Predsjednici SAD Džozef Bajden (Joseph Biden) i Rusije Vladimir Putin su “osuđeni na kompromis” u ukrajinskoj krizi, jer vojno rješenje nije moguće, a Zapad podozrijeva da Moskva ni po koju cijenu neće dopustiti da ukrajinska vojska, koju naoružavaju SAD i NATO, slomi pobunjene ukrajinske oblasti Donbasa s ruskim življem i time snage iza kojih stoji NATO izađu na granicu s Rusijom.
To su ocjene medija, analitičara i diplomata EU koji smatraju da je telefonski razgovor Bajdena i Putina uoči Nove godine bio konstruktivan i da je Putin smanjio napetost.
Aktuelna napetost nije repriza kubanske raketne krize iz 1962, jer i Bajden i Putin su saglasni da u nuklearnom ratu niko ne može da pobijedi, ali su odnosi Zapada i Rusije došli do usijanja i bez sumnje se ozbiljna prijetnja nadvila nad Evropom i “crvene linije” su, i za Ruse i za Amerikance, prevashodno u ukrajinskoj krizi.
S jedne strane, “crvena linija” je zahtjev Moskve da se SAD i NATO sporazumom obavežu da neće razmiještati ofanzivno oružje i primiti u NATO Ukrajinu i Gruziju.
To je neprihvatljivo za načela i doktrinu Atlantskog saveza i “crvena linija” za Zapad, kažu SAD i NATO, jer neće podjelu na uticajne sfere i stav je da su sve suverene zemlje slobodne da uđu u saveze koje žele.
Dimitrij Trenin, direktor moskovskog Karnegi centra, smatra da Rusija želi da zaustavi širenje NATO, a ne da pripoji nove teritorije, već prevashodno da se zaustavi razmještaj naoružanja i baza ka granicama Rusije.
Raketne američke rampe su već postavljene u Poljskoj i Rumuniji s obrazloženjem da treba da odbrane Evropu od raketnog udara iz Irana i Sjeverne Koreje, a Moskva kaže da krstareće rakete sa tih rampi za par minuta mogu da gađaju ciljeve u Rusiji i traži da Zapad obustavi vojnu pomoć Ukrajini i prihvati zabranu razmještaja raketa srednjeg dometa u Evropi.
Zapadne vlade, a to je potvrdio i ukrajinski ministar odbrane, smatraju da Rusija nema namjeru da napadne i okupira Ukrajinu, iako su snažne ruske trupe postavljene u blizini ukrajinske granice, ali podozrijevaju da bi Moskva mogla učiniti nešto slično što je dovelo do priznavanja nezavisnosti Abhazije i Južne Osetije.
To znači da istočne ukrajinske oblasti Donbasa, naseljene pretežno Rusima,proglase nezavisnost od Kijeva ako bi ih napala ukrajinska vojska koju je NATO jako naoružao, a onda bi tu nezavisnost Rusija priznala i pružila im svu pomoć.
Putin kaže da je Moskva spremna da posegne za “vojno-tehničkim mjerama” ako bi NATO nastavio da naoružava armiju Ukrajine i razmješta ofanzivno naoružanje.
Bajden je Putinu u razgovoru 30.decembra predočio da bi ruska invazija Ukrajine imala po Moskvu teške ekonomske sankcije i osjetno povećanje NATO trupa na istoku Evrope, ” uz dodatnu pomoć Ukrajini da se osposobi za odbranu svoje teritorije”.