Vakcina protiv korona-virusa koju je razvio tim naučnika na Oksfordu, a koji radi za firmu “Astra-Zeneka”, bezbjedna je za upotrebu i u stanju da pripremi imuni sistem za borbu protiv kovida 19, pokazuju preliminarni rezultati kliničkog ispitivanja, saopštila je profesorka Sara Gilbert sa oksfordskog Džener Instituta.
Preliminarno kliničko ispitivanje, obavljeno za 1.077 ljudi u Velikoj Britaniji, Južnoj Africi i Brazilu utvrdilo je da su ispitanici, kojima je ova vakcina data, razvili antitijela i bijela krvna zrnca, neophodna za borbu sa korona-virusom.
“Zaista smo zadovoljni zato što se vakcina ponaša onako kako smo i očekivali. Imamo priličnog iskustva u korišćenju ove tehnologije prilikom pravljenja drugih vakcina, tako da smo znači šta su naša očekivanja i to je ono što smo i vidjeli na kraju”, rekla je profesorka Gilbert. Ovo saopštenje je izuzetno obećavajuće, ali se kliničko ispitivanje iste kompanije, koje obuhvata 10.000 ljudi, nastavlja. Premda naučnici ističu da još nije vrijeme da se proglasi stoprocentni uspjeh, britanska vlada je već naručila 100 miliona doza ove vakcine, a širom svijeta u toku je proizvodnja dvije milijarde doza.
Profesor Endrju Polard, glavni autor studije o ovoj vakcini koja je objavljena u medicinskom žurnalu Lanset, rekao je da su rezultati istraživanja sprovedenih u Brazilu i Južnoj Africi bili važna prekretnica na putu do pronalska cjepiva. Oni su pokazali da vakcinu doboro podnsi više od 1.000 dobrovoljaca.
“Primjećujemo upravu onu imunološku reakciju kojoj smo se nadali, uključujući neutralizaciju antitjela i odgovor tzv. T-ćelija, koje su, bar iz onoga što smo vidjeli iz studija na životinjama, direktno povezane sa zaštitom organizma”, kazao je Polard.
Vakcina se pravi od genetski modifikovanog virusa, koji izaziva prehladu kod šimpanzi. Modifikovana je da ne izaziva infekcije kod ljudi i liči na korona-virus. To je izvršeno transferom genetskih instrukcija jednog od proteina korona-virusa, koji direktno izaziva invaziju naših ćelija. Time sastav vakcine liči na korona-virus i uči naše tijelo da se od njega brani.
Za odbranu našeg organizma od korona-virusa najvažnije su antitjela – neutrališuće ćelije i T-ćelije, vrsta bijelog krvnog zrnca, koji pomaže imunom sistemu da se koordiniše, primjeti inficirane ćelije u organizmu i uništi ih. Kod vakcine “Astrazeneke” nivo T-ćelija dostigao je vrhunac 14 dana poslije vakcinacije, a nivo antitjela dostigao je najveću koncentraciju 28 dana poslije primanja vakcine. Ispitivanje nije još u stanju da utvrdi koliko dugo ova imuna reakcija traje i štiti nas od korona-virusa. Vakcina je bezbjedna, tvrde naučnici, ali ima i neželjena dejstva, 70 odsto ispitanika dobilo je glavobolju ili temperature poslije vakcinacije. Naučnici ističu da se ta neželjena dejstva lako prevazilaze paracetamolom.
“Mnogo je još posla pred nama prije nego što budem mogla da potvrdim da naša vakcina pomaže da se zauzda kovid-19, ali prvi rezultati su obećavajući”, saopštila je profesorka Sara Gilbert sa Univerziteta u Oksfordu.
Osim sa kompanijom “AstraZeneka”, britanska vlada potpisala je sporazume sa još dvije farmaceutske kompanije koje su u poodmakloj fazi razvoja vakcine protiv korona-virusa. Jednu vakcinu zajedno razvijaju američki farmaceutski konglomerat “Fajzer” (Pfizer) i njemačka firma za biotehnologiju “BioNtek” (Biotechnologie-Unternehmen). Drugu razvija francuska farmaceutska kompanija “Valneva”. Vlada u Londonu potpisala je sporazume za ukupno 90 miliona doza dvije vrsta vakcina, koje su u trećoj razvojnoj fazi. Britanska vakcina pravi se od virusa koji je proizvod genetskog inženjeringa. Njemačko-američka vakcina sadrži dio prirodnog genetskog koda korona-virusa, dok se francuska zasniva na njegovoj neaktivnog verziji.
Predsjedavajuća tima britanske vlade za rukovođenje odgovorom na pandemiju Kejt Bingam upozorila je da, iako sva tri kandidata za vakcinu obećavaju, oni, čak i ako budu uspješni, samo jačaju imunitet organizma u borbi protiv korona-virusa i ne predstavljaju trajno rješenje.
“Možda nikada nećemo ni razviti vakcinu koja nas sprječava da obolimo od ovog virusa, te moramo biti spremni da će nas štititi samo vakcine koje umanjuju simptome bolesti”, istakla je Bingam.
Prioritet pri vakcinaciji imaće zdravstveni i socijalni radnici, kao i građani koji pripadaju visoko rizičnim grupama. Oni bi mogli da budu vakcinisani već krajem godine, ali se vakcinacija većeg broja građana ne očekuje prije početka sljedeće godine.