Stopa neformalne zaposlenosti u Crnoj Gori veoma je visoka i kreće se od 25 do 37 odsto, zbog čega je neophodno međuresorno djelovanje relevantnih državnih institucija u borbi protiv te negativne pojave, ocijenjeno je iz Unije slobodnih sindikata (USSCG).
Predstavnici te sindikalne organizacije kazali su agenciji Mina-business da je priliv neformalno zaposlenih na tržištu rada u Crnoj Gori posebno pojačan tokom ljetnje turističke sezone, a generalno je taj vid zapošljavanja najzastupljeniji u sektoru usluga, trgovini i građevinarstvu.
“Da bi se suzbila neformalna ekonomija, neophodno je da država u potpunosti bude posvećena ovom problemu i odlučna da se bori protiv ove negativne pojave”, rekli su iz Unije.
USSCG smatra da je neophodno međuresorno djelovanje više ministarstva i drugih relevantnih državnih institucija u borbi protiv nefromalne ekonomije. Stvaranje jedinstvene baze podataka koja bi bila dostupna svim ključnim akterima, počev od Inspekcije rada, doprinijela bi efikasnijoj borbi na suzbijanju neformalne ekonomije.
“Važna karika u ovom dijelu predstavljala bi i institucionalizacija dijaloga i dijeljenja informacija među akterima predodređenim za borbu protiv neformalne ekonomije. Umrežavanje i saradnja državnih organa sa socijalnim partnerima, zaštitnikom ljudskih prava i drugim organizacijama takođe je jedan od pokazatelja postojanja stvarne posvećenosti na planu suzbijanja ove negativne pojave”, ocijenili su iz USSCG.
U toj sindikalnoj organizaciji su naveli da posljedice rada na crno trpe radnici, država i poslodavci.
“Kada su u pitanju radnici oni posljedice rada na crno trpe neposredno i posredno. Za radnike koji se nalaze u neformalnom radnom odnosu neposredna posljedica rada na crno je nemogućnost liječenja, neostvarivanje penzijskog staža, ali i gubitak drugih prava po osnovu rada, odnosno prava na odmor, regres, plaćeno odsustvo i kolektivno osiguranje”, objasnili su iz USSCG.
Radnicima koji su u formalnom radnom odnosu, a kojima poslodavac doprinose za obavezno socijalno osiguranje uplaćuje na iznos minimalne zarade, dok im dio neobračunate zarade isplaćuje „na ruke“, ili im ne obračunava prekovremeni rad, neposredna posljedica je drastično umanjenje penzijske osnovice.