Ko će biti nasljednik Žan-Kloda Junkera? Evropski lideri su se navodno dogovorili da to ne bude Manfred Veber, koji je slovio za favorita. Najveće šanse ima Frans Timermans, ali pominju se i kandidati sa Balkana…
Bavarski konzervativac Manfred Veber je bio nosilac liste evropske Narodne partije na izborima za evropski parlament, ali, iako je ta opcija osvojila najviše glasova, neće postati naredni šef Evropske komisije (EK).
Izvori više uglednih svjetskih listova tvrde da su to dogovorili njemačka kancelarka Angela Merkel, francuski predsjednik Emanuel Makron i drugi evropski lideri koji učestvuju na samitu G20 u Osaki.
Prema saznanjima lista Velt, Merkel se saglasila sa tim i tako utrla put kompromisu sa Makronom. Prethodno su lideri dvije najmoćnije države EU bili u klinču oko podjele najviših funkcija. Konačna odluka bi trebalo da bude donijeta u nedelju ili ponedeljak na posebnom samitu u Briselu.
Veber će voditi parlament?
Velt prenosi da šanse ima holandski socijaldemokrata Frans Timermans koji je predvodio listu Socijalista na evropskim izborima. Ista saznanja ima i Fajnenšel tajms koji piše da je španski premijer Pedro Sančes, neformalni lider evropskih socijalista, prenio saradnicima da je Timermans „favorit“ da vodi vladu Evropske unije.
Prema tom listu se kompromis Berlina i Pariza sastoji u tome da Veber postane predsjednik Evropskog parlamenta, a da neki Francuz preuzme mjesto šefa Evropske centralne banke.
Velt i Fajnenšel tajms u krugu ozbiljnih kandidata za šefa EK ističu hrvatskog premijera Andreja Plenkovića koji je karijeru gradio u Briselu.
Velt još pominje Francuza Mišela Barnijea koji je u ime EU vodio pregovore o Bregzitu i bugarsku vršiteljku dužnosti predsjednice Međunarodne banke za obnovu i razvoj Kristalinu Georgievu. Fajnenšel tajms pak, osim Plenkovića, pominje i rumunskog predsjednika Klausa Johanisa.
Ako je Veber kao favorit Angele Merkel i „pobjednik“ izbora van igre, onda to vjerovatno znači da je za najvažnije mjesto u EU otpala i Makronova favoritkinja Margret Vestager. Tu dansku liberalku je američki predsjednik Donald Tramp nedavno označio ženom koja „mrzi SAD“.
Besmisao „nosilaca lista“
Ukoliko u Junkerovu fotelju zbilja sjedne bilo ko drugi osim Manfreda Vebera biće to brza smrt za sistem sa „nosiocima lista“. Naime, izbori u maju bili su tek drugi na kojima su partijske familije imale „vodeće kandidate“ sa idejom da jedan od njih – onaj čija familija pobijedi i može da oformi koaliciju – postane šef EK.
Ta ideja je hvaljena kao demokratizacija EU jer građani biraju novog šefa. Međutim, državni lideri nikada na to zvanično nijesu pristali – definitivna odluka je i dalje u njihovim rukama.