Crna Gora ima potencijala za muzičku kritiku, zbog čega je u perspektivi potrebno širiti spektar različitih disciplina i na akademskom nivou uvesti studije muzikologije i etnomuzikologije, ocijenio je docent na Katedri za muzikologiju Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu, Stefan Cvetković.
On je, u organizaciji Muzičkog centra Crne Gore i Muzičke akademije Cetinje, održao predavanje na temu „Simbolizam u prvih pet sonata za klavir Aleksandra Skrjabina“.
Cvetković je nakon predavanja kazao da muzički život uvijek i svuda inicira kritičko promišljanje onoga što je praksa i onoga što se dešava.
„Koliko znam na Muzičkoj akademiji na Cetinju trenutno ne postoji odsjek za muzikologiju. U Beograd dolazi dosta studenata iz Crne Gore koji se tu školuju pa se vraćaju u Crnu Goru. Smatram da je potrebno širiti spektar različitih disciplina na akademskom nivou i u perspektivi uvesti studije muzikologije i etnomuzikologije koja ima toliko prostora za istraživanje, pogotovo u Crnoj Gori uzimajući u obzir bogato folklorno nasljeđe crnogorskog naroda“, naveo je Cvetković.
Smatra da živimo u vremenu koje nije nastrojeno kritici.
„Kritika je zamrla. Međutim, mene je muzička kritika i esejistika uvijek jako inspirisala i zanimala. Naučni rad zahtjeva jasne argumente, hipotezu, odbranu hipoteze. Međutim, esejistika nudi prostor za maštu i fantaziju i mnogo je bliža stvaralaštvu, odnosno književnosti. I to je nešto što je mene uvijek vodilo i orjentisalo ka toj vrsti muzikološkog rada, više nego samog naučnog rada kojem sam takođe sklon“, kazao je Cvetković.
Prema njegovim riječima, muzikologija je značajna kao i svaka druga nauka o nekoj umjetnosti.
„Kompozitori, kao i slikari, kao i pisci nisu dužni da tumače svoja djela, ali prava umjetnička djela se karakterišu višeznatnošću, mnogoznačnošću, mogućnošću da se čitaju na različite načine i to je funkcija muzikologa kao naučnika i kao kustosa koji muziku treba da predoči publici. Na sličan način na koji to rade sami muzički izvođači i interpretatori koji u domenu izvođenja te muzike tumače namjere kompozitora. Mi muzikolozi ih tumačimo ne samo iz partiture nego sagledavajući kako ta muzika nastaje u korepondeciji sa duhom vremena u kojem ti stvaraoci žive“, pojasnio je Cvetković.
Na pitanje kako mlade motivisati da se bave naukom, Cvetković je kazao da je umjetnost divna i da ona priziva takvu vrstu istraživanja.
„Međutim, sa pozicije nekoga ko predaje Istoriju muzike, mislim da je mnogo važnije „zaraziti“ mladog čovjeka svojom pričom o određenom kompozitoru, o određenoj epohi, nego predočiti mu suve informacije koje se mogu naći u bilo kojoj knjizi. Važno je potaknuti ga i probuditi iskru u njemu koja će se rasplamsati vatru kroz njegovo samostalno naučno istraživanje“, rekao je Cvetković.
Govoreći o temi predavanja i šta je njega motivisalo da se u naučnom radu bavi djelom Skrjabina, Cvetković je kazao da je malo umjetnika i kompozitora koji su imali tako grandioznu ideju i misao kao Skrjabin, a to je da svojom umjetnošću i muzikom preobraze svijet i čovječanstvo.
„Vrijeme u kojem je Skrjabin živio bilo je vrijeme koje je klizilio ka velikoj katastrofi koja će se dogoditi sa I svjetskim ratom. On je bio jedan od rijetkih stvaralaca te epohe, jedan od rijetkih ekpresionista koji nisu imali pesimistični pogled na stvarnost“, naveo je Cvetković.
Pojasnio je da je Skrjabinov pogled na stvarnost bio optimističan.
„On je u svojoj vjeri da svojom muzikom može preobraziti svijet napravio velika značajna djela poput svojih deset klavirskih sonata, velikih grandioznih simfonija, kojima je ideja bila da preobraze duh epohe kroz pojedinačan duh individue i da je u stanju ekstaze dovedu do katarze“, rekao je Cvetković.