Evropska komisija je preporučila da se zamrzne 7,5 milijardi eura od kohezionih fondova namijenjenih Mađarskoj i 5,8 milijardi eura iz plana obnove namijenjenih toj državi dok ona ne počne da ispravno sprovodi reforme u oblasti pravosuđa i borbe protiv korupcije.
Rok za države članice EU da se kvalifikovanom većinom izjasne o tom predlogu je 19. decembar.
Evropska komisija je ocijenila da dosadšnje mjere mađarske vlade nisu dovoljne u tim oblastima za koje je Komisija zabrinuta.
Evropska komisija je pod pritiskom Evropskog parlamenta predložila državama članicama da suspenduju 7,5 milijardi eura kohezionih fondova koje treba da budu isplaćeni Mađarskoj iz budžeta EU za 2021-2027. godinu.
Procedura zaštite budžeta EU od udara na pravnu državu – takozvani proces „uslovnosti“, pokrenuta je protiv Mađarske u aprilu, što je bio prvi takav slučaj u EU, zbog sistematskih neregularnosti u javnim nabavkama Mađarske i njenim propustima u sudskom gonjenju i borbi protiv korupcije.
Mađarska je uvela 17 mjera da odgovori na zamjerke Brisela, među kojima i uvođenje nezavisnog tijela koje treba da bolje kontroliše upotrebu fondova EU.
Međutim, Komisija ocjenjuje da reforme nisu sprovedene na zadovoljavajući način do 19. novembra kada je bio rok. Komisija je odredila taj rok u septembru da pruži šansu Mađarskoj da izbjegne zamrzavanje 7,5 milijardi eura (oko 20 odsto fondova EU koje treba da primi od 2021-2027. godine).
Evropska komisja je takođe odlučila da odobri mađarski plan postkovid obnove (5,8 milijardi eura), ali uz 27 uslova, gdje se preduzima 17 mjera borbe protiv korupcije kao i uz reforme za poboljšanje nezavisnosti sudstva.
„Nikakve isplate sredstava neće biti dok osnovni uslovi ne budu korektno ispunjeni“, rekao je novinarima potpresjednik Evropske komisije Valdis Dombrovskis.
Evropska komisija koja je do sada, kako je izgledalo, imala pomirljiv pristup prema Mađarskoj, ističući njen napredak, izgleda da je na kraju zaoštrila stav.
Komisija se na kraju opredijelila da ostane čvrsta prema nacionalističkom premijeru Viktoru Orbanu, optuženom da je „ucjenjuje“ time što Budimpešta blokira zajednički plan pomoći od 18 milijardi eura Ukrajini i uvođenje minimalnog poreza na dobit multinacionalnih kompanija.
Mađarska demantuje da ima bilo kakve veze između tih blokada i pitanja evropskih fondova.