Piše: Tijana Lopičić
Velikosrpske težnje su se poslije 1945. Godine ispoljavale i na druge načine. Takav je bio pokušaj da se kapitalni crnogorski nacionalni projekti kao što je bila višetomna Istorija Crne Gore „skroje” u Beogradu i po mjeri Beograda. Istoriografi će tek morati da rasvijetle poratne pokušaje prikrivenih velikosrpskih šovinista da spriječe formiranje Komunističke partije Crne Gore (1948) koja je suštinski odražavala obnovljenu crnogorsku državnost i samostalnost. Moraće da rasvijetle i pozadinu ukidanja tek osnovanog (1948) Instituta za proučavanje crnogorske prošlosti i mnoge druge „suptilne“ ideološke ujdurme, koje su dolazile iz najviših srpskih partijskih krugova.
Najznakovitiji pokušaj Crkve Srbije da ”odbrani” velikosrpske (kolonijalne) tekovine na tlu Crne Gore ogledao se u nastojanju da po svaku cijenu spriječi izgradnju Mauzoleja na Lovćenu i očuva okupacionu kapelu koju je Aleksandar Karađorđević podigao 1925. godine kao simbol dominacije nad porobljenom Crnom Gorom.
Velikosrpski šovinizam i mitomanija počeli su da dobijaju na zamahu sredinom 1980-ih, a naročito s pojavom Slobodana Miloševića 1988. godine i ulogom njegovih bezbjednosnih službi u destabilizaciji Crne Gore i tzv. AB revoluciji, čime su širom otvorena vrata za prodor velikosrpskog nacionalizma, neočetništva i ratnohuškačke psihoze na tlo Crne Gore, BiH i Hrvatske. Latinka Perović je pisala da je još 1987. godine shvatila da pojedini srpski akademici uveliko planiraju rat u kojem će, po njima, nastradati „samo 80.000 ljudi“.
Crkva Srbije je 1990. godine postavila Amfilohija Radovića za mitropolita crnogorsko-primorskog. Taj čin je označio početak novog trodecenijskog ciklusa u agresivnom negiranju crnogorske nacionalnosti i tekovina multietničkog sklada i građanskih vrijednosti.
Neočetništvo je iz godine u godinu zahvatalo društvene slojeve i institucije. Najviše u Srbiji, ali i u okruženju.
Crkva Srbije je u ideološkom revanšizmu otišla dotle da ratne zločince Macu Vukojičića i Slobodana Šiljka proglasi 2005. godine za svece i do krajnosti kontaminira crkveno ozračje tim zlodusima.
Širenje neočetništva je bilo praćeno bezobzirnim krivotvorenjem istorijskih činjenica, kako putem medijske propagande, tako i preko pojedinih istoričara, političara i političkih stranaka – čiji su programi sadržavali elemente te ideologije, a na čijem su čelu otvoreno stajale i četničke „vojvode“.
Istorijski revizionizam je na kraju doveo do toga da zločinački četnički pokret Draže Mihailovića u Srbiji zvanično bude proglašen antifašističkim, dok je vođa tog pokreta, presuđeni ratni zločinac, rehabilitovan.
U Srbiji je ovaj proces odavno zaokružen. Suština je bila u tome da su velikosrpski krugovi nastojali da se ovi procesi preliju na Crnu Goru, da bi se jedinstveni multietnički i građanski crnogorski ambijent „nivelisao“ i upodobio onome u Srbiji.
Agresivnost u djelovanju Crkve Srbije najznakovitije je obilježena nezakonitim postavljanjem metalne crkve na Rumiji 31. jula 2005. godine, čime je na najgrublji način narušena višestoljetna multientnička tradicija na tom području.
Na pokušaj sekularne države Crne Gore da ukloni ovaj objekat, mitropolit Amfilohije je 18. januara 2011. godine u razgovoru sa premijerom Igorom Lukšićem, javnosti uputio uvijenu i zlokobnu prijetnju: „Do nas dopiru ozbiljne prijetnje iz Bara, da ukoliko dođe do rušenja crkve, to može izazvati rušenje neke od džamija, da ne kažemo krvoproliće na vjerskoj osnovi”.
Na ove riječi reagovalo je Više državno tužilaštvo koje je u toj i drugim mitropolitovim izjavama prepoznalo elemente govora mržnje. „Više državno tužilaštvo u Podgorici je ocijenilo da riječi mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija kojim se obratio vjernicima i javnosti uopšte, u vezi crkve na Rumiji i crnogorskog jezika, predstavljaju govor mržnje…“ (članak „Tužilaštvo će teretiti Amfilohija zbog govora mržnje“, Portal Analitika, 18. januar 2011).
Posljednje tri godine protekle su u znaku pomame velikosrpskog šovinizma i neobičnog „sklada“ koji u javnim nastupima ispoljavaju lažni beogradski intelektualci i mitropoliti Crkve Srbije. Ovo se može ilustrovati izjavama estradnog istoričara Aleksandra Rakovića i Amfilohijevog nasljednika Joanikija Mićovića.
„Raduje me kada ljudi od talenta i znanja postižu ovakve rezultate i kada se bave ovakvim temama kojima se bavi doktor Aleksandar Raković. Dosta sam od njega naučio, i od onoga što sam pročitao od njegovih naučnih radova, a još više iz njegovih obraćanja javnosti….”, izjavio je mitropolit SPC u Crnoj Gori Joanikije (članak „Joanikije veliča čovjeka koji Crnogorce naziva feleričnim”, CDM, 18.6.2021).
Raković je, kako se to vidi i iz naslova citiranog članka, u više javnih nastupa ispoljio uzavrelu šovinističku drskost, neobuzdani bezobrazluk i neskrivenu netrpeljivost prema svima koji se nacionalno osjećaju Crnogorcima.
„Nećeš moći sa Crnogorstvom da budeš prijatelj Srpstva” – poručuje taj beogradski velikodržavni ideolog (članak „Raković: Crnogorstvo je neprijatelj Srpstva, Srbi i Albanci da se razgraniče preko Crne Gore”, Portal AntenaM, 28.10.2021).
Na Wikipediji stoji da je ovaj „stručnjak”, kojim je Joanikije impresioniran, doktor istorijskih nauka i naučni savjetnik Instituta za noviju istoriju Srbije. Na sajtu arhipelag.rs pak nalazimo da je Rakovićeva magistarska teza nosila naslov „Jugoslovenska javnost i Irska revolucija 1916-1923.” (odbranjeno 2007. na Katedri za istoriju Jugoslavije), a doktorska disertacija „Rokenrol u Jugoslaviji 1956-1968. Izazov socijalističkom društvu” (odbranjeno 2011. takođe na Katedri za istoriju Jugoslavije).
Toliko o profilu današnjih šovinističkih propagandista.
Što se tiče mitropolitove impresije, pomenućemo da je Evropski parlament 9. marta 2022. godine donio Rezoluciju kojom je prepoznato negativno djelovanje „Pravoslavne crkve“ u „zemljama kao što su Srbija, Crna Gora i Bosna i Hercegovina“. Mislilo se, svakako, na Crkvu Srbije (članak „Evropski parliament zabrinut zbog delovanja SPC”, www.politika.rs, 12.3.2022).
U tom smislu treba podsjetiti da je Crkva Srbije, najvjerovatnije, jedina vjerska zajednica u Evropi sa pravosnažnom presudom Suda u Parizu iz 1995. godine za najteža djela protiv čovječnosti i ljudskog dostojanstva.
O tome je pisao srpski publicista Mirko Đorđević u knjizi „Kišobran patrijarha Pavla“ (Peščanik, Beograd, 2010):
„Dosudili su i njemu i crkvi političku ulogu. I on se nije snašao – daleke 1991. potpisao je pismo lordu Karingtonu da svi Srbi moraju ući pod zajednički krov sa Srbijom i svim srpskim krajinama. To je bio početak sunovrata. Jeste on blagoslovio i Karadžića i Mladića – ne na zlo – ali su oni pod njegovim kišobranom sejali zlo i smrt. Zastanimo tu nad još jednom gorkom čašom: odveli su ga 1995. u spaljenu Foču, nazvali su je tada Srbinje, i raspisala se evropska štampa – posebno Le Mond, Figaro i Liberation u Parizu – da SPC u Bosni podržava etničko čišćenje. Navedeno je bilo i ime patrijarhovo, pa je SPC podnela tužbu u Parizu protiv tih listova. Mučno i tužno. Na suđenju u Parizu svedočili su mnogi, među njima istoričar Paul Garde i srpski vizantolog Ivan Đurić. Branio je SPC vladika Atanasije Jevtić i to tako „dobro“ da se suđenje završilo sudskom osudom SPC. Ne, kazao je sudija, fakta su fakta, a francuska se istina ne može ućutkati. “
(Kraj)
Okupacija u 24 slike.
Srpska šapa nad Crnom Gorom prijeti a mi ćutimo.
Umjesto litijaški do cilja da ih išćeramo konačno.
Po njemu se neće ništa zvati, ni razni kukovi, ni vode, ni manastiri, niti prijelazi, ni mostovi, ni jaruge ni slomivrati, jer ga je dostavljeni zakopa dublje i mnogo dublje od onoga groba u podrumu hrama na Bećirovom polju, zakopa ga je u zaborav u nepomen. Pritiska ga je tri put debljom, no što treba, pločom, a postoji i verovanje da je radio i glogov kolac prije pritiskanja mermerom. Njegov testament dostavljeni proglasi glupostima starca izlapljelog uma i zgužvanog ga je predao majci prirodi. Dostavljeni je doveo i bendove iz Beograda kao i gologuze pevaljke da hajkaju iznad vječnog mu… Pročitaj više »
Nazalost tako je, srpska šapa prijeti Crnoj Gori ali nažalost veliki broj nas Crnogoraca to ne vidi i glasa Milatovica koji je eksponent srpske politike i crkve Srbije, kako je sa ljudima lako manipulisati samo im obećaš navac, ljudi su u suštini većinski objekti bez svijesti, skloni manipulaciji i indoktrinacija, odličan tekst kao i uvijek Tijana!
Svaka cast Gospodjo! Respekt!