”Upravo zato zagovaramo da Evropska unija, a takođe i same članice – i pored brojnih postojećih izazova što prije donesu odluke neophodne za ubrzanje integracije zemalja ovog regiona” – kaže u intervjuu Pobjedi ambasador Mađarske u Crnoj Gori Jožef Neđeši.
Ističe da postoji značajan napredak u pogledu poglavlja 23. i 24. koji se odnosi na sistem pravosuđa i temeljna prava.
Kada je posrijedi saradnja dvije zemlje, kaže da na polju ekonomije, posebno poljoprivrede, postoji najveći prostor za jačanje odnosa.
”Zahvaljujući odličnim političkim odnosima i povoljnoj investicionoj klimi, Mađarska je od obnove nezavisnosti Crne Gore zaista postala jedan od najvećih investitora u Crnoj Gori. Ukupna vrijednost direktnih stranih ulaganja iz Mađarske u Crnu Goru je u protekloj deceniji premašila 500 miliona eura. Smatram da na području ekonomije najveće šanse za produbljivanje naše saradnje postoje u oblastima poljoprivrede, prehrambene industrije, zaštite životne sredine, vodoprivrede i turizma. Naime, razvijanje ovih sektora predstavlja prioritet za Crnu Goru, a mađarske kompanije raspolažu sa značajnim referencama i velikim stručnim iskustvom u ovim oblastima.
Međutim, nikako ne smijemo zanemariti ozbiljan kulturni potencijal naših država i odnose među našim građanima, zato kao ambasador smatram da je pored razvijanja političkih i ekonomskih odnosa, takođe moj istaknuti zadatak promocija saradnje na polju kulture, prosvjete i nauke. U tom duhu želimo da u nadolazećoj ljetnjoj sezoni sa brojnim mađarskim priredbama obogatimo kulturnu scenu Crne Gore”-kazao je on.
Upitan da li primjećuje da postoji zastoj u politici proširenja EU, on kaže da je stav Mađarske o tom pitanju jasan.
”Nikada nije dovoljno naglasiti da je proširenje proces koji predstavlja put ka jedinstvenoj i jačoj Evropi, čiji je intenzitet i efikasnost, međutim, izložen promjenama.
Mađarska je jedan od najprivrženijih i najkonzistentnijih zagovornika evroatlantske integracije zemalja Zapadnog Balkana, jer smo uvjereni da je pristupanje ovih država NATO-u i Evropskoj uniji najvažnija garancija stabilnosti i trajnog razvoja regiona. Kao država koja je neposredni susjed ovog regiona, Mađarska sa posebnom pažnjom prati politička zbivanja na Zapadnom Balkanu i potpuno nam je jasno kakve opasnosti donosi usporavanje integracionog procesa. Upravo zato zagovaramo da Evropska unija, a takođe i same članice – i pored brojnih postojećih izazova (Bregzit, izbori za Evropski parlament, formiranje novih radnih tijela, a tu mislim i na tzv. „umor od proširenja“, koji se javlja u pojedinim državama članicama), što prije, bez gubitka vremena donesu odluke neophodne za ubrzanje integracije zemalja Zapadnog Balkana.
Za to već postoje neophodne institucije i funkcionišu potrebni mehanizmi. Moguće slabljenje integracione perspektive na Zapadnom Balkanu može dovesti do neželjenog gubitka kredibiliteta i povećanja bezbjednosnih rizika”-naveo je on.
Evropski izbori su sve bliži. Neđeši kaže da je veoma važno da izbori ii njihov rezultat daju novi zamah politici proširenja.
”Brisel nedvosmisleno podržava evropsku perspektivu Zapadnog Balkana. U skladu s tim je Evropska komisija 2018. godine u svojoj strategiji definisala 2025. godinu kao ciljni datum za pristupanje Crne Gore i Srbije. Mađarska odlučno podržava EU-integraciju Zapadnog Balkana jer nam je potpuno jasno da je stabilnost ovog regiona elementarni interes naše države, ali i cijele Evropske unije. Veoma je važno da predstojeći izbori za Evropski parlament, bez obzira na njihov rezultat, ne utiču na politiku proširenja EU ili čak da joj daju novi zamah ako je moguće”- ocjenjuje ambasador Mađarske.
Ako se stvari nastave razvijati kao do sada, smatra da je 202. realan rok za ulazak CG u EU.
”To, prije svega, zavisi od pripremljenosti i napora Crne Gore. Moje dosadašnje iskustvo je da niti politička odlučnost, a niti stručno znanje ne nedostaje sa vaše strane, pa zato smatram veoma realnim da uz održavanje sadašnjeg tempa priprema, Crna Gora može postati punopravna članica EU do 2025”-poručio je on.