Fizička aktivnost jedan je od najvažnijih aspekata zdravih životnih stilova u svakoj životnoj dobi, koja dovodi do unapređenja fizičkog i mentalnog zdravlja. Redovna, svakodnevna, fizička aktivnost povezana je sa brojnim zdravstvenim koristima i smanjuje rizik od nastanka vodećih hroničnih nezaraznih bolesti kao što su bolesti srca, moždani udar, šećerna bolest i pojedinih vrsta karcinoma, saopšteno je iz Instituta za javno zdravlja IJZ.
Takođe, kako su istakli, fizička aktivnost poboljšava kardiorespiratornu formu, snagu kostiju i mišića, razvija koordinaciju i kontrolu kretanja, pomaže u postizanju i održavanju optimalne tjelesne težine, poboljšava mentalno zdravlje i doprinosi jačanju imuniteta što unapređuje kvalitet života u cjelini. Benefiti redovne fizičke aktivnosti pozitivno se odražavaju i na društvo, životnu sredinu i ekonomiju.
“Svjetski dan fizičke aktivnosti, ove godine, obilježava se pod sloganom „Istupi za fizičku aktivnost“ i ukazuje na potrebu usvajanja aktivnijeg i zdravijeg načina života praktikujući svakodnevnu fizičku aktivnost”, navodi se u saopštenju.
Biti fizički aktivan je, dodaju, preduslov da budemo zdravi a ohrabrujuće je što ova vrsta zdravog stila života zavisi isključivo od naše volje, motivacije i samodiscipline.
“Najznačajnija preporuka je svakodnevno praktikovanje bilo kakve fizičke aktivnosti – šetnja, trčanje, sport, vožnja bicikla, aktivna rekreacija i igra. Fizička aktivnost se odnosi na sve pokrete”, kazali su iz IJZ-a.
Najnovije globalne procjene pokazuju da 1,4 milijarde odraslih (27,5% svjetske odrasle populacije) ne ispunjava preporučeni nivo fizičke aktivnosti za poboljšanje i zaštitu sopstvenog zdravlja. Podaci iz 2016. godine, na globalnom nivou, pokazuju da su nivoi fizičke neaktivnosti bili skoro dvostruko veći u zemljama sa visokim dohotkom (36,8%) u odnosu na zemlje sa niskim dohotkom (16,2%).
“U većini zemalja žene su manje aktivne od muškaraca. Podaci pokazuju da u zemljama članicama SZO, žene i muškarci postaju manje aktivni u starijoj životnoj dobi, iako je naučno dokazano da redovna fizička aktivnost koristi starijim osobama u pogledu unapređenja psiho-socijalnog zdravlja, jačanja mišićno-koštanog sistema i prevencije nastanka padova i povreda. Uprkos prirodnoj sklonosti mladih za aktivnom igrom i rekreacijom, mladi su daleko manje aktivni nego što bi se moglo očekivati. Podaci na globalnom nivou otkrivaju da većina (81%) dječaka i djevojčica u dobi od 11-17 godina provede manje od jednog sata baveći se fizičkom aktivnošću umjerenog do snažnog intenziteta”, navodi se u saopštenju.
Postoji hitna potreba za povećanjem i udvostručenjem napora kako bi se postigao globalni cilj smanjenja fizičke neaktivnosti za 15% do 2030. godine.
U Crnoj Gori se, prema posljednjim dostupnim podacima Instituta za javno zdravlje Crne Gore, evidentira samo 13% odraslih osoba koje praktikuju fizičku aktivnost više od tri puta nedjeljno, od čega 8,6% njih fizičku aktivnost praktikuje svakodnevno. Takođe, dokazano je da se muškarci značajno češće bave fizičkom aktivnošću.
“Zabrinjavajuće su globalne procjene da će se nivoi fizičke neaktivnosti povećavati i da će dostići čak 70%, zbog promjene ponašanja i kulturnih vrijednosti, nekvalitetnog iskorišćavanja slobodnog vremena, sve većeg korišćenja „pasivnih“ prevoznih sredstava – automobili i povećane upotrebe tehnologije za rad i rekreaciju, praktikujući sedentarni način života na poslu i kod kuće. U Crnoj Gori, prema podacima Instituta, udio stanovnika koji se bave sedentarnim tipom posla iznosi 44% što predstavlja povećanje u poređenju sa prethodnim podacima prema kojima je trećina odrasle populacije (30%) svoj posao obavljala sjedeći”, dodaju iz IJZ-a.
Redovna fizička aktivnost je usko povezana sa zdravim načinom ishrane prvenstveno sa izbalansiranim unosom vode, povrća i voća, proteina i ugljenih hidrata, prema preporukama nutricionista, kao i sa nekonzumiranjem cigareta, alkohola i droga.
Istraživanje Instituta za javno zdravlje Crne Gore o prevalenciji gojaznosti kod djece uzrasta sedam godina, pokazalo je da su gojazni svaki peti dječak i svaka deseta djevojčica a najdominantniji uzrok je okruženje koje podržava prekomjeran unos hrane i nepraktikovanje fizičke aktivnosti.
“Istraživanje je pokazalo i da broj provedenih sati pred ekranima značajno raste tokom vikenda u poređenju sa radnim danima, iako roditelji navode da djeca tokom vikenda provode više vremena igrajući se van kuće u odnosu na radne dane”, piše u saopštenju.
SZO definiše fizičku aktivnost kao svaki tjelesni pokret proizveden od strane skeletnih mišića koji zahtijeva potrošnju energije. Svaka fizička aktivnost se računa i podrazumijeva svako kretanje, uključujući sport ili kretanje tokom slobodnog vremena, na poslu i u kući.
“Dokazano je da fizička aktivnost umjerenog i snažnog intenziteta poboljšava zdravlje”, zaključuju iz IJZ-a.