Odluka Evropskog suda za ljudska prava kojom je utvrđeno da je Rusija odgovorna za ubistvo Aleksandra Litvinjenka ponovo je u centar pažnje vratila priče o trovanjima kritičara ruskog predsjednika. Na spisku su i poznata imena poput Alekseja Navaljnog, ali i manje poznatih poput Sergeja Mokhova.
Jedan od posljednjih slučajeva koji je podigao veliku buru u svjetskoj javnosti je trovanje Sergeja Skripalja, bivšeg dvostrukog agenta, i njegove ćerke Julije 4. marta 2018. godine u Solsberiju.
Skripalj i njegova ćerka pronađeni su u blizini tržnog centra bez svijesti. Prebačeni su u bolnicu i stavljeni u indukovanu komu da bi se spriječilo oštećenje organa usljed trovanja nervnim agensom novičkom.
Skripalj i njegova ćerka su bili u kritičnom stanju sve do kraja marta. Tada je premijerka Velike Britanije Tereza Mej izjavila da je Rusija kriva i najavila protjerivanje 23 ruskih diplomata. Prema navodima „Sandej tajmsa“ bivši agent i njegova ćerka sada žive na Novom Zelandu i imaju nove identitete.
Za trovanje optuženi su bivši GRU oficiri Aleksandar Petrov i Ruslan Boširov, a prije dva dana dodato je još jedno ime na spisak – Denis Sergejev.
Aleksej Navaljni, jedan od ruskih opozicionara koji dugo važi za Putinov trn u oku, otrovan je u avgustu prošle godine.
Navaljni je, kao i Sergej Skripalj, otrovan novičokom. U trenutku kada mu je pozlilo, bio je u avionu na letu iz Tomska u Moskvu. Avion je hitno prizmeljen u Omsku, a opozicionar prebačen u bolnicu gdje je pao u komu.
Kira Jarmiš, njegova portoparolka, rekla je da Navaljni tog jutra nije konzumirao ništa osim šolje čaja koju je popio na aerodromu. Tim Navaljnog je objavio i da su tragovi novičoka pronađeni u boci vode iz njegove hotelske sobe u Tomsku. Navaljni je lično optužio Putina da je odgovoran za trovanje.
Sergej Mokhov, muž Navaljnijeve desne ruke Ljubov Sobol, bio je meta napada 2016. godine. Nepoznati napadač ubio ga je u butinu i ubrizgao mu misterizonu supstancu.
Mokhov je potom morao da prođe brojne testove što na HIV, što na druge bolesti, jer ljekari nijesu uspjeli da dijagnostikuju kakav je koktel supstanci dobio. Njegova supruga izjavila je tada da je Mokhov dobio grčeve, da nije osjećao svoje tijelo i da nije mogao da pomjeri ruke i noge“.
Mokhov je rekao da mu je napadač ubrizgao sedativ ili psihoaktivnu supstancu.
„Izgubio sam svijest, mislio sam da ću umrijeti“, rekao je
Sobol je tada smatrala da je napad povezan sa razotkrivanjem mutnih poslova oligarha Jevgenija Prigožina, poznatijeg pod nadimkom „Putinov kuvar“.
Viktor Andrijovič Juščenko, bivši predsjednik Ukrajine i jedan od aktera Narandžaste revolucije, bio je meta 2004. godine nakon što je odbio da prizna pobjedu Viktora Janukoviča na predsedničkim izborima.
Juščenko se razbolio početkom septembra 2004. godine, nakon čega je odveden u Beč na liječenje. Juščenku je lice bilo žuto, izobličeno, naduto i ispucalo. Britanski toksikolog Džon Henri iz „Sent Meri“ bolnice izjavio je da su promjene na Juščenkovom licu nastale kao rezultat trovanja dioksionom, otrovnom hemijskom supstancom.
Ovo trovanje je povezano sa večerom koja je održana 5. septembra na kojoj su, prema Juščenkovim riječima, bila i trojica muškaraca koji su prethodno boravili u Rusiji. Ukrajina je tražila izručenje, Vladima Satsjuka, bivšeg zamenika šefa ukrajinske službe bezbednosti, ali je Moskva to dobila.
Kada su ga svojevremeno pitali da li misli da je Putin naredio njegovo trovanje, Juščenko je odgovorio: „Znam odgovor, ali ne mogu da kažem“.
Aleksandar Litvinjenko, bivši ruski špijun, umro je od trovanja polonijumom 2006. godine u Londonu. Istagom sprovedenom 2016. godine u Velikoj Britaniji zaključeno je da je ubistvo „vjerovatno odobrio“ ruski predsjednik Vladimir Putin.
Litvinjenko je otrovan u 1. novembra 2006. godine, dok je ispijao čaj u jednom hotelu u Londonu. U to vrijeme, radio je za britansku obavještajnu službu MI6 kao konsultant.
Britanska tajna služba je tvrdila da su bivši tjelohraniteljli KGB-a Andrej Lugovoj i Dmitrij Kovtun otrovali Litvinjenka stavljajući radioaktivu supstancu polonijum-210 u njegovo piće.
Prije svoje smrti, Litvinjenko je rekao: „Možda ćete uspjeti da ućutkate jednog čovjeka, ali urlik protesta iz cijelog svijeta, gospodine Putin, odzvanjaće vam u ušima do kraja života“.