Šef američkog Stejt departmenta Majk Pompeo i poljski ministar odbrane Marijuš Blaščak potpisali su u subotu u Varšavi EDCA sporazum o pojačanoj vojnoj saradnji SAD i Poljske.
Na osnovu tog sporazuma u Poljskoj će biti razmješteno po sistemu neprekidne rotacije još oko 1.000 američkih vojnika, uz 4.500 koji su već sada tu na osnovu bilateralnih sporazuma, ili kao pojačanje istočnog krila NATO u Poljskoj.
“Ne samo da će u Poljskoj biti više američkih vojnika, već i više američke infrastrukture, pojačana je garancija da će naši vojnici pred bilo kojom prijetnjom koja iskrsne pred Poljskom ili SAD stajati rame uz rame”, kazao je neposredno pred potpisivanje sporazuma predsjednik Poljske Andžej Duda.
Sporazum koji su potpisali Pompeo i Blaščak predstavlja praktičnu realizaciju dvije deklaracije o jačanju vojne saradnje koje su potpisali u junu i septembru prošle godine američki predsjednik SAD Donald Tramp i Poljske Andžej Duda, a pregovori o detaljima završeni su u julu ove godine.
Uz multinacionalni bataljon NATO pod američkom komandom u istočnim oblastima Poljske i oklopnu brigadu od oko 3.500 vojnika razmještenu u bazama na zapadu Poljske, sada će na daljih 20 lokacija u poljskim bazama biti razmješteno još oko 1.000 vojnika, a takođe i Komanda V korpusa američke armije od oko 200 vojnika.
Poljska se u EDCA sporazumu obavezala da plaća režije i troškove samih baza, dok će američka strana snositi troškove municije, opreme i održavanja oružja, a baze će biti eksteritorijalne i američki vojnici izuzeti iz nadležnosti poljskog pravosudja, što je izazvalo kritike od strane dijela poljske opozicije da vlada premijera Moravjeckog potpisuje sporazum koji je daleko povoljniji za američku, a ide na štetu poljske strane.
“Tu su i troškovi razvoja odbrambene infrastrukture u Pojskoj. Modernizacija poligona, kasarni, magacina oružja i telekomunikacijske infrastrukture. To je infrastruktura za koju će odgovarati Poljska jer je to prirodno pošto su to objekti koje će moći da koriste i naše oružane snage i saveznici iz NATO”, kazao je šef Biroa narodne bezbednosti Pavel Soloh.
Pompeo je u subotu doputovao u Varšavu, posljednju stanicu evropske turneje koju je započeo 11. avgusta u Pragu a tokom koje je posjetio i Sloveniju i Austriju.
Sa premijerom Poljske Mateušom Moravjeckim američki državni sekretar Majk Pompeo razgovarao jeo potrebi međunarodne solidarnosti i akcije da se, kako je zatražio poljski premijer, ponove izbori u Bjelorusiji.
Moravjecki i Pompeo razgovarali su i o energetskoj bezbednosti i ruskom gasovodu Sjeverni tok na dnu Baltika koji zaobilazi Poljsku a takođe i o bezbjednosti u razvoju 5G mreže, saopštio je portparol poljske vlade Pjotr Miler.
Pompeo danas takođe učestvuje u proslavi 100. godišnjice Varšavske bitke kada je u avgustu 1920. godine pod Varšavom poljska vojska uspela da zaustavi prodor na zapad sovjetske Crvene armije u poljsko ruskim ratovima 1919-1920.