Istorijski institut Univerziteta Crne Gore 10. februara 2021. godine potpisao je Memorandum o razumijevanju i saradnji sa Nacionalnim muzejem fotografije Marubi Republike Albanije.
Ovo je drugi po redu sporazum o saradnji koji Istorijski institut potpisuje sa ovom institucijom. Bogatstvo foto materijala, posebno za period XIX vijeka, koji se nalazi u pomenutom muzeju/fototeci u Skadru, u velikoj mjeri je jedinstven i za širi prostor Jugoistočne Evrope. Nacionalni muzej fotografije “Marubi” osnovan je usled apsolutne potrebe za identifikovanjem i promocijom fotografske arhive koju su stvorili porodica Marubi i drugi fotografi iz Skadra, kulturne baštine jedinstvene u svojoj vrsti. U središtu muzejskog projekta je nasljeđe ‘Foto-studija Marubi’, kojeg je 1856. godine osnovao Pietro Marubi, italijanski slikar i fotograf koji je u to vrijeme došao i nastanio se u Skadru.
Zbog značaja kolekcije fotografija koje se u Muzeju fotografije Marubi čuvaju, a koje imaju veliku važnost za izučavanja prošlosti Crne Gore, Istorijski institut UCG je 2010. godine potpisao Protokol o saradnji sa tadašnjom Fototekom Kombetare Marubi. Potpisivanjem tog sporazuma započeo je rad na realizaciji projekta: „Foto-monografija i izložba – Crna Gora u objektivu ateljea Marubi”.
Rad na navedenom projektu započet je 2015. godine, ali je morao biti prekinut u periodu od nekoliko godina, zbog preseljenja Fototeke u nove prostorije i organizacionih transformacija, ukljućujući i promjenu imena fototeke u Muzej fotografije Marubi, koje su su se tokom tog perioda desile. Za svo to vrijeme Fototeka, odnosno Nacionalni muzej fotografija Marubi, nije radio. Tako je istekla važnost prvog ugovora, Protokola o saradnji koji je Istorijski institut zaključio 2010.
U sklapanju novog sporazuma sada sa nacionalnim Muzejem fotografije Marubi, važnu pomoć Istorijskom institutu UCG pružio je Generalni direktorat za ekonomsku i kulturnu diplomatiju Ministarstva vanjskih poslova Crne Gore.
Prilikom potpisivanja Memoranduma o razumijevanju i saradnji, direktori Muzeja fotografija Marubi, Lucjan Bedeni i Istorijskog instituta, dr Radoslav Raspopović, dogovorili su da već do kraja februara 2021. godine Muzej dostavi oko 300 fotografija Istorijskom institutu Crne Gore, u dobroj rezoluciji, sa propratnim komentarima o ličnostima i podacima o arhivskim fondovima u kojima se čuvaju. U pitanju su fotografije o Crnoj Gori koje su ranije odabrali naučni radnici Instituta angažovani ovom projektu, na listi dostavljenoj Muzeju krajem januara 2019. godine.
Fotografije koje će Institut preuzeti od Muzeja biće osnov za dalji rad na izradi fotomonografije i na organizovanju izložbi fotografija iz Nacionalnog muzeja fotografije Marubi, u nekoliko gradova u Crnoj Gori.