Ukrajinci su u ovom trenutku posljednji u nizu talasa ljudi koji bježe pred ratom i razaranjem. Samo u zadnjih 30 godina i samo na tlu Evrope bilo je najmanje pet izbjegličkih i migrantskih kriza. I u ovom trenutku jednako kao i Ukrajinci i ljudi iz Jemena bježe od istog – od rata i za goli život.
Za vrijeme ratova u bivšoj Jugoslaviji od 1991. do 2001. godine iz različitih republika nekadašnje SFRJ izbeglo je, procjenjuje se, više od 2,4 miliona ljudi, a oko još 2 miliona je interno raseljeno. Bila je to jedna od najvećih izbjegličkih kriza u Evropi do tada. Godine 1999. Kosovo je napustio najveći dio kosovskih Albanaca. Iste godine, nakon bombardovanja Jugoslavije i potonjeg Kumanovskog sporazuma, dok su se Albanci vraćali kućama oko 200.000 kosovskih Srba otišlo je iz svojih kuća.
Skoro istovremeno, i takođe u Evropi bježali su ljudi sa Kavkaza: Čečeni i Inguši. Gruzini i Osetini i drugi narodi, mnogi da se nikada ne vrate. Za mnoge u ostatku Evrope ti ljudi su prošli ispod radara pažnje. I to će se ponavljati i u drugim situacijama.
Socijalni psiholog Zoran Pavlović kaže da ljudi u principu više saosećaju sa onima sa kojima pronalaze neke zajedničke karakteristike.
“Saosećanje sa patnjama druge osobe, u nekom smislu prati granice naših socijalnih identiteta, iz ugla socijalne psihologije. Mnogo smo spremniji da saosjećamo sa onima koje doživljavamo da su ‘mi’, posebno po nekim kritetrijuma koji su za nas jako važni ili relevantni”, rekao je Pavlović.
Godine 2011. počeli su ratovi u Siriji i ratovi u Libiji. Svoje domove napustilo je oko 13 miliona Sirijaca, od toga 5 miliona je napustilo Siriju. Većina izbjeglica iz Sirije prvobitno utočište našla je u okolnim zemljama prije svega Turskoj. I Libijci su bježali takođe u susjedne zemlje živeći tamo u privremenim kampovima.
Razmjere ovih i nekoliko drugih ratova na teritoriji Bliskog istoka, poput rata u Avganistanu i ratova na afričkom kontintetu, Evropa je osjetila kada su brodovima, rizikujući živote, i kopnom izbjeglice i migranti počeli da dolaze u Italiju i Grčku sa namjerom da odu dalje u Evropu.
Samo u 2015.godini 1,3 miliona ljudi zatražilo je azil. EU je pokušala da uvede kvote. Mađarska, Slovačka, Rumunija i Češka su se pobunile. Na nekim granicama su se dizale i boljikave ograde. Desno orjentisani političari, poput mađarskog Viktora Orbana su iskoristili priliku da prikupe političke poene.
“Tema antiimigracionih politika je, u principu, jedna vrsta konstante u desničarskim ideologijama u različitim sredinama”, dodao je Pavlović.
Dok se Evropa te 2015. borila sa nepreglednim talasom izbjeglica i migranata, na drugom kraju kontinenta takođe su se pojavile izbeglice – aneksijom Krima, a potom i ratom na istoku Ukrajine, ova područja napustilo je, prema procjenama, dijelom u pravcu Rusije, dijelom dublje na teritoriju Ukrajine, više od milion i po ljudi.