Crna Gora u evropskoj kampanji o zdravlju bilja: Evo kako saditi egzotične biljke

Veliki broj partnera iz cijele Evrope udružili su snage kako bi pokrenuli drugu godinu kampanje #PlantHealth4Life, čiji je cilj podizanje svijesti o dubokim vezama između zdravlja biljaka i svakodnevnog života, stimulišući aktivizam građana u zaštiti zdravlja biljaka. Kampanju vode Evropska agencija za bezbjednost hrane (EFSA), Evropska komisija (EK) i 22 evropske zemlje, saopštila je Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.

Kako zdravlje biljaka utiče na naše živote?

Biljke čine 80 odsto hrane koju jedemo i prečišćavaju vazduh koji udišemo.

“Ali to nije sve: zdrave biljke znače dobar poljoprivredni prinos, što utiče na dostupnost hrane i cijene hrane za potrošače. Klimatske promjene i aktivnosti ljudi kao što su trgovina i putovanja predstavljaju veliki pritisak za biljke, a širenje biljnih štetnih organizama i bolesti može imati razorne ekonomske i ekološke posljedice. Sjetimo se plemenjače krompira koja je sredinom 19. vijeka dovela do razornog gubitka usjeva i bila glavni uzrok Velike gladi u Irskoj”, navodi Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.

Iskustvo Crne Gore

U novije vrijeme dobar primjer je bakterija Xylella fastidiosa koja se pojavila prvi put u Evropi i uništila na milione stabala masline u Apuliji, italijanskoj regiji, od kojih su neka bila stara više stotina godina, a njeno širenje širom južne Evrope pričinjava velike štete i na drugim biljnim vrstama – ukrasnom bilju, bademima, vinovoj lozi.

“Crna Gora je prethodnih godina postala domaćin jednog novog značajnog štetnog organizma palmi – crvenog surlaša palmi, koji je uništio veliki broj kanarskih palmi i značajno narušio ljepotu mnogih šetalista i bašti na crnogorskom primorju. Sada je za njegu i održavanje osjetljivih vrsta palmi neophodno vršiti preventivna hemijska tretiranja protiv ovog insekta. Ovaj slučaj je osim štete donio i pouku. Štetni organizmi bilja brzo se šire i pričinjavaju velike štete, ako se ne preduzmu hitne, organizovane mjere na širokom području. Samo hitna i efikasna akcija, nakon pojave novog opasnog štetnog organizma bilja može spriječiti njeno širenje i dalju štetu  Zbog toga je neophodno širenje informacija o rizicima od takvih pojava”, navodi se.

Međutim, dodaju, mnogi građani Evrope još uvijek nemaju dovoljno znanja o tome zašto je zdravlje biljaka važno. Kampanja #PlantHealth4Life ima za cilj podizanje kolektivne svijesti o rizicima po zdravlje biljaka i o ulozi koju svako od nas ima u zaštiti biljaka.

“Zdravlje biljaka utiče ne samo na životnu sredinu, ekonomiju i evropski lanac ishrane, već i na našu sadašnjicu i našu budućnost – održavajući biljke zdravima, štitimo život. Zato možemo reći da smo ponosni na uključenost građana Evrope u ovu temu, što pokazuje najveće do sada učešće država članica u kampanji #PlantHealth4Life“, izjavio je Tobin Robinson, rukovodilac EFSA-ine Jedinice za biljke, koji Je ovu kampanju predstaviO na simpozijumu pod nazivom „Zdravlje biljaka bez granica“ koji se održao u okviru belgijskog predsjedavanja Savjetom EU u Briselu.

“Informisani građani Evrope, naoružani tačnim informacijama o zdravlju biljaka, mogu pomoći u zaštiti i očuvanju našeg biodiverziteta. Zdravlje biljaka predstavlja prioritet za Evropsku komisiju u okviru pristupa „Jedno zdravlje“. Informisanjem ljudi o značaju sprečavanja unošenja štetnih organizama u Evropsku uniju i njihovim osnaživanjem kroz znanje kako bi preduzeli odgovarajuće akcije, možemo promijeniti stvari“, rekla je Kofler Beri, zamjenica generalnog direktora za održivost hrane pri Direktoratu za zdravlje i bezbjednost hrane (DG SANTE).

Angažovanost svakog građanina Evrope ključna je za održavanje zdravlja biljaka. Posjetite vebsajt kampanje #PlantHealth4Life – link: https://www.efsa.europa.eu/en/plh4l i saznajte kako možete zaštititi zdravlje biljaka. Pronaći ćete resurse dostupne na svim jezicima EU, uključujući saopštenja, objave na društvenim mrežama koje možete podijeliti na vašim kanalima i video zapise.

Oni će vam možda biti naročito korisni ako ste:

•             Znatiželjni putnik koji voli da istražuje svijet i prirodu.

•             Baštovan koji uzgaja i brine se o svom povrću, cvijeću i drveću kod kuće, u svom dvorištu ili na svom balkonu.

•             Roditelj zabrinut za hranu koju djeca jedu i koji želi da zaštiti poljoprivredne zajednice, životnu sredinu i biodiverzitet za buduće generacije.