Prema zvaničnom Izvještaju Regulatorne agencije za energetiku, podgorička domaćinstva plaćaju kubik vode 37,9 centi, žabljačka 38 centi, a cijena kubika vode za stanovnike Kolašina je visokih 49 centi. Izobilje izvora vode u ova dva sjeverna grada nijesu spriječile gradske vodovode da odrede paprene cijene česmovače i za pravna lica.
Tako, pravna lica sa Žabljaka plaćaju kubik česmovače 1,56 eura, cijena za kolašinska preduzeća je 1,47 eura, dok podgorička mala privreda plaća 1,243 eura, po kubiku.
Kolašinski “Vodovod i kanalizacija” zapošljava 22 radnika, žabljačko komunalno preduzeće 48, dok podgorički “Vodovod” broji 561 zaposlenih.
Zanimljiv je odnos u broju opskrbljenih potrošača: podgorički “Vodovod” snabdijeva ukupno 73.253 potrošača, kolašinski 1.899, a žabljački 2.356 korisnika. Očigledno je da u odnosu broja zaposlenih i potrošača treba donekle tražiti razloge ovako visoke cijene vode u ova dva sjeverna grada prebogata vodom.
Voda za domaćinstva najskuplja u Kotoru: Matematički gledano, najskuplju vodu domaćinstva plaćaju na crnogorskom primorju. Tako kubik vode za domaćinstva u Herceg Novom košta 85 centi, u Baru košta 90 centi, Tivtu 97 centi, Budvi 98 centi i Kotoru čak 1,03 eura.
Najjeftiniju vodu troše šavnička domaćinstva – svega 12 centi po kubiku, dok je veoma povoljna cijena u Rožajama 20 centi, Andrijevici 21 cent, Beranama 22 centa, Plavu 23 i Plužinama 24 centa.
Cetinje neslavni rekorder: Što se tiče cijene vode za pravna lica, kubik je ubjedljivo najskuplji na Cetinju čak 2,44 eura, potom Kotoru 2,06 eura, Budvi 1,96 eura, Tivtu 1,94 eura, Pljevljima 1,92 eura i Herceg Novom 1,76 eura.
Interesantno je da cijene vode u Beranama, Herceg Novom i Kotoru nijesu mijenjane od 2008. godine.
Najjeftiniju vodu plaćaju pravna lica iz Andrijevice 41 cent, te potom Šavnika 50 centi, Plava 65 centi, Rožaja 77 centi, Berana 86 centi.
Minimalna cijena vode iz Regionalnog vodovoda, koja nije obuhvaćena dokumentom Regulatorne agencije, je 37 centi po kubiku za isporuku tokom čitave kalendarske godine, dok je cijena 74 centa po kubiku za periodičnu isporuku tri do šest mjeseci godišnje.
Izjednačavanje cijene vode za pravna lica i domaćinstva: Podsjetimo, shodno zakonu, Regulatorna agencija za energetiku, ako se steknu svi uslovi, bi trebalo od ove godine trebalo da reguliše cijenu vode.
U dokumentu Regulatorne agencije se podvlači, što se tiče cijene vode, da očigledno postoji subvencionisanje fizičkih lica na račun pravnih lica, što “ne odražava troškovni princip po kojem korisnik treba da plaća uslugu zavisno od troškova koje pričinjava sistemu”.
“Iz analiziranih podataka utvrđeno je da postoji značajna neujednačenost između cijena usluga vodosnabdijevanja za fizička i pravna lica i ona je od 75% do 338% veća za pravna lica”, kaže se u Izvještaju koji je se nalazi u skupštinskoj proceduri.
Prevedeno na razumljiv jezik, ovo gotovo sigurno znači da će crnogorska domaćinstva plaćati skuplju vodu, dok će cijena vode za pravna lica biti niža. Koliko, odlučiće Regulatorna agencija za energetiku.
U prilog poskupljenju je činjenica da su predstavnici vodovoda isticali tokom komunikacije sa Agencijom da je cijena njihovih usluga niska, odnosno da ne mogu ostvariti dovoljno prihoda da pokriju svoje troškove. Uz to Zakon predviđa izjednačavanje cijena po jedinici mjere za pravna i fizička lica kao i da je određivanje cijene usluge zasnovano na principu „povrata troškova“ odnosno da u cijenu usluge ulaze svi opravdani troškovi nastali u pružanju komunalne usluge
Milionski gubici vodovoda: Izvještaj pokazuje da gotovo polovina opštinskih vodovoda posluje nerentabilno, te da im višemilionske minuse u poslovanju ne pokriva lokalna samouprava.
“Od ukupno 21 vršioca koja ulaze u analizu, 10 vodovoda – Budva, Cetinje, Danilovgrad, Šavnik, Kotor, Mojkovac, Pljevlja, Rožaje, Ulcinj i Žabljak je prema bilansu uspjeha na kraju 2016. godine poslovalo sa gubitkom. Ukupni gubitak iznosio je 2.618.452 eura”, precizira se u Izvještaju.
Ukupni neto kumulativni gubici, odnosno kumulativna neraspoređena dobit iz prethodnog perioda umanjena za gubitke iz prethodnog period iznose čak 14.889.160 eura i utiču na smanjenje kapitala vodovoda.
“Ovi gubici nijesu pokriveni prihodima od pružanja usluga ili donacijama jedinice lokalne samouprave. Puna pokrivenost poslovnih rashoda, uključujući amortizaciju, poslovnih prihodima bez subvencija iznosila je 83%, i to 81% u primorskom regionu, 80% u središnjem regionu i 85% u sjevernom regionu”, podsjeća se u Izvještaju.
Iskazano u apsolutnim veličinama, ukupni poslovni prihodi vodovoda u 2016. godini, bez prihoda po osnovu subvencija, donacija i dotacija, iznosili su 44.127.662 eura, a poslovni rashodi, uključujući amortizaciju, 49.465.340 eura.
“S tim u vezi, poslovni rashodi koji nijesu pokriveni poslovnim prihodima iznosili su 5.337.678 eura u 2016. godini. Iz navedenog se uočava da poslovni rashodi vodovoda nijesu pokriveni postojećom cijenom usluga”, tvrdi se u Izvještaju.
Rasipanje vode i gubici u sistemu: S druge strane, nigdje nije jasno naznačeno je da postoje ogromni gubici vode u opštinskim vodovodnim sistemima i da se voda u Crnoj Gori nemilice rasipa.
Prema podacima dobijenim od svih opštinskih komunalnih preduzeća za 2013. godinu (novih podataka nema), u gradske vodovodne sisteme potisnuto je ukupno oko 108 miliona kubika vode, a fakturisano svega oko 40 miliona, što govori o izuzetno visokim gubicima u ovim sistemima.
Prosječna vrijednost gubitaka vode na nivou Crne Gore, iznosila je nevjerovatnih 63 odsto, a najveći gubici zabilježeni su u sistemima Cetinja i Herceg Novog (!)
Ono što treba da bude imperativ, je da građani kroz regulisanu cijenu vode ne smiju i ne mogu plaćati enormne gubitke na vodovodnim mrežama, višak partijski zaposlenih u opštinskim vodovodima i visoke zarade radnika tih komunalnih preduzeća.
izvor portalanalitika.me