Nakon objavljivanja Izvještaja o napretku Crne Gore u procesu pregovora sa EU za 2021. godinu, koji je konstatovao ograničeni napredak Crne Gore u Poglavlju 27 – zaštita životne sredine i klimatske promjene, nije bilo značajnog pomaka u ovom poglavlju, saopšteno je iz Koalicije 27.
Koalicija 27 pripremila je Izvještaj iz sjenke za poglavlje 27 koji ima za cilj da predstavi sveukupnu sliku napretka Crne Gore u procesu pregovora sa EU u odnosu na ovo poglavlje. U Izvještaju su istaknuti ključni problemi u ovoj oblasti, a obuhvata period od aprila 2021. do decembra 2021.
I dalje su otvorena brojna pitanja iz prethodnih godina koja su vezana za podoblasti upravljanje otpadom, kvalitet voda i zaštitu prirode, ali prepoznajemo i konstatujemo i nove probleme.
“Jedan od važnih operativnih problema je nefunkcionisanje Radne grupe za poglavlje 27. Ova radna grupa je formirana u julu mjesecu 2021. godine, nakon čega je imala samo jedan – prvi konstitutivni sastanak, koji je održan u oktobru. Operativnih sastanaka ove radne grupe nije bilo cijele godine, iz čega se može zaključiti da ispunjavanje završnih mjerila za poglavlje 27 nije na listi prioriteta ove Vlade, te da u potpunosti izostaje koordinacija između resora koji su zaduženi za realizaciju mjera iz akcionog plana”, navodi se u saopštenju.
Iz Koalaicije 27 ocijenili su da u podoblasti zaštite prirode, imamo haotično stanje u nacionalnim parkovima, u kojima je dva puta za godinu dana smijenjeno kompletno rukovodstvo, uz međusobna optuživanja, a sve to produkuje nestabilno funkcionisanje upravljača najvažnijih zaštićenih područja u zemlji. Nacionalni parkovi već duže od godinu nemaju važeće planove upravljanja. Nemaju ih ni brojna druga zaštićena područja, posebno ona koja su proglašena u poslednjih pet godina, kao što su kanjon rijeke Cijevne, dolina rijeke Zete i dr.
U podoblasti upravljanja otpadom, resorno Ministarstvo nije donijelo novi Zakon o upravljanju otpadom, kao ni odnosne planove od nacionalnog i lokalnog značaja. Izvještava da je sprovedena javna rasprava za ovaj zakon a ista je sprovedena još 2018. godine, nakon čega je prijedlog zakona više puta mijenjan i usaglašavan.
U podoblasti upravljanje vodama nije bilo nikakvog pomaka, a pitanje upravljanja kanalizacionim muljem postaje još jedan gorući problem.
Prisutna je i jako loša praksa donošenja Plana monitoringa na samom kraju godine, uz potpuno isključivanje sprovođenja monitoringa za oblasti koje su definisane zakonom. Tako je monitoring životne sredine sveden na monitoring vazduha i alergeni polen, pri čemu je budžet za monitoring životne sredine smanjen za više od tri puta.
“Stav koji je više puta ponavljan u izvještajima o napretku, a tiče se potrebe za urgentnim mjerama za očuvanje ekološke vrijednosti zaštićenih područja i potencijalnih Natura 2000 staništa, kao što su Ulcinjska Solana, Skadarsko jezero i rijeka Tara su takođe analizirane ovim izvještajem iz sjenke. Za Solanu Ulcinj, iako je donešena odluka vezano za njeno vlasništvo, još uvijek nije riješeno pitanje upravljača, niti usvojen Plan upravljanja. U odnosu na pitanje zagađenja rijeke Tare koje je nastalo kao rezultat izgradnje dionice autoputa, Ministarstvo ekologije, prostornog planiranja i urbanizma je u toku ove godine potpuno obustavilo monitoring biodiverziteta. Slučaj pred sekretarijatom Bernske konvencije vezano za Skadarsko jezero je ostao otvoren, a predstavnici Ministarstva nisu čak ni uzeli učešće u radu sjednice”, navodi se u saopštenju.
Osim navedenog, postoje i brojni drugi problemi vezani za ovo kompleksno pogljavlje koji su detaljno opisani u Izvještaju iz sjenke koji je dostupan ovdje.