Kompletnu dokumentaciju koja se odnosi na formiranje i rad i Komisije za utvrđivanje okolnosti upotrebe sredstava prinude na Cetinju 5. septembra 2021. godine treba učiniti javnom, kazao je Aleksandar Saša Zeković, aktivista za ljudska prava, bivši predsjednik i član Savjeta za građansku kontrolu rada policije 2015-2020.
“Kako su na Cetinju sredstva prinude upotrijebljena prema većem broju osoba, direktor Uprave policije je bio obavezan da u roku od tri dana od dana upotrebe sredstava prinude obrazuje Komisiju za utvrđivanje okolnosti upotrebe sredstava prinude”, navodi Zeković.
Podsjeća da Komisiju po pravilu čine dva policijska službenika sa najvišim policijskim zvanjem, jedan predstavnik Ministarstva unutrašnjih poslova i jedan predstavnik Sindikata Uprave policije.
“U interesu je Uprave policije i javnosti da se javno objave video zapisi i svi drugi materijali koje je Komisija uzela u ozbir uključujući zapisnik o njenom radu i mišljenje o tome da li su sredstva prinude u konkretnom slučaju opravdana i pravilno upotrijebljena. Za nezakonitu upotrebu sredstva prinude odgovoran je policijski službenik koji je upotrijebio odnosno naredio upotrebu sredstva prinude, s tim što je u slučaju nezakonite upotrebe sredstva prinude odgovoran i policijski službenik koji nije pokušao da spriječi nezakonitu upotrebu sredstava prinude, a bio je u prilici da to učini. Ovo se posebno odnosi na policijske starješine koji su bili raspoređeni na različitim lokacijama odnosno podsektorima”, ističe Zeković.
Takođe, dodaje, važno je da se mišljenje komisije o upotrebi sredstva prinude dostavi državnom tužiocu na ocjenu i odlučivanje.
Podsjeća da su 2015. javno objavljeni zapisnik i mišljenje Komisije za utvrđivanje okolnosti upotrebe sredstava prilikom okupljanja pristaša Demokratskog fronta i građanskih okupljanja pa zato ni sada ne treba postupati drugačije.
“Posebno će biti interesanta obavještenja policijskih službenika o dejstvu mehanizacije pri deblokadi saobraćajnice na prilazu Cetinju iz pravca Budve, naročito da li je postupanjem bageriste rukovodio neko od starješina specijalne policij”, navodi Zeković.
Takođe za javnost je, kaže, od značaja da se upozna kako je prestavljena i da li je opravdana upotreba hemijskih sredstava prema građanima koji nijesu bili u grupama.
“Naročito je važno da se javnost informiše o tome da li je zakonita i opravdana upotreba hemijskih sredstava koja se po pravilu mogu upotrijebiti isključivo radi odbijanja napada i savladavanja otpora koji se ne mogu obezbijediti upotrebom fizičke snage, ručnog spreja sa nadražujućim dejstvom, električnog paralizatora i službene palice, a radi uspostavljanja narušenog javnog reda i mira. Na osnovu svjedočenja građana i onog što su registrovali monitori ljudskih prava i novinari zaključuje se da nije bilo uslova za upotrebu tog sredstva prinude posebno ne u onom obimu i pojedinačno prema građanima koji nijesu bili u grupama i nijesu remetili javni red i mir”, kazao je Zeković.
Dodatno, ističe, važno pitanje kredibiliteta i transparetnosti rada bezbjednosno-obavještajne zajednice jeste zašto se kasni sa predstavljanjem izvještaja Komisije za analizu rezultata operativnog usklađivanja organa obavještajno-bezbjednosnog sektora u vezi događaja na Cetinju.
Podsjeća ovu Komisiju je formirala Vlada Crne Gore i na njeno čelo je postavila poslanika vladajuće partije Dragana Ivanovića, bez učešća bar jednog predstavnika opozicije.
“Već gotovo dvje sedmice se kasni sa predstavljanjem njenih nalaza. Članovi Komisije se preganjaju da li da izvještaj oglase tajnim. Preslušan je kompletan tok radio veze i registrovani su brojni profesionalni propusti za koje ne žele da sazna javnost”, zaključio je Zeković.