Na ministarskom zasijedanju EU u Stokholmu je ponovljena snažna podrška prijemu u članstvo novih zemalja, ali je predočeno da Unija mora preustrojiti sopstvene politike i rad ustanova da bi bila u stanju da otvori vrata novim članicama.
To su izjavili predsjedavajuća švedska ministarka za evropska pitanja Džesika Rosval i potpredsjednik Evropske komisije, zadužen za spoljne poslove Maroš Šefčovič.
Evropski ministri su nezvanično prevashodno razmotrili dosadašnje reforme u Ukrajini i Moldaviji o kojima će u oktobru ocjenu dati Evropska komisija s ciljem da se vidi da li će ove dvije zemlje biti spremne da počnu pregovore o članstvu s EU.
Šefčovič je istakao da je u raspravi predočeno i da EU mora da preustroji djelovanje svojih politika i ustanova da bi bila u stanju da prihvati nove članice.
Švedska ministarka Rosval je istakla da je Ukrajina napredovala u reformama ustava, slobode medija, oglašavanja, pravosuđa i naimenovanja zvaničnika za bitku protiv korupcije, a EU bi trebalo da pruži pomoć Moldaviji koja ima male kapacitete za sprovođenje reformi.
Evropski komesar za proširivanje Oliver Varhelji, koji je podnio izvještaj ministrima, je izjavio da i Ukrajina i Moldavija treba da nastave snažne napore za reforme i naglasio da je Ukrajina od sedam postavljenih uslova, završila izmjene u pravosuđu i slobodi medija.
Varhelji je ministre EU izvijestio i o zasad sporim reformama u Gruziji i, isto kao i kad je riječ o Ukrajini i Moldaviji, naglasio da su problemi i dalje veliki u suzbijanju korupcije, pranja novca, uklanjanja upliva imućnih oligarha na politiku vlasti.
Francuska ministarka za Evropu Lorans Bon je podvukla da EU „mora pomoći zemljama kandidatima da ubrzaju nužne reforme, jer ne može biti proširivanja preskakanjem uslova i prečicom“.
„Zatim se mora podstaći dinamika procesa, dakle da nema zamora, i da se postigne to da zemlja kandidat osjeti koristi od EU kad sprovede neke reforme“, objasnila je ona.
I, kako je stavila do znanja francuska ministarka, „to će biti jak šok za nas, EU, i mi ne možemo to valjano sprovesti bez posljedica po naše zajedničke politike, upravljanje radom (institucija) i budžet“.
Francuski zvaničnici su takođe objasnili da Unija, da bi bila u stanju da primi nove članice, mora da izmijeni sistem glasanja i, umjesto jednoglasnosti i prava na veto, uvede odlučivanje „kvalifikovanom većinom“, kao i da ojača ulogu i ovlašćenja Evropskog parlamenta.
Pariz ističe da neće biti članica EU drugog reda, ali stavlja do znanja da Unija s više od 30 članica mora imati „više formata“ integracije, poput šengenskog prostore i zone eura.