Parada ponosa (Prajd), na kojoj LGBT+ zajednica traži ostvarenje svojih prava u Srbiji, počela je u centru Beograda.
Učesnici se okupljaju u parku Manjež, u centru Beograda, odakle će krenuti u šetnju, javlja reporterka Radija Slobodna Evropa (RSE).
Najavljena je šetnja centralnim gradskim ulicama, a povorka će proći pored zgrada Vlade i Skupštine Srbije.
Policijske snage su zatvorile centar grada. To je bilo najavljeno u okviru mjera bezbjednosti.
Ovogodišnji slogan Prajda je “Nismo ni blizu”, uz naglasak aktivista da se LGBT+ zajednica u Srbiji suočava sa povećanim nasiljem i diskriminacijom.
“Nismo ni blizu, jer nijedan zahtjev Beograd Prajda i dalje nije ispunjen”, saopštili su organizatori.
Među kjučnim zahtjevima, koji se nisu promijenili od 2017, je usvajanje Zakona o istopolnim zajednicama, koji bi regulisao prava istopolnih partnera.
Takođe, zahtijeva se i donošenje Zakona o rodnom identitetu i pravima interseks osoba, kao i poboljšanje zdravstvenih usluga za trans osobe.
Traži se i brza i adekvatna reakcija državnih organa i javna osuda predstavnika vlasti na govor mržnje i zločine motivisane mržnjom prema LGBT+ zajednici.
Opozicioni Zeleno-lijevi front istakao LGBT zastavu na Skupštini Beograda
Odbornice i odbornici opozicionog Zeleno-lijevog fronta okačili su LGBT zastavu na zgradi Skupštine grada Beograda.
Oni su tako odgovorili na stav gradonačelnika Beograda Aleksandra Šapića koji je 8. septembra izjavio da neće podržati Paradu ponosa ni na koji način, pa ni isticanjem LGBT zastave na zgradi Skupštine Beograda.
“Trg Nikole Pašića (gdje se nalazi Skupština Beograda) će ove godine ipak biti obasjan duginim bojama i prije same Prajd šetnje”, saopštili su predstavnici Zeleno-lijevog fronta.
Šest boja zastave ponosa na rezidenciji ambasadora EU
Šest boja koje predstavljaju zastavu ponosa LGBT zajednice osvijetlile su rezidenciju ambasadora Evropske unije u Srbiji Emanuela Žiofrea (Emanuele Giaufret) 9. septembra uoči Parade ponosa u Beogradu.
Evropska komisija je 2020. godine usvojila Strategiju ravnopravnosti LGBT osba, pokazujući posvećenost izgradnji EU jednakosti.
Predlog Zakona o građanskom partnerstvu u Skupštini Srbije
Uoči Prajda, opozicioni Zeleno-lijevi front je 8. septembra uputio Skupštini Srbije predlog Zakona o građanskom partnerstvu kojim bi bile regulisane istopolne zajednice.
Zeleno-lijevi front je najavio da će tražiti da se predlog Zakona o građanskom partnerstvu stavi na dnevni red.
Poslanik Zeleno-lijevog fronta Radomir Lazović rekao je da je “odavno prošlo” vrijeme za donošenje takvog zakona iako je vlast to obećavala godinama.
Nacrt je pripremljen, ali ga Vlada nije stavila u proceduru. Usvajanje je naišlo na otpor desničarskih partija i organizacija i Srpske pravoslavne crkve.
Procedura nalaže da zakon treba da usvoji Skupština Srbije. No, bez potpisa predsjednika Srbije ne može da stupi na snagu.
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio je u avgustu da neće potpisati Zakon o istopolnim zajednicama, kao ni zakon kojim će, kako je kazao, postojati “neki treći rod gdje niste muškarac ili žena”.
Bez zastave duginih boja na zgradama Predsjedništva i Skupštine Beograda
Na zahtjev organizatora Beograd prajda da se na ključne institucije u gradu okači LGBT+ zastava, predsjednik Srbije Aleksandar Vučić odgovorio je 8. septembra da “neće na zgradu Predsjedništva okačiti LGBT zastavu”.
“Evo, neću da je okačim i šta sad? A jesam li ikada išta učinio nešto protiv njihovih prava? Nisam”, naveo je Vučić.
On je naveo da je “izabran kao predsjednik republike da bi zastupao interese građana”.
“I to činim na način na koji ja mislim da je najbolji”, rekao je Vučić.
Organizatori Beograd Prajda su ocijenili da izjave predsjednika pokazuju da “vrhu države nije stalo ni da simbolično podrži LGBT+ zajednicu, ali ni da im obezbijedi jednaka prava pred zakonom”.
Da zastava duginih boja neće biti okačena ni na zgradi Skupštine Grada Beograda, izjavio je uoči Prajda gradonačelnik Beograda Aleksandar Šapić.
On je naveo i da neće učestvovati na Paradi ponosa.
“Nisam promijenio stav, nećemo kačiti zastavu i neću šetati i to je to”, rekao je Šapić novinarima.
Šapić koji je u junu 2022. postao gradonačelnik Beograda, ni prošle godine nije htio da učestvuje na Prajdu, niti da podigne zastavu duginih boja ispred Skupštine grada.
Beogradska Parada ponosa je prošle godine bila održana kao “Europrajd”, odnosno centralna evropska manifestacija posvećena pravima LGBT+ zajednice.
Europrajd je održan uprkos zvaničnoj zabrani policije i protestima desničara i Srpske pravoslavne crkve.
U Srbiji poštovanje LGBT prava i sloboda u padu
Prema istraživanjima međunarodnih organizacija, procenat poštovanja LGBT+ prava i sloboda u Srbiji je svega 37 odsto u 2022. godini.
LGBT+ prava i slobode narušena su i djelovanjem desničarskih partija i grupa, kao i protivljenjem vjerskih organizacija.
Organizacija “Da se zna”, koja dokumentuje nasilje i diskriminaciju motivisane homofobijom i transfobijom, evidentirala je 89 incidenata motivisanih mržnjom prema LGBT+ osobama u prošloj godini.
Od tog broja je 29 slučajeva fizičkog nasilja, a samo je trećina prijavljena policiji.
Najviše icidenata bilo je uoči Europrajda, a organizacija “Da se zna” je evidentirala osam fizičkih napada na učesnike te manifestacije.