Visoki predstavnik EU za vanjsku i sigurnosnu politiku Žozep Borelj ocijenio je da su ove godini eskalacija i zaoštravanje retorike podjela na Zapadnom Balkanu omeli zemlje regiona u njihovom približavanju EU, a kao poseban primjer za takvo stanje naveo je situaciju u BiH.
Kaže da je Samit istočnog partnerstva ponovo potvrdio strateški, ambiciozan i napredan pristup EU sa istočnoevropskim partnerima.
“Porast retorike podjela i akcija širom Zapadnog Balkana, posebno u Bosni i Hercegovini, takođe su ometali napore da se ovih šest zemalja približi njihovoj evropskoj budućnosti”, naveo je.
Borelj je 2021. godinu ocijenio kao “godinu tranzicije” u kojoj je EU radila na očuvanju svojih interesa i vrijednosti i na jačanju globalnog poretka.
“Taj rad mora da se nastavi i u 2022. godini”, naveo je Borel u svom novogodišnjem blogu o najvažnijim dešavanjima u 2021. u oblasti vanjske i odbrambene politike EU.
Govoreći o neposrednom susjedstvu EU, Borelj se fokusirao na Ukrajinu, Moldaviju i Bjelorusiju, gdje se EU, kako je naveo, suočila sa “jasnim primjerima politike moći” i hibridnim napadima.
“Kako se hibridni napadi šire, moramo da nastavimo da podržavamo Ukrajinu i Moldaviju u odupiranju Rusiji i da zadržimo nepopustljiv pristup prema Bjelorusiji”, naveo je Borelj.
On je naglasio da su 2021. godine ponovo pokrenuti odnosi EU i SAD-a, a ogledali su se u bliskoj saradnji u borbi protiv klimatskih promjena, nuklearnih pregovora Irana, korporativnog oporezivanja, ali i u pitanju odnosa sa Kinom i Indo-Pacifikom.
On ocjenjuje da je EU, kada je riječ o Kini, održala jedinstven stav u prepoznavanju te zemlje kao “partnera, konkurenta i rivala”, te u 2021. godini povećala angažman sa Latinskom Amerikom i počela rad na jačanju angažmana sa afričkim zemljama.
Borelj je konstatovao da pandemija traje “duže nego što je očekivano” i da je EU obezbijedila dovoljno doza za punu vakcinaciju i buster doze za svoje građane.
On je pozvao da se više radi na ravnomjernosti vakcinacije širom svijeta.
“Od ukupno dvije milijarde doza vakcina, EU je izvezla preko 1,1 milijardu doza u 61 zemlju, a tim Evrope je podijelio više od 385 miliona doza. Namjera tima Evrope je da donira ukupno 700 miliona doza do sredine 2022. godine”, najavio je Borelj.
On je ocijenio da je stalni režim upravljanja krizom ponekad slabilo kapacitet EU da se bavi transverzalnim i dugoročnim pitanjima, ali da je pozitivan pomak predstavljanje Strateškog kompasa EU, čiji je cilj jačanje bezbjednosne uloge EU u svijetu.
Oni podjelama nazivaju agresiju i jednako odgovor na agresiju?