Nakon što su 10 nedjelja bili zatvoreni u svojim domovima, u nemogućnosti da normalno vježbaju, kupuju namirnice ili šetaju pse, stanovnici Vuhana izlaze na dnevnu svjetlost.
Vozovi podzemnih i međugradskih stanica ponovo kreću. Tržni centri, pa čak i objekti kompanije Tesla, ponovo se otvaraju. Preduzeća u državnom vlasništvu i proizvodna preduzeća se ponovo aktiviraju, a slijede ih i drugi.
“Bila sam u zatvorenom prostoru 70 dana. Danas sam prvi put izašla napolje “, rekla je za lokalnu televeziju jedna žena koja je ove nedjelje ušla u tržni centar. “Osjećam se kao da sam vjekovima bila odvojena od spoljnog svijeta.”
Aerodrom Vuhan trebalo bi ponovo da se otvori sljedeće nedjelje, a stanovnicima će biti dozvoljeno da napuste grad prvi put pošto je zatvoren 23. januara, kako bi se kontrolisao smrtonosni koronavirus koji je tamo nastao.
Kineski lideri kažu da je zemlja uglavnom pobijedila u borbi protiv virusa, izvještavajući svaki dan da su domaći slučajevi zanemarljivi ili da uopšte ne postoje. Postepeno ponovno otvaranje djelova provincije Hubei – a sada Vuhan, glavnog grada provincije – svjedoči o tome.
Ali pobjeda u ratu poziciju čini težom. To uključuje ne samo sprečavanje drugog talasa infekcija koronavirusa, već i ponovno pokretanje ekonomije. Sve je jasnije da zvaničnici ne mogu istovremeno postići obje stvari.
“Oni očigledno dolaze u sukob, jer da bi spriječila širenje virusa, i iz inostranstva, i preko nezabilježenih slučajeva, Kina treba da održi neke mjere socijalnog distanciranja”, rekao je Neil Thomas, stariji istraživač u Makro Polo think tank-u u Čikagu. “One će umanjiti potražnju potrošača i ograničiti rad fabrika, uslužne industrije i transportne mreže.”
Kineske vlasti otkrivaju da dopuštanje ljudima – čak i onima bez temperature koji nose hirurške maske i dezinfikuju ruke – da budu preblizu jedni drugima, rizikuje novi porast infekcija. Nedavni medijski izvještaji usredsređeni su na „tihe nosioce“, a studije su otkrile da čak trećina ljudi zaraženih koronavirusom simtome pokazuje naknadno ili ih uopšte nema.
“Mogućnost novog kruga infekcija i dalje je relativno velika”, izjavio je u nedjelju portparol Nacionalne zdravstvene komisije Mi Feng.
Organizacije Komunističke partije moraju “jednom rukom obuhvatiti prevenciju i kontrolu epidemiološke situacije, a drugom nastavak rada i proizvodnje”, objavile su u ponedjeljak zvanične vijesti partije.
Poput predsjednika Trumpa – koji je rekao da želi da kompanije nastave da normalno posluju do Uskrsa – Kineski lider Xi Jinping očigledno je zabrinut ekonomskim zastojem u cijeloj državi.
Xi je tokom vikenda posjetio ogromnu luku i fabrike Ningbo u Zhejiangu, čvorištu za izvoz i provinciju kojom je svojevremeno vladao, obećavši da će vlada pomoći preduzećima „da se što prije oporave“.
Većina ekonomista predviđa nagli pad stope rasta Kine u prvom tromjesečju, a neki predviđaju prvi pad od 1976. Ipak, na sastanku Politbiroa u Pekingu u petak, čelnici stranaka najavili su dalju podršku ekonomiji i ponovili svoj cilj od 6 procenat rasta za cijelu godinu.
Ali napori za pokretanje ekonomije ne idu glatko.
Uprkos postepenom ponovnom otvaranju Vuhana, stvari su još uvijek daleko od normalnog funkcionisanja. Zvaničnici kažu da je 2.535 ljudi tamo umrlo tokom epidemije, dok je oko 2.500 ljudi ostalo u bolnici.
Ljudima je dozvoljeno da izlaze iz svojih stambenih kompleksa samo ako imaju dozvolu za povratak na posao koji im je izdao poslodavac, i samo ako imaju zdravstveni kod koji im je izdala vlada, tako što na na njihovom mobilnom telefonu svijetli zeleno – ne narandžasto ili crveno – kako bi pokazali da su zdravi i ne predstavljaju rizik za putovanja. Stanovnici izvještavaju da su neki kompleksi za koje se smatra da nijesu zaraženi neočekivano izgubili taj status, bez objašnjenja.
U trgovačkim centrima koji su otvoreni ove sedmice ljudi moraju stajati na pet metara udaljenosti na pokretnim stepenicama, a odjeća koju su kupci isprobali mora biti dezinfikovana. Putnici u podzemnoj željeznici moraju da nose maske i da sjede razdvojeni; snimci na državnim medijima pokazuju skoro napuštene automobile i stanice.
“Oni pokušavaju da uključe industrijske motore što je brže moguće”, rekao je Rian Hass, kineski stručnjak iz Brookings Institution. „Ali to je izazov, jer je 60 odsto kineske ekonomije uslužni sektor. Čak i ako su željeli da ljudi trenutno idu u bioskope i restorane, mislim da nema velike potražnje. ”
Dok se Vuhan bori da se vrati u normalu, vlasti su ponovo uspostavile ograničenja na drugim mjestima.
Nekih 600 bioskopa koji su ponovo otvoreni poslije dvomjesečnog zatvaranja – od 70.000 širom zemlje kojima je naređeno da se zatvore krajem januara – opet su ostali u mraku.
Zatvorene su i atrakcije poput Madame Tussauds-a i poznatog Orijentalnog bisernog tornja u Šangaju, pa čak i paviljoni u živopisnim planinskim atrakcijama.
Kineske vlasti nijesu navele razloge tih zatvaranja, ali analitičari poput Thomasa kažu da ističu strah od novih infekcija i dugoročnog uticaja koji bi mogli imati na ekonomiju.
Ovaj preokret praćen je drugim naglim promjenama, uključujući zabranu ulaska stranaca u Kinu i ograničene ulazne letove za kineske državljane. Broj letova koji stižu u zemlju manji je od dva procenta od normalnog.
“To je teška računica: rizik za javno zdravlje u odnosu na ekonomski rizik”, rekao je Rian Manuel, generalni direktor Službene Kine, konsultanta specijalizovanog za kinesku političku scenu.
Ali to je proračun koji će morati da urade druge zemlje, uključujući Italiju, Španiju i Sjedinjene Države.
„Svi treba da smisle strategiju izlaska“, rekla je Alicia Garcia Herrero, glavni azijsko-pacifički ekonomista u Natikis-u, francuskoj investicionoj banci.
Za sada, rekla je, kineski lideri ne bi trebalo da brinu o tome da se ekonomija vrati u normalu. Domaća potražnja je mala, a spoljna potražnja još manja, imajući u vidu da koronavirus divlja u najvećim svjetskim ekonomijama.
“U svijetu bez potražnje, nalet na proizvodnju stvoriće višak kapaciteta i gurnuti cijene dolje”, rekla je Herrero. “Tako bi kineski lideri mogli reći da idu sporo iz sanitarnih razloga, ali zaista je to zato što svoje stvari ne mogu nikome prodati.”