Njemačka je juče dovela u pitanje sposobnost Mađarskeda naredne godine predvodi proces donošenja odluka u Evropskoj uniji, podstičući na taj način spekulacije da bi EU mogla odložiti predavanje rotirajućeg predsjedavanja blokom Budimpešti.
Mađaraska bi trebalo da bude predsjedavajuća EU u drugoj polovini 2024, što je kako piše portal “Politiko” uznemirilo pojedine kritičare Budimpešte koji tvrde da vlada Viktora Orbana podriva demokratiju u toj zemlji.
“Imam rezerve povodom toga u kolikoj mjeri će Mađarska moći da uspješno predsjedava Savjetom”, kazala je juče u Briselu njemačka ministarka za Evropu Ana Lurman. Ona je kao razloge navela navodna kršenja vladavine prava u Mađarskoj i kolebljivi stav prema podršci Ukrajini u ratu protiv Rusije.
Ovim komentarima uticajna Njemačka je podstakla do sada uglavnom teoretisanje o blokiranju ili odlaganju mađarskog predsjedavanja blokom. “Politiko” ističe da je u Evropskom parlamentu u izradi rezolucija kojom se poslanici prilično nejasno pozivaju da preduzmu “adekvatne mjere” povodom uloge Mađarske. Međutim rezolucija, o kojoj će se poslanici izjasniti sjutra, nije obavezujuća i u njoj nije konkretno naznačeno šta bi se moglo preduzeti.
Najveća grupa u parlamentu Evropska narodna partija (EPP), kojoj je nekada pripadala Orbanova partija Fides, zalaže se za akciju.
“U ovim vremenima bez presedana, od ključne je važnosti da na čelu Savjeta bude zemlja koja je u stanju da održi snažnu saradnju među državama članicama u procesu odlučivanja, posebno u vezi sa temama kao što su sankcije Rusiji ili podrška Ukrajini”, kazao je portparol EPP. “Imam značajne bojazni povodom sposobnosti Mađarske da ispuni ovu ulogu, naročito imajući u vidu da Mađarska u ovom trenutku nije usklađena sa EU povodom vladavine prava”, kazao je portparol.
Uoči jučerašnjeg ministarskog sastanka, mađarska ministarka pravde Džudit Varga odbacila je inicijative za odlaganje predsjedavanja kao “besmislicu”. “Ovdje EP nema nikakvu ulogu, postoji jednoglasna rezolucija Savjeta koja seže godinama unazad, i kojom je uređen redosljed predsjedavanja”, kazala je Varga novinarima.
Jučerašnje kritike koje je Njemačka uputila Mađarskoj samo su još jedan primjer sukobljavanja Berlina i Budimpešte. “Politiko” podsjeća da su se dvije zemlje sukobila i na sastanku ministara šefova diplomatije oko uloge koju jedna kontroverzna Mađarska banka igra u rukom ratu u Ukrajini.