraju odrediti prioritete i prilagoditi poslovanje vanrednim okolnosti kako bi pružile kvalitetne usluge građanima.
To je saopšteno na otvaranju EUROSAI TFMA seminara “Upravljanje nepokretnostima u vlasništvu opština“ i petog godišnjeg sastanka EUROSAI Radne grupe za reviziju opština, koji su organizovali Državna revizorska institucija (DRI) Crne Gore i Nacionalna kancelarija za reviziju Litvanije.
Predsjednik Senata DRI Crne Gore Milan Dabović, ukazao je da bez dobre evidencije nefinansijske imovine, nema adekvatnog obračuna amortizacije i iskazivanja budžetskog rezultata.
„Svakako, imovina predstavlja osnov za uspostavljanja koncepta stvarnih troškova, koji su polazna osnova za programsko budžetiranje, koje predstavlja budućnost modeliranja javnih finasija kako na centralnom tako i na lokalnom nivou“, kazao je Dabović.
Situacija sa pandemijom koronavirusa, kako je istakao, predstavlja značajan izazov za stabilnost javnih finansija na lokalnom nivou.
„Kod većine zemalja, vlade su usvojile mjere za ublažavanje negativnih uticaja pandemije virusa Covid 19, koje su između ostalog imale uticaj na budžete lokalnih samouprava. Budžeti lokalnih samouprava su znatno suočeni sa smanjenjem budžetskih prihoda, prihoda od poreza na dohodak građana i imovinu, kao i sa odlaganjem planiranih infrastrukturnih investicija“, ukazao je Dabović.
Negativan uticaj pandemije na lokalne prihode imao je, kako je dodao, negativan uticaj i na upravljanje nepokretnom imovinom lokalnih samouprava.
„Suočavajući se sa izazovima, lokalne samouprave su primorane da prilagođavaju svoje poslovanje vanrednim okolnosti kako bi pružile kvalitetne usluge građanima. Ulaganja u postojeću i novu infrastrukturu lokalnih samouprava je ograničeno, tako da lokalne samouprave moraju odrediti svoje prioritete kako bi obezbijedile bolji kvalitet usluga i života građana. Dobro upravljanje imovinom imperativ je vremena u kojem živimo“, poručio je Dabović.
Rekao je da svi postaju sve više svjesni ograničenosti resursa na kojima se gradi ekonimija, tako da njihova racionalna upotreba mora biti adekvatno racionalizovana kako u realnom tako i javnom sektoru.
„S tim u vezi, ključnu ulogu u doba pandemije imaju vrhovne revizorske institucije, koje svoj rad treba da fokusiraju na kontroli upravljanja sredstvima namijenjenih za suzbijanje pandemije, kao i kontroli kvaliteta pružanja usluga građanima tokom pandemije. Njihov zadatak je da ispitaju upravljanje i upotrebu resursa, kao i da osiguraju da se sredstvima i imovinom opština i u doba pandemije upravlja zakonito, ekonomično, efikasno, efektivno i transparentno“, kazao je Dabović.
Generalni revizor Nacionalna kancelarije za reviziju Litvanije, Mindaugas Macijauskas, pozvao je sve da se okrenu i koncentrišu na temu upravljanja imovinom u vlasništvu opština iz nove perspektive i ukazao da su se tokom pandemije, sve opštine, ne samo u Evropi nego i globalno suočile sa istim izazovima u upravljanju nepokretnostima.
„Suočile su se sa padom prihoda, novim neophodnim troškovima za nepokretnosti i njihove potrebe, radom od kuće i uslugama koje se pružaju na daljinu. Kao rezultat toga, pejzaž nekretnina se mijenja i opštine treba ponovo da postave prioritete u oblasti investicija u infrastrukturu, korišćenje nepokretnosti zajedno sa novim načinima za pružanje javnih servisa“, istakao je Macijauskas.
Predsjednik Skupštinskog odbora za ekonomiju, finansije i budžet Vladimir Joković, kazao je da je DRI, kao vrhovni organ državne revizije u Crnoj Gori, jedan od najznačajnijih partnera Skupštine i njenih radnih tijela u vršenju kontrolne i nadzorne uloge Skupštine Crne Gore.
„Kako Skupština najveći dio saradnje sa DRI ostvaruje preko Odbora za ekonomiju, finansije i budžet ova dva subjekta u proteklom višegodišnjom periodu konstantno su unapređivala saradnju. DRI je prepoznata kao aktivni učesnik u mnogim međunarodnim aktivnostima Crne Gore, i tu mislim na učešće u pregovorima sa Evropskom unijom, posebno Poglavlje 32. Cijenim da će današnja konferencija, koja se odnosi na upravljanje nepokretnostima opština, što je jedan od važnih segmenata kvalitetnog funkcionisanja lokalnih samouprava i države u cjelini, doprinijeti boljem razumijevanju izazova sa kojima se opštine suočavaju i načina na koji treba upravljati ovim važnim lokalnim resursima“, rekao je Joković.
Gradonačelnik Glavnog grada Ivan Vuković, ukazao je da je sama uloga koju imaju opštine, a koja se tiče upravljanja nepokretnostima postala posebno bitna u vrijeme pandemije, koja je veoma uticala na socijalni status, zdravlje stanovništva i uopšte na ekonomiju.
„Ovakva situacija zahtjeva implementaciju mjera na lokalnom nivou, a cilj je da se pruži podrška ekonomiji i građanima, kako bi prevazišli probleme koje je donijela pandemija koronavirusa i kako bismo na pravi način odgovorili na izazove“, rekao je Vuković.
Crnogorske opštine su, kako je rekao, pokazale jedinstveni način da se pruži podrška jačanju ekonomije na način što su implementirale različite politike i paket ekonomskih mjera koji se odnosio na smanjenje poreza i naknada vezano za korišćenje opštinskog zemljišta.
„Međutim, sami izazovi sa kojima se danas suočavamo su veći zbog nedogovornosti Vlade Crne Gore koja se odnosi na određeni broj opština. U isto vrijeme ohrabrujuće je da je Zajednica Opština Crne Gore zajedno sa UNDP-om počela razvoj softvera za upravljanje prihodom opština, što će rezultirati poboljšanjem rada i efikasnosti opština“, kazao je Vuković.