Uprkos tome što je za sad samo Njeguški pršut proizvod koji je nacionalnim zakonodavstvom zaštićen geografskom oznakom kvaliteta, Crna Gora ima još mnogo toga da ponudi kada je u pitanju proizvodnja visoko kvalitetnih proizvoda. Meutim, niko od proizvođača, osim onih koji proizvode Njeguški pršut, nije tražio da njegov proizvod bude zaštićen, saopšteno je CdM-u iz Privredne komore Crne Gore.
A, mnoštvo je proizvoda po kojima možemo da budemo prepoznatljivi u svijetu i treba da zaštitimo, kažu iz PKCG.
Među tim proizvodima su:
– Vina, rakije, pljevaljski sir, kolašinski lisnati sir, plavska borovnica, krnovski krompir, kolašinski krompir, barsko zlato (maslinovo ulje), nikšićko pivo, barska žutica, planinski med, crnogorska jagnjetina, nabrajaju iz PKCG.
Osim toga Crna Gora se može pohvaliti velikim brojem autentičnih tradicionalnih specijaliteta kao što su:
– Skorup u mješini, sir u ulju, kajmak, patišpanj, jardum, kačamak, cicvara, priganice, sušene ukljeve, paprika u jardumu, popara, podgorički popeci, jagnjetina u mlijeku, krap, zatop, bokeljski brodet, palačinke, rolat i pita od žućenice, krivošijska krtola, jela od raštana.
Kako do oznake kvaliteta?
Da bi neki proizvod stekao oznaku kvaliteta, kako navode iz PKCG, potrebno je da se tačno zna njegovo geografsko porijeklo, odnosno, u kojim krajevima se tradicionalno pravi.
– Geografska oznaka porijekla proizvoda i garant da je u pitanju tradicionalni specijalitet – to su uslovi da bi se stekla oznaka kvaliteta. Dakle, proizvod mora da bude kvalitetan, da ima posebna svojstva i karakteristike koje proizalaze iz tradicionalnih načina proizvodnje i pripreme, naglašavaju iz PKCG.
Kad je u pitanju zaštita proizvoda na teritoriji EU, iz PKCG ističu da se tek nakon registracije na nacionalnom nivou stiču uslovi za pokretanje postupka za registraciju geografske oznake na nivou Evropske unije.
– Postupak registracije je inače isti kao i na nacionalnom nivou, i veoma je zahtjevan, s tim što postupak u EU može trajati mnogo duže, rekli su iz PKCG.
Stvar poslovne politike
Govoreći o tome da li je još neko osim proizvođača Njeguškog pršuta, tražio da njegov proizvod bude zaštićen geografskom oznakom kvaliteta, iz PKCG navode da to za sad niko nije tražio i da je to stvar poslovne politike.
– Međutim, ‘Dobro iz Crne Gore’ je kolektivni žig registrovan u Zavodu za intelektualnu svojinu CG kojim se označavaju proizvodi visokog i osobenog – crnogorskog kvaliteta. Do sada je pravo na korišćenje tog žiga stekao 91 proizvod od 18 crnogorskih kompanija. Svi nosioci kolektivnog žiga “Dobro iz Crne Gore” posjeduju ekluzivnost, a da li će se orjentisati za zaštitu u sistemu geografskih oznaka stvar je pojedinačne poslovne politike, ističu iz PKCG.
Zaštićeni proizvodi i do dva puta skuplji
Postoji dosta primjera proizvođača iz EU koji su odavno prepoznali značaj označavanja i zaštite proizvod.
– Samo Francuska ima na stotine zaštićenih proizvoda, a koliko je to važno proizvođačima, ali i samim državama, pokazuju i stalna međusobna sporenja oko zaštite naziva za slične proizvode koji potiču sa različitih lokaliteta. Pojedini zaštićeni proizvodi u EU prodaju se čak i po dva puta većoj cijeni, navode iz PKCG.
Kad su u pitanju benifiti koje donosi oznaka kvaliteta, iz PKCG navode da se na domaćem i međunarodnom tržištu sve više se cijene proizvodi koji imaju posebna svojstva.
– Registrovanje oznake geografskog porijekla daju proizvođačima mogućnost da svoj proizvod učine, u odnosu na slične proizvode, prepoznatljivim na tržištu i obezbijede bolju tržišnu poziciju. Korišćenje registrovanih oznaka doprinosi boljem plasmanu i višoj cijeni proizvoda. Geografsko porijeklo preporučuje proizvod potrošačima u poređenju sa sličnim proizvodima iz iste kategorije jer je brendiranje proizvoda pouzdani garant kvaliteta za potrošače, poručili su iz PKCG.
Izvor: CdM