Izraelska vojska u subotu kasno naveče i tokom noći na nedjelju oborila je gotovo svih više od 300 bespilotnih letjelica i projektila koje je Iran lansirao u oštroj eskalaciji sukoba na Bliskom istoku.
Iran je lansirao stotine dronovova, krstareće projektile i balističke projektile. Posljednji su najopasniji te su čak i pogodili jednu bazu (udar 7 balističkih projektila).
Izraelci su dronove i krstareće projektile rušili prvo borbenim avionima, a onda i ‘”Željeznom kupolom”. Balističke projektile rušio je sistem “Strijela”. Navodno su i jordanski borbeni avioni navodno oborili par desetina dronova i možda pokoji krstareći projektil.
Sistem protivvazdušne odbrane “Željezna kupola” (“Iron Dome”) jedan je od temeljnih elemenata odbrambenog sistema Izraela koji presijeca stotine raketa. Razvile su ga izraelske firme Rafael Advanced Defense Systems i Israel Aerospace Industries, uz finansijsku i tehničku podršku SAD-a, koje su kasnije otkupile dva sistema.
“Željezna kupola” prvi put instalirana je 2011. i s još dva sistema, “Davidovom praćkom”, koja štiti od projektila srednjeg dometa i “Strijele”, koja je zadužena za presretanje i uništavanje balističkih projektila koji bi mogli stići iz Irana, garantuje najveću moguću sigurnost od svih vrsta napada projektilima.
Iran missiles intercepted by the Iron Dome system… World War 3 pic.twitter.com/CCYSZpSyuK
— Peché Africa 🇿🇦 (@pmcafrica) April 14, 2024
Kupola je u martu 2011. godine postavljena u grad Beer Sheva na jugu zemlje, 40 kilometara od pojasa Gaze, s ciljem da zaustavlja Hamasove projektile koji su dizajnirani prema sovjetskim raketama Grad.
Svaka baterija ima tri lansera s 20 presretača koji u krugu od četiri do 70 kilometara brzo traže, lociraju i prate kretanje svakog tijela u vazduhu. Cijena ispaljivanja jednog presretača je nešto manje od 50.000 dolara.
“Željezna kupola” oslanja se na sistem radara i analize kako bi utvrdila predstavlja li dolazna raketa prijetnju i uključuje presretač samo ako dolazna raketa predstavlja rizik da pogodi naseljeno područje ili važnu infrastrukturu. Što daje posebnu vrijednost sistemu jer ne troši rakete presretače za projektile koji ne predstavljaju opasnost po ljude ili imovinu, privatnu i stratešku.
Presretač uništava napadnu raketu u vazduhu i tako eliminiše prijetnju. Sistem se lako prilagođava novim napadima pa čak i onima koje još ne postoje fizički na frontu, ali se mogu očekivati u dogledno vrijeme.
Kupola je posebno važna za južni dio Izraela, gdje je omogućila slobodnije odvijanje svakodnevnog života uprkos stalnoj prijetnji iz pojasa Gaze.
Stručnjaci navode da postoji opasnost da sistem zakaže u slučaju trajnijeg masivnog raketnog napada jer tad sistem ne bi bio u stanju dovoljno brzo detektovati koje od raketa treba presresti jer idu prema ciljevima na kojima mogu izazvati ljudske žrtve ili materijalnu štetu. No, čini se kako ih je ova noć demantovala.