Vaseljenski patrijarh Vartolomej potpisao je dekret o davanju autokefalnosti, odnosno nezavisnosti, Pravoslavnoj crkvi u Ukrajini, čime je okončano više od 330 godina ruske religijske kontrole u Ukrajini.
Današnjoj svečanosti u Istanbulu, koji se smatra duhovnim sjedištem pravoslavnog hrišćanstva, prisustvovao je ukrajinski predsjednik Petro Porošenko. Dekret, ili “tomos”, biće sjutra predat poglavaru nove ukrajinske crkve, mitropolitu Epifaniju, čime će biti završena dvodnevna duhovna ceremonija.
“Velika mi je čast da posjetim Istanbul, gdje će se sjutra desiti dugo očekivani događaj”, napisao je Porošenko na Facebook-u, pozivajući se na zvanično predavanje dekreta.
Porošenko je kazao da će taj potez otvoriti “novu eru u pravoslavnoj istoriji”. “Molimo se za mir i jedinstvo”, dodao je on.
Vartolomej je objavio odluku da prizna zahtjev Ukrajine za autokefalnom crkvom u oktobru. U decembru su ukrajinski pravoslavni lideri dogovorili stvaranje nove nacionalne pravoslavne crkve i izabrali 39-godišnjeg Epifanija da bude na čelu te crkve.
Rusija se dugo protivila naporima Ukrajinaca za nezavisnu crkvu, a koja su se intenzivirala nakon što je Rusija zauzela Krimsko poluostrvo u martu 2014. i ubrzo nakon toga počela da podržava separatiste u istočnim oblastima Ukrajine u Donjecku i Lugansku.
Najava Vartolomeja, koji se smatra vođom pravoslavne zajednice koja broji 300 miliona ljudi širom sveta, došla je usred sve veće napetosti oko nastojanja ukrajinskih pravoslavnih crkava da se formalno odvoje od ruske orbite. To je takođe navelo Rusku Pravoslavnu Crkvu da objavi, da u znak protesta, okončava odnose sa Vaseljenskom Patrijaršijom.