Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta apeluje da se što prije usvoji budžet, jer u suprotnom posljedice mogu biti višestruke.
“Prema Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti,u članu 37 Privremeno finansiranje glasi: Ako se zakon o budžetu države odnosno odluka o budžetu opštine ne donese do 31. decembra tekuće, za narednu fiskalnu godinu, Ministarstvo finansija, do njegovog donošenja, potrošačkim jedinicama mjesečno odobrava sredstva do iznosa 1/12 (jedne dvanaestine) stvarnih izdataka u prethodnoj fiskalnoj godini, a odgovorno lice u opštini, do donošenja budžeta opštine odobrava sredstva u skladu sa zakonom kojim se uređuje finansiranje lokalne samouprave”, navode u saopštenju.
Iz Ministarstva navode da ukoliko se budžet ne usvoji ne može se donijeti Kadrovski plan, iz čega proizilazi da se ne mogu raspisivati konkursi za popunjavanje novih radnih mjesta koja su predviđena Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta.
“Pokretanje postupka javne nabavke nije moguće ukoliko predmetna nabavka nije predviđena planom javnih nabavki, a uslov za izradu Plana je da su za predmetnu nabavku obezbijeđena sredstva u budžetu. Za nesmetan rad Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta takođe se dovodi u pitanje funkcionisanje i nabavka određenih roba i usluga (kancelarijski materijal, gorivo, komunikacione usluge, obezbjeđenje objekata, održavanje vozila i opreme”, navode u saopštenju.
Kako ističu, posebno problematične mogu biti nabavke za potrebe školskih ustanova: energenata (lož ulje, tečni naftni gas), koje se sprovode preko Uprave za imovinu. Isto tako i nabavke uglja i peleta koje sprovodi Ministarstvo.
“Zatim, osiguranje preko 13.000 zaposlenih u prosvjeti. Već dva mjeseca je istekla polisa osiguranja, a za isto smo obavezni kako po Zakonu o radu tako i po osnovu Granskog kolektivnog ugovora za oblast prosvjete. Nezaključivanje polise može dovesti do nepredviđenih troškova Ministarstva u iznosu od više stotina hiljada eura. Neusvajanjem budžeta usporili bi se, ili zaustavili, radovi na izgradnji predškolskih ustanova u Bloku 6, Glavni grad Podgorica, naselju Guke u Pljevljima i predškolske ustanove na Savini Opština Herceg Novi, kao i nove OŠ „Dušan Korać“ u Bijelom Polju i sportske sale SSŠ u Rožajama”, navode iz Ministarstva.
Takođe, ne bi mogao biti započet ni jedan novi objekat predviđen predlogom Kapitalnog budžeta. U slučaju neusvajanja budžeta, u oblasti Kulture ne mogu biti realizovani konkursi za:
“Sufinansiranje projekata i programa od značaja za ostvarivanje javnog interesa u oblasti kulturno-umjetničkog stvarlaštva (Likovna umjetnost, muzička i muzičko-scenska djelatnost, književnost, književno prevođenje, časopisi za kulturu i umjetnost, pozorišna produkcija, kulturno-umjetničke manifestacije i festivali, zajedničko crnogorsko učešće na međunarodnim manifestacijama i festivalima). Realizaciju programa „Razvoj kulture na sjeveru u 2021. godini“, Sufinansiranje kroz godišnji projektni konkurs za 2021. godinu za sektor kreativnih industrija, Finansiranje i sufinansiranje kroz Program zaštite i očuvanja kulturnih dobara”, pojašnjavaju iz Ministarstva.
Javnim ustanovama u oblasti kulture, navode, veliki problem predstavlja nemogućnost planiranja i sprovođenja postupaka javnih nabavki (nabavka energenata za grijanje, nabavka lož ulja i goriva), promjene dinamike otpuštanja sredstava, preusmjeravanja sredstava, jer privremenim finansiranjem nijesu u mogućnosti da se izmire obaveze po osnovu troškova električne energije, komunikacione usluge i sl. i postoji konstantno kašnjenje prilikom izmirivanja obaveza.
“Što se tiče programskog dijela javnih ustanova kulture nije moguće dugoročno planirati, posebno imajući u vidu djelatnost ustanova, odnosno umjetničku realizaciju programa, a posebno rad na novim produkcijama za koje je neophodno unaprijed angažovati veći broj autora, umjetnika, saradnika van ustanove. Što se tiče kapitalnih projekata za Kulturu postoji ugovorena obaveza po osnovu izvedenih radova na rekonstrukciji zgrade Starog zatvora u Kotoru. Okončana situacija iznosi 710.000,00 eura i dospjela je na plaćanje. U slučaju neizvršavanja pomenutih obaveza može doći do još većih opterećenja na budžet Crne Gore u smislu korišćenja pravnih sredstava za namirivanje potraživanja”, ističe se iz resora ministarke Vesne Bratić.
Neusvajanje Zakona o budžetu za 2021. godinu onemogućilo bi, pojašnjavaju u saopštenju, finansiranje već preuzetih obaveza iz oblasti naučno-istraživačke djelatnosti, koje dospijevaju na naplatu u tekućoj godini. Mjesečna sredstva koja su obezbijeđena na osnovu rješenja o privremenom finansiranju ne omogućavaju izmirenje pomenutih obaveza.
“Ovo se prvenstveno odnosi na finansiranje istraživačko-inovativnih projekata i programa koji su otpočeli sa realizacijom u januaru 2020. godine (Centar izvrsnosti za biomedicinska istraživanja – CEBIMER i Centra izvrsnosti iz oblasti kvaliteta i bezbjednosti hrane – FOODHUB), kao i na finansiranje nacionalnih naučno-istraživačkih projekata i stipendija za doktorska istraživanja. Ključne aktivnosti u dijelu finansiranja projekata bilateralne saradnje prevazilaze se produženjem važećih projekata do kraja tekuće godine (na šta utiče i situacija sa virusom COVID-19)”, zaključuje se u saopštenju.