Države iz Adrion regiona suočile su sa značajnim izazovima u prilagođavanju posebnim potrebama starijih osoba sa kognitivnim problemima i njihovih staratelja tokom pandemije Covid 19, najčešće zbog slabije dostupnosti zdravstvenih usluga. Ovo je rezultat studije koju su objavili Nacionalni i Kapodistrijski univerzitet u Atini, u okviru projekta “SI4CARE – Društvene inovacije za integrisanu zdravstvenu zaštitu starije populacije u regiji ADRION, saopštio je Dom zdravlja Tivat.
Kako su naveli, rezultati naglašavaju potrebu za razvojem alternativnih načina pružanja medicinske pomoći i nadzora u situacijama kada lična njega nije moguća.
“Projekat SI4CARE (Social Innovation for integrated health CARE of ageing population in ADRION Region) pod vođstvom Univerziteta iz Ljubljane počeo je u decembru 2020. godine, a završava se krajem maja 2023. U projekat je uključeno 10 partnera iz Slovenije, Italije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Srbije, Grčke i Crne Gore, koju predstavlja Dom zdravlja Tivat. Projekat je podržan kroz Interreg ADRION Program i kofinansiran od ERDF i IPA II fonda u ukupnom iznosu od 2.3 miliona eura”, navode u saopštenju.
Studija je, dodaju iz DZ Tivat, pokazala da je nedavno zdravstvena kriza, nametnuta pandemijom Covid 19, “bitno uticala na živote ljudi, kao i na kapacitet zdravstvenih ustanova i radnika u pružanju usluga”.
“Veliki izazov bila je ograničena dostupnost zdravstvenim ustanovama, posebno za stariju populaciju, koji su bili jedna od najugroženijih grupa stanovništva zbog većih zdravstvenih rizika sa kojima su se suočili tokom Covid 19, ali i zbog dodatnih faktora koji su povećali njihove poteškoće u pristupu zdravstvenim uslugama. Na primjer, stariji ljudi su pod većim rizikom od kognitivnih problema i demencije, jer starost je obično jedan od ključnih faktora za razvoj mentalnih poremećaja”, naglasili su iz DZ Tivat.
Prema njihovim riječima, cilj ove studije bio je da istraži na koji način je zdravstveni sistem u jadransko-jonskim zemljama reagovao u odnosu na potrebe starijih osoba sa ili bez kognitivnih oštećenja za vrijeme pandemije Covid 19, a kroz prizmu mišljenja i iskustava starijih ljudi i zdravstvenih radnika.
Ključni rezultati studije, kako navode, ukazuju na to da su akteri u zdravstvu i starija populacija tvrdili da su zdravstvene potrebe starijih ljudi i njihovih staratelja dramatično porasle u svim zemljama, a posebno u Italiji (Kalabrija), Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini.
“Podaci su prikupljeni putem e-upitnika u vezi sa adekvatnošću sistema zdravstvene zaštite uz anonimnost ispitanika koje su činili starije osobe i zainteresovane strane u sljedećim zemljama: Slovenija, Italija (regija Kalabrija), Hrvatska, Bosna i Hercegovina, Srbija, Grčka i Crna Gora. Sveukupno 722 starije osobe i 267 stejkholdera iz oblasti zdravstva su učestvovali u studiji. Tačnije, učesnici su podijeljeni u dvije ciljne grupe: pružaoci zdravstvenih usluga, ljudi koji pružaju zdravstvene usluge pacijentima i održavaju zdravstvene informacije o njima, proistekle iz različitih pozicija u domenu zdravstvenog sistema i njege starijih osoba, na primjer: nevladine organizacije, gerijatrijska društva, medicinska društva, univerziteti, reeguulatorni organi, stručnjaci za društvene inovacije, centri za njegu starijih osoba i pružaoci zdravstvenih usluga i osobe starije od 65 godina”, dodaju u saopštenju.
Prema nedavno objavljenom recenziranom članku autora Angelopoulou i drugih, telemedicina, ističu iz tivatskog Doma zdravlja, može značajno poboljšati sve aspekte kvaliteta njege starijih ljudi, a posebno pacijenata sa demencijom.
“Telemedicina je dragocjeno sredstvo za procjenu praćenja zdravlja starijih osoba kao i za procjenu neurodegenerativnih poremećaja povezanih sa demencijom. Konkretno, može da obezbijedi pristup specijalizovanoj njezi i tačnu dijagnozu, smanjenje vremena čekanja i nepotrebnog prevoza, personalizovanu njegu, odgovarajući tretman, integrisanu njegu, efikasnost i pravičnost prevazilaženjem geografskih barijera i kulturnih različitosti”, naglasili su u saopštenju.
Prvo neurološko odjeljenje Medicinskog fakulteta Nacionalnog i Kapodistrijskog univerziteta u Atini, u bolnici Eginition, u pokušaju da se pozabavi ograničenim pristupom pacijenata sa neurodegenerativnim poremećajima specijalizovanoj zdravstvenoj zaštiti, a posebno u udaljenim područjima, aktivno se angažovalo u razvoju prve specijalizovane online klinike za pacijente sa kognitivnim smetnjama i smanjenom pokretljivošću.
“Ova klinika je poslužila kao pilot akcija uz podršku projekta SI4CARE i osvojila prvu nagradu na takmičenju “Digital Governance Awards 2022. Osim ovog, još jedan cilj SI4CARE pilot akcije Nacionalnog i Kapodistrijskog univerziteta u Atini bio je unapređenje aktivnog starenja kroz primjenu online programa fizičke aktivnosti za demenciju, a koje je sprovela Laboratorija za fiziologiju Medicinskog fakulteta. Ovaj pilot, osvojio je treću nagradu na “Healthcare Business Awards 2022””, kazali su iz DZ Tivat.
Glavni cilj projekta “SI4CARE – Društvene inovacije za integrisanu zdravstvenu zaštitu starije populacije u regiji ADRION“ je, naglašavaju, da se doprinese stvaranju transnacionalnog efikasnog ekosistema za primjenu socijalnih inovacija u integrisanim sistemima zdravstvene zaštite starije populacije širom ADRION zemalja.
“Projekat je podržan od strane Interreg ADRION programa, koji se finansira u okviru Evropskog fonda za regionalni razvoj i IPA II fonda, a pored Doma zdravlja Tivat u njegovoj realizaciji učestvuje devet partnera iz Italije, Slovenije, Grčke, Hrvatske, Srbije, Bosne i Hercegovine i Makedonije”, zaključuju u saopštenju.