‘Moleban’ crkve i protest desničara protiv Europrajda u Beogradu

Treće protestne “litije” protiv Europrajda počele su danas popodne u Beogradu. Šetnje centralnim gradskim ulicama, koje su nazvali “litijama”, organizuje više neformalnih ekstremno desničarskih grupa, uz podršku dijela Srpske pravoslavne crkve (SPC).

Učesnici su se okupili ispred sjedišta Patrijaršije odakle su krenuli ka hramu Svetog Save u Beogradu gdje će se pridružiti, kako su naveli, “svenarodnom molebnu za svetinju braka i porodice” koji će služiti poglavar SPC Porfirije.

Učesnici protestnih “litija” nose crkvena obilježja, a kolonu predvode sveštena lica. Na protestu učestvuju i bajkeri.

Na početku protesta organizatori su poručili da je cilj skupa “sprečavanje ovog i svakog drugog Prajda”.

Poglavar SPC podržao otkazivanje Europrajda

Poglavar SPC Porfirije podržao je ranije “otkazivanje” međunarodne LGBTI+ šetnje koja je najavljena za 17. septembar u Beogradu.

“Ova tema je nama vještački nametnuta i potpuno je suprotna sistemu vrijednosti našeg naroda, a isto tako i naše braće i sestara drugih vjera i nacija sa kojima živimo”, naveo je Porfirije 6. septembra u saopštenju objavljenom na sajtu SPC-a.

On je dodao i da je crkva “protiv svakog oblika nasilja, javnog žigosanja i progona bilo koga”.

“Zlo se ne liječi i ne pobjeđuje nasiljem, nego se na taj način samo umnožava”, naveo je Porfirije u izjavi.

Vlast još bez konačne odluke o Europrajdu

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić saopštio je 10. septembra nakon sastanka Savjeta za nacionalnu bezbjednost da će odluku o Europrajdu donijeti Ministarstvo unutrašnjih poslova “96 sati prije tog skupa”.

“Situacija je teška i molim sve da to razumiju. Ne želimo sukobe, a procjena je da bi moglo da dođe do većih nemira u kojima bi naša sila morala da bude veća. To želimo da izbjegnemo”, rekao je Vučić.

Vlasti u Srbiji ranije su poručile da se Prajd šetnja otkazuje ili odlaže, navodeći da za njeno održavanje ne postoje bezbjednosni uslovi.

Vlada Srbije je 27. avgusta saopštila da je odluka donijeta uzimajući u obzir “trenutnu političku situaciju u regionu i svakodnevne tenzije koje su prisutne”.

U saopštenju je navedeno i “da bi pojedine ekstremističke grupe mogle da iskoriste i zloupotrijebe ovaj događaj i volju Srbije da ga organizuje kako bi dodatno povećale tenzije i uvele Srbiju u nestabilnost”.

Iz Ministarstva unutrašnjih poslova nisu odgovorili na pitanja Radija Slobodna Evropa o kojim je grupama riječ i zašto ih nije moguće spriječiti.

Organizatori Prajda ne odustaju od šetnje

Organizatori Europrajda saopštili su da će šetnja koja je u okviru ove manifestacije zakazana za 17. septembar, biti o održana uprkos stavu države.

Koordinator Europrajda Beograd Goran Miletić izjavio je 8. septembra da su organizatori za dogovor sa vlastima u vezi sa održavanjem te manifestacije.

“Ako je problem dužina šetnje, njena trasa može biti malo kraća. Ukoliko dođe do kompromisa, moguće je i da promijenimo rutu šetnje”, rekao je Miletić.

Otkazivanje Europrajda od vlasti su tražile parlamentarne stranke desnice, desničarske grupe i pojedinci iz Srpske pravoslavne crkve.

Njihovi predstavnici održali su u Beogradu dva skupa, koje su nazvali litijama, na kojima su dominirali crkveni simboli, ali i poruke podrške ruskom predsjedniku Vladimiru Putinu.

Ne bi bilo prvo otkazivanje

Europrajd je međunarodni događaj koji uključuje Paradu ponosa, i koji se svake godine održava u drugom evropskom gradu. Prvi put je organizovan 1992. u Londonu. Beograd je izabran za domaćina 2022. u konkurenciji Barselone, Lisabona i Dablina.

Evropsko udruženje organizatora prajda najavilo je obraćanje sudu u Srbiji slučaju formalne zabrane.

Ovo nije prvi put da država zabranjuje Paradu ponosa pod pritiscima desničara. Ustavni sud Srbije je 2013. zaključio da je ranijim zabranama Parada u Beogradu prekršen Ustav.

Od 2014. šetnje LGBT pripadnika su se nesmetano održavale, uz jako policijsko obezbjeđenje, a pratili su ih skupovi zakazani za isti dan u organizaciji desničarskih organizacija predstavnika SPC-a.