Okrugli sto na temu – Stop diskriminaciji

Piše: Božidar Proročić, književnik i publicista

Dana 18.07.2023. godine U Podgorici je održan okrugi sto na temu diskriminacije i položaju pripadnika manjinskih naroda u Crnoj Gori u organizaciji nevladine organizacije „Alef“ iz Podgorice. Ispred NVO „Alef“ učesnike je uvodno pozdravio Denis Martinović, koji je ukazao na značaj afirmacije manjinskih naroda kako u zapošljavanju, tako i u ostalim segmentima. Pripadnici manjinskih naroda u Crnoj Gori su duži istorijski period bili u neravnopravnom položaju, a današnje stanje još uvijek u značajnoj mjeri ne zadovoljava potrebe.

Učešće je uzeo građanski aktivista, publicista i književnik Božidar Proročić koji je istakao: ,,Diskriminacija narušava ljudska prava i ljudsko dostojanstvo. Jednakost svih ljudi kao jedno od osnovnih ljudskih prava zahtijeva nediskriminaciju. Zaštita od diskriminacije: savremeno prava privilegovano štiti načelo nediskriminacije koje zabranjuje politike koje uzrokuju smetnje ili štete pojedincima ili grupama zbog svoje rasne, nacionalne, religijske, polne ili rodne pripadnosti, invaliditeta, seksualne orijentacije, socijalnog ili bračnog statusa. Diskriminacija se posebno dešava kada su pojedinci ili grupe nepravedno tretirani na način koji je gori nego što se tretiraju drugi ljudi, na osnovu njihovog stvarnog ili percipiranog članstva u određenim grupama ili društvenim kategorijama. To uključuje ograničavanje članova jedne grupe u pogledu mogućnosti ili privilegija koje su dostupne članovima druge grupe. ”

Zamjenica Ombudsmana Nerma Dobardžić Kurti je iznijela mišljenja koja se tiču stanja i položaja manjinskih naroda u Crnoj Gori. Dala je smjernice koje mogu poslužiti svima kako bi smanjili etničku distancu i unaprijedili položaj pripadnika manjinskih naroda između ostalog je istakla: ,, Diskriminacija se posebno dešava kada su pojedinci ili grupe nepravedno tretirani na način koji je gori nego što se tretiraju drugi ljudi, na osnovu njihovog stvarnog ili percipiranog članstva u određenim grupama ili društvenim kategorijama. To uključuje ograničavanje članova jedne grupe u pogledu mogućnosti ili privilegija koje su dostupne članovima druge grupe. Može postojati u nekoliko oblika: Diskriminacija žena – svaka razlika, isključenje ili ograničenje u pogledu pola, što ima za posledicu ili cilj da ugrozi ili onemogući priznanje, ostvarivanje ili vršenje od strane žena, ljudskih prava i osnovnih sloboda na političkom, ekonomskom, društvenom, kulturnom, građanskom ili drugom polju, bez obzira na njihovo bračno stanje, na osnovu ravnopravnosti žena i muškaraca. Rasna diskriminacija – mjere i postupci kojima se ograničavaju prava jedne etničke grupe ili cijelog naroda i postavlja vidnU razlika u tretiranju ove grupe ili naroda i drugih prema kojima se postupa normalno. Ekonomska diskriminacija – u međunarodnim ekonomskim odnosima stavljanje jedne zemlje u nepovoljni položaj, protivno međunarodnom pravu i ugovorima; ono se sprovodi naročitim carinskim tarifama, izuzetnim deviznim ograničenjima, nejednakom podjelom uvoznih i izvoznih kontingenata i drugim administrativnim postupcima koji su različiti od onih što se primjenjuju prema ostalim zemljama; praktikuje se često i radi političkog pritiska na neku zemlju; rjeđe se primjenjuje u formi potpune ekonomske blokade, ali postoji i takav, najoštriji vid diskriminacije.

Advokat Boris Zvicer je ukazao na pravni okvir i mogućnosti koje su na raspolaganju pripradnicima manjinskih naroda, a koje nedovoljno koriste. Takođe je ukazao na primjeresudske prakse i njegovo iskustvo koje je imao u radu sa pripadnicima manjinskih naroda u Crnoj Gori. Između ostalog istakao je: Da Međunarodna dokumenta poput Univerzalne deklaracija o ljudskim pravima je usvojena 1948. godine od strane Generalne skupštine Organizacije ujedinnjenih nacija u Parizu. Dekleracijom su postavljeni opšti principi zagarantovanih ljudskih prava. Evropska konvencija o ljudskim pravima predstavlja pravni akt Savjeta Evrope o zaštiti prava i sloboda. Usvojena je 1950. godine u Rimu. Konvencija o zaštiti ljudskih prava i sloboda stupila je na snagu 1953. godine, a do 2004. godine potpisalo je 46 zemalja. Potpisivanje Konvencije znači prihvatanje obaveze poštovanja prava i sloboda i priznavanje nadležnosti Evropskog suda za ljudska prava. Na okruglom stolu su uzeli učešće ostali učesnici kroz različite oblike diskusija.