Od 14 izvještaja o reviziji u kojima je Državna revizorska institucija (DRI) u posljednjih pet godina dala duplo negativno mišljenje i na finansijski izvještaj i pravilnost poslovanja, devet ih je upućeno Vrhovnom državnom tužilaštvu, kazali su Pobjedi iz DRI.
To je, kako je rečeno, u skladu sa protokolom o saradnji, koji je DRI potpisao sa VDT-om, a na osnovu kog nadležni kolegijum senatora ocjenjuje sa kojim izvještajem, u kom su dali negativno mišljenje, bi trebalo da se upozna i tužilaštvo.
Tako su tužilaštvu predate revizije za 2021. godinu Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta iz perioda Vesne Bratić, Fonda za zdravstveno osiguranje iz perioda aktuelnog ministra zdravlja Dragoslava Šćekića, Agencije za investicije Crne Gore kada su odgovorna lica bili Dejan Medojević i Mladen Grgić, kao i prijedlog završnog računa budžeta Crne Gore za 2021. godinu iz perioda ministra finansija Milojka Spajića.
Revizije za 2020. godinu koje se odnose na izvještaje Fonda za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava dok je njime do avgusta rukovodio Elvir Kurtagić, a onda Emir Dacić, te Srpskog nacionalnog savjeta Crne Gore i Romskog savjeta u okviru revizije nacionalnih savjeta, takođe su upućene tužilaštu.
Revizori su smatrali da bi tužilaštvo trebalo da se pozabavi i izvještajima o reviziji Plantaža za 2018. godinu kada je na čelu kompanije bila Verica Maraš, Opštine Andrijevica za 2019. godinu za vrijeme predsjednika Srđana Mašovića (DPS) te Opštine Herceg Novi za 2021. godinu tokom mandata aktuelnog predsjednika Stevana Katića.
Osim ovih subjekta revizije, isto mišljenje, kako nam je rečeno iz DRI, dobili su i izvještaji Stranke pravde i pomirenja za 2021. godinu, opštine Plav i Ulcinj za 2018. godinu te Kolašin za 2017. godinu, ali njihovi izvještaji nijesu upućeni VDT-u.
Izvještaj kao krivična prijava
Prema riječima državnog tužioca i portparola Specijalnog državnog tužilaštva (SDT) Vukasa Radonjića, izvještaj DRI-a se u njihovoj praksi smatra krivičnom prijavom, odnosno obavještenjem o indicijama da je učinjeno krivično djelo koje se goni po službenoj dužnosti.
“U praksi, DRI sve izvještaje za koje ocijeni da treba, dostavlja VDT-u, a ono nadležnim tužilaštvima. Po osnovu tih izvještaja se formira krivični predmet, dodjeljuje u rad i pokreće postupak izviđaja”, kazao je Radonjić Pobjedi bez odgovora koji su konkretni predmeti u pitanju i u kojoj su fazi.
Ipak, prema podacima koje posjeduju u DRI, u fazi izviđaja je sedam predmeta i to prijedlog završnog računa, te izvještaji u vezi sa revizijom opština Herceg Novi i Andrijevica, Fonda za manjine, nacionalnih savjeta, Plantaža te Centra za socijalni rad Bar, koji je iz ranijeg perioda.
Na pitanje Pobjede, da li je do sada bilo ko odgovarao zbog brojnih utvrđenih nepravilnosti koje su rezultirale štetom po subjekte revizije i državni budžet, iz DRI su odgovorili negativno.
“Prema našim saznanjima, do sada niko nije odgovarao zbog nepravilnosti koje smo utvrdili u predmetnim izvještajima u kojima su subjekti revizije dobili negativna mišljenja na finansijsku reviziju i reviziju pravilnosti poslovanja. Nalazi iz revizija sa duplim negativnim mišljenjem su korišćeni od strane SDT-a za pokretanje određenih postupaka, kao što je bio slučaj nakon revizije državnih garancija Vlade Crne Gore izdatih u 2010. i 2011. godini, AD Plantaže, Skupštine Crne Gore, Ministarstva prosvjete i slično”, kazali su iz DRI.
Mehanizmi kontrole
Na pitanje Pobjede da li bi revizori trebalo da imaju veće ingerencije kada je riječ o subjektima revizije koji ne realizuju njihove preporuke, posebno imajući u vidu da se kod pojedinih godinama detektuju iste nepravilnosti, iz DRI ukazuju da se njihova uloga svodi na to da kontrolišu da li je subjekat, koji je u obavezi da to uradi, realizovao preporuku i o tome obavijeste javnost.
“Ipak, javna saslušanja i efektivan parlametarni nadzor mogu poslužiti kao mehanizam kontrole da se subjekti revizije pozovu na odgovornost zbog nepostupanja po ključnim preporukama iz izvještaja o reviziji. Povećanje broja kontrolnih i konsultativnih saslušanja povodom izvještaja o reviziji sa uslovnim ili negativnim mišljenjima može značajno unaprijediti odgovornost subjekta revizije za nezakonito, neefikasno i neefektivno korišćenje javnih sredstava”, smatraju u DRI.