Fabrika vode u Lisabonu, jedno od najvećih postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Portugaliji, recikliranu vodu ne samo da šalje za zalivanje ili u industrijske pogone, već od nje pravi i pivo.
Akva do Težo Atlantiko (Aguas do Tejo Atlantico), dio grupe Vode Portugala, prima i tretira otpadne vode koje „proizvede“ oko 750.000 stanovnika iz 23 opštine u oblastima Amadora, Lisabon i Oejraš. Tako direktno doprinosi javnom zdravlju, životnoj sredini i dobrobiti građana.
„Trudimo se da nema otpadne vode. To je sirovina koju transformišemo u ono što je dobro“, rekao je grupi novinara iz Srbije koja je posjetila Portugal u okviru projekta Puls Evrope – Medijske posjete EU direktor komunikacija u fabrici Markuš Batista (Markos).
Prema njegovim riječima, u svijetlu posljedica klimatskih promjena, nestašice resursa, nestabilnosti tržišta i snabdijevanja, kao i recesije, cilj je „biti održiviji, više cirkularan“.
Batista je istakao da je voda najvažniji resurs, da je ona bogatstvo i da od ljudi zavisi koliko će je i kako koristiti.
U fabrici sa jednim od najvećih zelenih krovova u Evropi najprije se iz otpadnih voda uklanjanju krupniji i sitniji djelovi otpada, zatim masnoće i prljavština, slijede primarna sedimentacija, biološki tretman i sekundarna sedimentacija.
Ponekad je potrebno i uklanjanje materija poput azota i fosofora a u posljednjoj fazi se radi dezinfekcija, zavsno od toga gdje „reciklirana“ voda ide.
U procesu prečišćavanja vode izdvaja se i mulj koji se koristi za biomasu a fabrika proizvodi i struju za svoje potrebe.
Dio tretirane vode se vraća u rijeku Težo i pozitivno djeluje na njen biodiverzitet.
Voda se, rekao je Batista, prečišćava do nivoa koji je potreban za ono za šta će se koristiti – za zalivanje zelenih površina, uključujući golf terene, navodnjavanje u poljoprivredi, pranje ulica, u industriji, u proizvodnji zelene energije…
Godišnje se u postrojenju prečisti oko 2,5 miliona kubnih metara otpadnih voda.
Otpadne vode u fabrici mogu da se tretiraju i do nivoa koji omogućava da se od nje pravi pivo u čijoj je proizvodnji upravo kvalitet vode izuzetno važan.
Tako se od reciklirane vode u fabrici u Lisabonu pravi „kraft“ (zanatsko) pivo Vira (vira – doći će, riječ se koristi i kod nazdravljanja, kao „živjeli“ kod nas) sa ciljem da se ukaže na neophodnost ponovnog korišćenja vode i cirkularnu ekonomiju uopšte.
Namjera proizvođača piva je i da bolje upozna javnost sa održivošću vode kao resursa.
Pivo Vira nije za prodaju, zadovoljstvo da ga probaju imaju samo oni koji posjete fabriku.
„Proizvodi se da promijeni mišljenje i podigne svijest o značaju ponovnog korišćenja kako bi se sačuvao najvrijedniji resurs – voda“, rekao je Batista.
Projekat „Vira – Okrenite koncept i umove“ dobilo je 2021. evropsku nagradu za inovacije u ponovnom koriščenju vode.