Otpad ispušten u rijeku zbog havarijske drenaže

– Akcident koji se 4. jula desio u Pljevljima posljedica je havarijske drenaže sistema za odvoz pepela i šljake. Ta situacija mogla je dovesti do porasta nivoa vode na deponiji što bi ozbiljno narušilo stabilnost brane deponije Maljevac, sa nesagledivim štetnim posljedicama po ljudske živote, stambene objekte i ostala materijalna dobra – saopštio je Odbor direktora Elektroprivrede Crne Gore.

U saopštenju sa vanredne sjednice tog tijela na kojoj je razmatrana informacija o pomoru ribe u Ćehotini nakon što su u Vezišnicu ispuštene otpadne vode Termoelektrane, navode da kompanija izražava duboko žaljenje zbog akcidenta i iskreno se izvinjava građanima Pljevalja i cjelokupnoj javnosti zbog tog nemilog događaja, kao i neadekvatnog informisanja javnosti o cijelom slučaju.

– Polazeći od činjenice da u tehnološkom i ekološkom smislu TE Pljevlja predstavlja najsloženiji industrijski objekat u Crnoj Gori, Odbor je detaljno analizirao informacije u vezi sa ekološkim akcidentom, kao i preventivne mjere da se takva situacija nikada ne ponovi. Odbor je i pored činjenica koje ne ukazuju na bilo kakvo nestručno ili neblagovremeno upravljanje u havarijskoj situaciji, prihvatio ostavku koju je ponudio direktor TE Pljevlja, Vladimir Šestović – navodi se u saopštenju.

Menadžment društva će, ističu, morati da sagleda kvalitet i adekvatnost svih procedura koje se tiču mjera zaštite životne sredine i obezbjeđenja objekata radi njihovog poboljšanja i prevencije nastajanja ovakvih i sličnih situacija do završetka ekološke rekonstrukcije objekta, u okviru koje će se kroz investicije od preko 60 miliona eura obezbijediti da Termoelektrana bude najsavremenija u regionu, a bezbjednost ljudi i životne sredine na najvišem nivou.

HRONOLOGIJA

Pomor ribe u Ćehotini desio se između 4. i 5. jula. Čuvari Sportsko-ribolovnog kluba Lipljen koji upravlja vodama Pljevalja prijavili su da je rijeka bijela kao mlijeko. Materija koja je, kako su kazali stručnjaci, uništila čitav živi svijet u Ćehotini, došla je iz Vezišnice u koju je ispušten otpad iz Termoelektrane.

Predsjednik SRK Lipljen Vaso Knežević kaže da su nakon akcidenta izvukli tonu uginule ribe iz Ćehotine, ali da je voda odnijela veliku količinu. Iz EPCG su tada saopštili da ,,nadležni u Termoelektrani nijesu vršili nikakvu aktivnost na ventilima koji kontrolišu ispuštanje tih materija u rijeku Vezišnicu“, a dan kasnije da se sporni ,,ventil nalazi van kruga fabrike“.

Oglasilo se, 7. jula, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja koje je navelo da će Elektroprivreda nadoknaditi štetu i izdvojiti novac za poribljavanje Ćehotine do pronalaženja osobe odgovorne za ekološki incident u toj rijeci. Vlada je 10. jula na Tviter nalogu napisala da EPCG treba hitno da sanira štetu, te da je neophodno skraćivanje rokova ekološke rekonstrukcije TE Pljevlja kojom će biti eliminisana mogućnost takvih incidenata.

Nekoliko dana kasnije iz te kompanije je saopšteno da je posebna komisija kompanije utvrdila da je, ipak, smjenski inžinjer R. D. samoinicijativno priznao da je dao ovlašćenje radniku da odvrne ventil. Tužilaštvo u Pljevljima formiralo je predmet povodom pomora ribe.

Dva dana kasnije Uprava policije saopštila je da je podnijela krivičnu prijavu protiv jednog pravnog (Termoelektrane) i četiri fizička lica, zbog osnovane sumnje da su počinili krivično djelo zagađenje životne sredine i nepreduzimanje mjera za zaštitu životne sredine. Osumnjičeni su V. Š, izvršni direktor TE, D. B, rukovodilac Sektora za operativnu kontrolu i planiranje, R. D, smjenski inžinjer i S. V, stručno lice za zaštitu životne sredine u TE Pljevlja.

U istom saopštenju Uprava policije navodi da postoji sumnja da su ,,zaposleni u EPCG – TE Pljevlja radnje opisane u krivičnoj prijavi sprovodili i ranije, pa policija i tužilaštvo preduzimaju dalje mjere i radnje u okviru ovog predmeta“.

INSPEKCIJA

Ekološka i Inspekcija voda saopštile su nakon nadzora koji su obavile 5. jula da tri instalisana drenažna ventila TE na mostu rijeke Vezišnice nijesu ograđena i fizički obezbijeđena od pristupa neovlašćenih lica. Naložile su EPCG da odmah trajno ukloni drenažni ventil na liniji povratne vode tokom prvog remonta u Termoelektrani. Dok to ne uradi, ventil treba blokirati (zavariti) da bi se spriječilo izlivanje otpadnih voda u Vezišnicu.

Ostala dva drenažna ventila EPCG može koristiti jedino pri remontu postrojenja i pod uslovom da se ispušta višak vode, tek nakon ispiranja sistema čistom vodom i ovlašćena laboratorija uzme uzorke, koja će potvrditi propisan kvalitet za ispuštanje u prirodan recipijent. EPCG je naloženo i da u roku od 90 dana pronađe i realizuje trajno efikasno tehničko rješenje za upravljanje otpadnim vodama na odlagalištu Maljevac.

ANALIZA

Inspekcija je 12. jula saopštila rezultate analize uzoraka ribe i vode koje je uradio Centar za ekotoksikološka ispitivanja, a koji su pokazali da je Ćehotina 11 kilometara nizvodno mrtva rijeka – vode su van svih klasa propisanih klasa Uredbom o klasifikaciji i kategorizaciji površinskih i podzemnih voda zbog povećane vrijednosti pH, sadržaja nitrita i ortofosfata.

Prema izvještaju Specijalističke veterinarske laboratorije, analize su utvrdile da su ribe otrovane korozivnim (kaustičnim) sredstvom.

Prema Zakonu o odgovornosti za štetu u životnoj sredini, za počinioce (pravna lica), predviđene su kazne od 2.000 do 40.000 eura, a može se izreći i zaštitna mjera zabrana obavljanja djelatnosti od 30 dana do šest mjeseci.

Kolika je šteta pričinjena, utvrdiće komisija čije je formiranje u toku, a biće sastavljena od predstavnika Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, Biološkog fakulteta i predstavnik korisnika voda, tj. SRK Lipljen.