Broj ljudi raseljenih usljed ratova, progona, nasilja i kršenja ljudskih prava dostigao rekordnih 108,4 miliona krajem 2022. godine, saopšteno je iz Građanske alijanse (GA).
“Povodom Svjetskog dana izbjeglica, 20. juna, prisjećamo se svih ljudi koji su bili prisiljeni napustiti svoje domove i zemlje zbog rata, progona, kršenja ljudskih prava, unutrašnjih sukoba, elemantarnih nepogoda i drugih razloga. Vodeći godišnji izvještaj UNHCR-a “Globalni trendovi raseljavanja u 2022. godini”, navodi da je broj ljudi raseljenih usljed ratova, progona, nasilja i kršenja ljudskih prava dostigao rekordnih 108,4 miliona krajem 2022. godine. To je za 19,1 miliona ljudi više nego prethodne godine i predstavlja najveći porast na godišnjem nivou do sada. Ovaj podatak nam mora biti podstrek da mi kao država koja je posvećena poštovanju i primjeni konvencija koje uređuju ovo pitanje, moramo još snažnije raditi na poboljšanju prava izbjeglica i pružiti podršku onima koji su u potrebi”, poručuju u saopštenju.
Kako su kazali iz GA, od globalnog broja raseljenih, 35,3 miliona su činile izbjeglice, odnosno, lica koja su prešla međunarodnu granicu u potrazi sa bezbjednim i boljim životom.
“Veći dio, 58 posto ili 62,5 miliona lica je raseljeno unutar sopstvenih zemalja usljed sukoba i nasilja. Tokom 2022. godine, glavni pokretač raseljavanja bio je rat u Ukrajini. Broj izbeglica iz Ukrajine skočio je sa 27.300 na kraju 2021. na 5,7 miliona na kraju 2022. godine. Trenutno u Crnoj Gori pod privremenom zaštitom boravi 4953 lica iz Ukrajine koji su pobjegli od rata, od kojih su njih 1259 djeca. Broj izbjeglica iz Ukrajine je u stalnom porastu. Brojke su takođe potvrdile da zemlje sa niskim i srednjim prihodima, a ne one bogate, pružaju utočište najvećem broju ljudi, bilo mjereno ekonomskim parametrima ili udjelom u stanovništvu”, navodi se u saopštenju.
Građanska alijansa u saradnji sa UNHCR-om u Crnoj Gori, od 2019. godine, ističu, pruža besplatnu pravnu pomoć tražiocima azila, koja uključuje i zastupanje pred domaćim institucijama, kao i podršku u integraciji i pristup neophodnim socijalim servisima, tržištu rada i obrazovanju.
“GA pruža besplatnu pravnu pomoć licima sa prostora bivše Jugoslavije i licima u riziku od apatridije. Takođe, kao odgovor na veliki priliv lica iz Ukrajine, otvorili smo kancelarije u Baru i Herceg Novom i angažovali jednog pravnog savjetnika u Budvi kako bi pojačali podršku sve većem broju izbjeglica iz Ukrajine, koji su uglavnom smješteni u primorskim opštinama”, dodaju u saopštenju.
Ukupno posmatrano, ocjenjuju u GA, pravni sistem kada su u pitanju migracije Crne Gore je u visokoj mjeri usklađen sa pravnom tekovinom EU, dok primjena zakona u određenim djelovima i dalje predstavlja značajan izazov.
“Crna Gora treba posebno da jača kapacitete za upravljanje mješovitim migracionim tokovima, pri čemu posebnu pažnju treba usmjeriti na povećanje ljudskih i materijalnih resursa posvećenih upravljanju granicama i sistemu registracije izbjeglica i migranata. Jednako je važno da u narednom periodu Crna Gora nastavi sa jačanjem normativne aktivnosti, s ciljem potpunog usaglašavanja sa pravom EU, uz konstantno jačanje ljudskih i materijalnih kapaciteta u oblasti azila”, naglasili su u saopštenju.
Tokom 2022. godine je 8.326 osoba je izrazilo namjeru da zatraži međunarodnu zaštitu u Crnoj Gori, a svega njih 175 je podnijelo zahtjev za međunarodnu zaštitu, dok je njih osam na kraju i dobilo neki vid međunarodne zaštite u Crnoj Gori.
“Što se tiče 2023. godine, do sredine juna 1627 osoba je izrazilo namjeru da zatraži međunarodnu zaštitu u Crnoj Gori, a svega njih 53 lica je podnijelo zahtjev, dok je njih osam do sada dobilo međunarodnu zaštitu u Crnoj Gori. Sa druge strane, Crna Gora je omogućila svim izbjeglicama iz bivše Jugoslavije, koje su to željele, da se integrišu u Crnoj Gori. Ipak, njih 63 je još uvijek u postupku trajnog rješavanja njihovog pravnog statusa”, navode iz Građanske alijanse.
U sklopu obilježavanja Svjetskog dana izbjeglica, tradicionalno i ove godine su, kako su naveli, organizovali događaj u Baru, gdje će nam se pridružiti i predstavnici lokalnih, republičkih i međunarodnih institucija kao i same izbjeglice koje se nalaze na teritoriji Crne Gore.
Događaj je planiran za 21. juna na platou Dvorca kralja Nikole sa početkom u 19h.