Nikolaidis: SPC je danas, u simboličkom smislu, ono što je JNA bila za Miloševića

U slučaju Srpske pravoslavne crkve (SPC) optužbe koje dolaze su vrlo ozbiljne i sa visoke adrese i očito je da britanska poslanica zna šta priča, kaže u intervjuu za Geopost Andrej Nikolaidis, crnogorski pisac i kolumnista i prošlogodišnji dobitnik najvećeg državnog priznanja u Crnoj Gori – Nagrade “13. jul”.

Dodaje da su ovo ozbiljne indicije.

“Pomenuli ste SKY aplikaciju u presretnutnom razgovoru gdje je jasno saopšteno da SPC učestvuje u švercu i distribuciji oružja po Crnoj Gori koristeći sveštenstvo i vlastite manastire. Koliko je to bilo tačno u Crnoj Gori, a po svemu sudeći jeste, zašto ne bi bilo tačno i na Kosovu”.

Nikolaidis smatra da je SPC, danas, u simboličkom smislu, ono što je JNA za (Slobodana) Miloševića bila 1991. iako je danas taj uticaj više ‘soft power’ sa manje violentnim ciljevima ali ima isti smjer – “to je stvaranje ‘Velike Srbije’”.

On naglašava da je Zapad, umjesto da suzbije i doslovce zabrani ideologuju velikosrpskog naconalizma koja je rezultirala vrlo ozbiljnim zločinima u 21. vijeku zaključno sa najozbiljnijim genocidom u Srebrenici, “ odlučio da pruži neku vrstu utješne nagrade toj ideologiji kroz podjelu Balkana na sfere uticaja”.

“Pri čemu bi, dakle, Beograd, Tirana i Zagreb bili neke vrste hegemona na Balkanu. Mislim da je to višestruko opasna, katastrofalna politika, između ostalog, i za građane Kosova, no ne manje i po sve ostale građane regiona”.

Ističe da je Aljbin Kurti dokaz zašto mali narodi, “a svi smo mi mali narodi”, trebaju nekorumpirane ljude.

“Da je Kurti korumpiran on bi odavno poslušao. I onda dolazimo do bizaranih situacija, Kurti jasno kaže da, upravo zbog poštovanja zakona i Ustava Kosova, koji brani teritorijalnu organizaciju na etničkom principu, on ne može dozvoliti Zajednicu srpskih opština onakvu kakva je zamišljena.

Sa druge strane, SAD koje se ubiše insisitirajući na vladavini prava od Kurtija traže da se, što bi rekao drug Tito, ‘drži prava kao pijan plota’”.

Kada je riječ o genocidu u Srebrenici čija se 28. godišnjica obilježava za dva dana, Nikolaidis se pita “kako je moguće da ono što je stečeno najgorom mogućom kriminalnom radnjom, dakle genocidom, bude ostavljeno u vlasništvu onome ko je počinio taj zločin?”

“Dakle, genocid je bio intervencija u stvarnosti, ne samo da su ubijeni ljudi nego su im i prisvojene teritorije koje su ‘etnički očišćene’ od tih ljudi. Međutim, striktno se vodilo računa u Hagu o tome da posljedice presuda o dosuđenom genocidu budu, da tako kažem, metafizičke. I to je cinična pravda najgore vrste”.

Nikolidis ističe da je u BiH izvršen državni udar, zato što je, kaže, Dodik rekao da izuzima iz pravnog poretka svoj tiket.

“Kada se izuzmete iz pravnog poretka to je secesija. Neće oni (Zapad) ovdje nikad ništa uraditi u pravcu Dodika zato što njihov istinski protivnik u BiH nije Dodik”.

“Protivnici su svi oni, a prvenstveno Bošnjaci, odnosno političke strukture unutar bošnjačkoga nacionalnog korpusa koji su pružale djelatan otpor ideji podjele BiH po dvije linije između Beograda i Zagreba”.

“Crna Gora u EU je Crna Gora van dometa radi srpskog naconalizma. I to traje”, naglašava Nikolaidis.

Nedavno proglašenje kraja inicijativi Otvoreni Balkan Nikolidis smatra “autošamarom Edija Rame koji je zaslužio”.

Cijeli intervju:

TheGeopost: Uticajna šefica spoljnopolitičkog odbora parlamenta Britanije Ališa Kerns optužila je SPC za šverc oružja iz Srbije na Kosovo. Premijer Aljbin Kurti je naložio istragu. Da li bi, ukoliko istraga potvrdi njene navode, mogli da očekujemo zaokret politike Zapada prema Srbiji i Aleksandru Vučiću? I u Crnoj Gori su prošle godine objavljeni transkripti sa SKY aplikacije koji jasno govore o sprezi SPC i kriminalnim grupa i nabavci 100 komada Kalašnjikova za crkvu.

Nikolaidis: Odavno sam digao ruke od ideje principijelnosti vođene nekim višim ciljem u politici Zapada prema ovom regionu. Dakle, svega smo se nagledali samo principijelnosti nismo. U slučaju Srpske pravoslavne crkve (SPC) optužbe koje dolaze su vrlo ozbiljne i sa visoke adrese i očito je da britanska poslanica zna šta priča. Ja ne znam u konkretnom slučaju može li to biti dokazano, ali ako ne dokazi onda su ozbiljne indicije. Pomenuli ste SKY aplikaciju u presretnutnom razgovoru gdje je jasno saopšteno da SPC učestvuje u švercu i distribuciji oružja po Crnoj Gori koristeći sveštenstvo i vlastite manastire. Koliko je to bilo tačno u Crnoj Gori, a po svemu sudeći jeste, zašto ne bi bilo tačno i na Kosovu.

Uostalom, što se tiče SPC, moje je mišljenje da je SPC danas, u simboličkom smislu, ono što je JNA za (Slobodana) Miloševića bila 1991. godine – dakle osnovno sredstvo prekograničnog uticaja. Danas je taj uticaj drugačiji on je više soft power uticaj nego što je bio onda, ali je osnovni cilj, osnovni smjer, tog uticaja koji se ovoga puta srećom ostvaruje manje violentnim ciljevima praktično isti – a to je stvaranje “Velike Srbije” aka Otvorenog Balkana.

The Geopost: U tom smislu, da li kosovski premijer Aljbin Kurti zapravo ‘kvari’ prosjek u regionu imajući u vidu da su politike “velike Srbije” podržane i u Crnoj Gori i BiH, a Kurti pokazuje da je principijelan prema politici vladavine prava, demokratije, dakle svemu onome čemu insisitiraju SAD u svojoj državi, i nepokolebljiv političar koji ne podliježe pritiscima?

Nikolaidis: Zapad umjesto da suzbije, a tvrdim da je to bilo nužno uraditi, i doslovce zabrani ideologuju velikosrpskog naconalizma i time relaksira prije svega Srbiju koja bi procvjetala nakon toga a onda i svi susjedi Srbije, umjesto dakle da zabrani ideologiju koja je rezultrala vrlo ozbiljnim zločinima u 21.vijeku zaključno sa onim najozbiljnijim genocidom u Srebrenici, Zapad je odlučio da pruži neku vrstu utješne nagrade toj ideologiji kroz podjelu Balkana na sfere uticaja.

Pri čemu bi, dakle, Beograd, Tirana i Zagreb bili neke vrste hegemona na Balkanu. Mislim da je to višestruko opasna, zapravo katastrofalna politika, između ostalog i za građane Kosova, no ne manje i po sve ostale građane regiona.

Takođe mislim da se tome nije čuditi jer ako imate jednu situaciju u kojoj su SAD zapravo Sjevernoatlanski savez, u jednom momentu dakle 1999. bombardovali Srbiju, da bi sada bezuslovno podržavali, po svim parametrima, diktatora Aleksandra Vučića, ćuteći na njegovu diktaturu, ćuteći na bezbrojne dokaze o brutalnoj korupciji.

Što se Kurtija tiče, on je dokaz zašto mali narodi, a svi smo mi mali narodi, trebaju nekorumpirane ljude. Da je Kurti korumpiran on bi odavno poslušao. Međutim, on nije i očito je da ima podršku građana Kosova. I onda dolazimo do bizaranih situacija, Kurti jasno kaže da, upravo zbog poštovanja zakona i Ustava Kosova, koji brani teritorijalnu organizaciju na etničkom principu, on ne može dozvoliti Zajednicu srpskih opština onakva kakva je zamišljena.

Sa druge strane, SAD koje se ubiše insisitirajući na vladavini prava od Kurtija traže da se, što bi rekao drug Tito, ‘drže prava kao pijan plota’.

The Geopost: Spomenuli ste Srebrenicu. Za dva dana je 28. godišnjica od genocida u Srebrenici. Imate li utisak da pojedini zapadni zvaničnici koriste genocid u Srebrenici kako bi ishodovali loša rješenja za BiH? ( Vidjeli smo da su Šmitovim potezima, koji su ocjenjeni kao loši i da idu u koristi etnonacionalista, prethodili njegovi česti boravci u Srebrenici. Neki dan je bio u Ahmićima).

Nikolaidis: Što se tiče onoga što se desilo nakon genocida u Srebrenici imam ozbiljan problem sa jednom jednostavnom činjenicom. Da vam to formulišem ovako: kada na sudu bude kažnjen neki ozbiljan kriminal, recimo ozbiljna pljačka, narko kartel, ono što je stečeno kriminalnom radnjom bude oduzeto, kako je onda moguće da ono što je stečeno najgorom mogućom kriminalnom radnjom, aktom genocidom bude ostavljeno u vlasništvu onome ko je počinio taj zločin?

Činjenica da se Srebrenica i danas nalazi u entitetu BiH Republika srpska je zapravo najtragičnija činjenica koja tako otežavajuće i okrivljujuće govori o politici međunarodne zajednice prema BiH i čitavom ovom regionu. Dakle, genocid je bio intervencija u stvarnosti, ne samo da su ubijeni ljudi nego su im i prisvojene teritorije koje su “etnički očišćene” od tih ljudi. Međutim, striktno se vodilo računa u Hagu o tome da posledice presuda o dosuđenom genocidu budu, da tako kažem, metafizičke. I to je cinična pravda najgore vrste.

The Geopost: Danas gledamo nastavak takve politike, zar ne? U četvrtak uveče umalo državni udar u BiH, narednog dana Dodik potpisuje Zakon kojim se ne objavljuju odluke Visokog predstavnika i tjera po svom. Uslijedile su vrlo blage reakcije zapadnih ambasada, ali i njegovih koalicionih partnera?

Nikolaidis: To praktično jeste državni udar zato što je Dodik rekao da izuzima iz pravnog poretka svoj tiket. Kada se izuzmete iz pravnog poretka to je secesija. Neće oni (zapad) nikad ništa uraditi u pravcu Dodika zato što njihov istinski protivnik u BiH nije Dodik. Da Dodik jeste bio istinski njihov protivnik naših zapadnih prijatelja kako se govorilo u Crnoj Gori, Milorad Dodik bi se odavno nalazio na nekom usamljenom mjestu od četiri, pet kvadrata i jednako toliko metara onih rešetaka. Međutim, on vlada pa vlada i vlada diktatorski kao što vlada njegov parija u Beogradu. U slučaju Milorada Dodika postoji makar retorika kojom se on eto nešto usuđuje.

U slučaju Aleksandra Vučića postoji samo on. To je tragedija. Meni je zapravo žao u svemu ovome srpskih liberala, demokrata, prozapadnih ljudi u Srbiji koji se mogu osjećati iznevjereno jer je Zapad, za koji su se zalagali, praktično dao Vučiću dozvolu da radi šta god hoće.

The Geopost: Rekli ste da protivnik Zapadu u BiH nije Dodik. Ko je?

Nikolaidis: Protivnici su svi oni, a prvenstveno Bošnjaci, odnosno političke strukture unutar bošnjačkog nacionalnog korpusa koji su pružale djelatan otpor ideji podjele BiH na dvije linije između Beograda i Zagreba. Svi koji su pružali ozbiljan otpor su sklonjeni, postavljena je marionetska vlast, dostojna svakog prezira koja će do kraja realizovati to zbog čega su ih postavili.

The Geopost: Koliko je Crna Gora danas suverena država?

Nikolaidis: Ideja koju imaju pobjednici izbora 30.avgusta 2020. u Crnoj Gori vrlo je slična ideji koju sprovodi Milorad Dodik u BiH. Dakle, sredstvima meke moći odnosno unutrašnje okupacije treba i jednu i drugu državu – dakle BiH i Crnu Goru – prikazati kao nemoguće odnosno ‘slučaj države’ koje ne trebaju biti države i onda raditi na nekoj novoj vrsti ujedinjenja u bilo kojoj formi. Oni to rade prilično uspješno.

Crna Gora je u jednom momentu, za vrijeme mandata Dritana Abazovića, a odluka da se Abazović podrži za premijera bila je jedna od najvećih političkih grešaka Mila Đukanovića, a napravio ih je mnogo. Dakle u jednom trenutku mandata Dritana Abazovića Crna Gora je dobila jasnu poruku od EU da je praktično otvoren put ka ulasku Crne Gore u Uniju. Abazović je to istoga trena emigrirao stvarajući preko noći takozvani temeljni ugovor sa SPC nakon čega je i pala vlada koja godinu dana nakon toga uzurpira vlast. Ti ljudi su tu da unište, čak i onda kada je opasnost od uspjeha najveća, oni rade najbrutanije. Jednostavno, Crna Gora u EU je Crna Gora van dometa radi srpskog naconalizma. I to traje.

The Geopost: Edi Rama je najavio kraj inicijativi Open Balkan navodeći da je “pred nama Berlinski proces”. Šta čitati između redova, odnosno šta se iza brda valja?

Nikolaidis: Napisao sam desetine tekstova protiv Otvorenog Balkana i to od prvog treniutka kada je ideja objavljena jer mi je bilo jasno šta je to.

To je bila ideja da umjesto onoga što se nekad zvalo Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca napravi nešto što bi bilo Kraljevina Srba i Albanaca. To je nemogući projekat koji je trebalo da zadovolji kako prvenstveno poslovne a tako i etničke ideje Aleksandra Vučića i Edija Rame. Budući da je Rama bio gorljivi nositelj te ideje, njegovu izjavu kojom je jasno da priznaje poraz Otvorenog Balkana, čemu se ja neizmjerno radujem, shvatam kao autošamar koji je on zaslužio.