Sjedinjene Američke Države uložile su veto na predlog rezolucije kojom bi Palestina bila primljena u punopravno članstvo Ujedinjenih nacija. Dvanaest članica podržalo alžirski predlog, dvije bile uzdržane. Propuštena šansa da UN isprave istorijsku nepravdu, smatra alžirski ambasador. Peti američki veto u Savjetu bezbjednosti od početka rata u Pojasu Gaze.
Palestina nije primljena u punopravno članstvo Ujedinjenih nacija, pošto su Sjedinjene Američke Države uložile veto na predlog koji je pred najmoćnije tijelo svjetske organizacije iznio Alžir.
Dvije članice Savjeta bezbjednosti, Velika Britanija i Švajcarska su bile uzdržane, dok je 12 podržalo prijem Palestine u UN.
Zamjenik američkog ambasadora pri UN Robert Vud objasnio je ovakav potez SAD stavom da se izraelsko-palestinski problem ne može riješiti bez prethodnog i sveobuhvatnog sporazuma između ove dvije strane.
”Osim regionalne saradnje Izraela i arapskih susjeda, uključujući i Saudijsku Arabiju, nema drugog puta ka regionalnoj saradnji”, rekao je Vud, čija je zemlja od početka aprila snažno lobirala protiv primanja Palestine u punopravno članstvo u UN.
Vud je naveo i da, poslije serije konsultacija, ostaje nejasno da li Palestina ispunjava uslove da bude država, napominjući da ”teroristi iz Hamasa kontrolišu dio palestinskih teritorija”.
Predstavljajući predlog rezolucije, ambasador Alžira Amar Bendžama rekao je da bi se prijemom Palestine u UN ispravila istorijska nepravda.
”Prijem u punopravno članstvo UN je dug čovječanstva prema Palestincima. Vrijeme je da se ta nepravda ispravi”, rekao je alžirski ambasador.
Alžir je prijem Palestine u UN podnio u ime grupe arapskih zemalja, Pokreta islamske saradnje i Pokreta nesvrstanih.
”U modernom svijetu Palestina je izuzeta iz budućnosti”, rekao je Bendžama.
I ruski ambasador pri UN Dmitrij Nebenzja je ocijenio da je Savjet bezbjednosti propustio da ispravi istorijsku nepravdu, pošto su Amerikanci ”po peti put od 7. oktobra pokazale šta misle o Palestincima”.
”Ovdje su samo da štite interesa i prikrivaju zločine Izraela, kao i da Palestince pretvore u sluge i drugorazredne stanovnike”, rekao je ruski ambasador.
”Američki veto je jalov pokušaj da se zaustavi tok istorije… Istorija vam to neće oprostiti”, upozorio je Nebenzja.
Američko lobiranje protiv rezolucije
Glasanje o palestinskom pitanje, na zahtjev Alžira, prvobitno je bilo planirano za petak, ali je raspored Savjeta bezbednost u posljednji čas izmenjen.
Američki “Intersept” tvrdi, pozivajući se na tajne depeše, da su diplomate iz SAD zatražile od Ekvadora da ubijedi Maltu i Francusku da glasaju protiv prijema Palestine u UN, ili će Vašington “biti prinuđen” da iskoristi pravo veta.
Za uspjeh palestinske inicijative potrebna je podrška devet članica Savjeta bezbjednosti, ali i da ni jedna od pet stalnih članica ne uloži veto.
“Ne mislimo da će nas rezolucija Savjeta bezbjednosti dovesti u poziciju u kojoj ćemo moći da kažemo da je projekat dvodržavnog rješenja napredovao”, rekla je ambasadorka SAD pri UN Linda Tomas Grinfild.
Američki otpor prijemu Palestine u punopravno članstvo UN, deklarativno, u suprotnosti je sa javno proklamovanom politikom administracije Džozefa Bajdena, prema kojoj Vašington podržava palestinsku državnost u okviru “sveobuhvatnog mirovnog rješenja kojim bi bio okončan palestinsko-izraelski konflikt”.
“Stav SAD je da se najbrži put političkog rješenja za palestinski narod treba tražiti u kontekstu sporazuma o normalizaciji odnosa Izraela sa susjednim državama”, navodi se u depeši koju je objavio “Intersept”.
“Zbog toga apelujemo na vas da ne podržite bilo kakvu rezoluciju Savjeta bezbjednosti u kojoj bi se pominjalo članstvo Palestine u UN”, navode američke diplomate.
Ovakav potez Vašingtona tumači se strahom od rasta tenzija, političkih problema, ali i mogućnosti da američki Kongres smanji finansijsku podršku Ujedinjenim nacijama.
Palestina od 2012. godine ima status posmatrača u Ujedinjenim nacijama.