Muškarac iz Londona druga je osoba u svijetu koja se izliječila od HIV-a, saopštili su ljekari.
Adam Kastilejo nema virus više od 30 mjeseci poslije prestanka upotrebe terapije.
Međutim, on nije izliječen ljekovima protiv HIV-a, već transplantacijom matičnih ćelija – tretmanu koji je primijenjen u liječenju raka koji je imao, prenosi časopis Lensent HIV.
Davaoci tih matičnih ćelija imaju nouobičajen gen koji ih štiti od HIV-a. Dobijanjem njihovih ćelija i Kastilejo je postao zaštićen.
Timoti Braun, poznatiji kao berlinski pacijent, postao je prvi čovjek koji je izliječen od HIV-a, tri i po godine od dobijanja iste terapije.
Kako izgleda terapija?
Čini se da transplantacija matičnih ćelija sprečava kopiranje virusa u tijelu tako što se pacijentove imune ćelije mijenjaju ćelijama davalaca koje su otporne na HIV.
Adam Kasilejo – 40-godišnji londonski pacijent, koji je odlučio da se njegov identitet objavi – u krvi, sjemenoj tečnosti i tkivu nema aktivanu HIV infekciju, saopštili su ljekari.
Prošlo je godinu dana od kada je prvi put objavljeno da nema virus, a nema ga i dalje.
Vodeći istraživač profesor Ravindra Kamar Gapta, sa Univerziteta Kembridž, rekao je za BBC: „Ovo je izlječenje HIV-a gotovo sa sigurnošću. On je dvije i po godine u remisiji. Naša otkrića pokazuju da se uspjeh transplantacije matičnih ćelija kao lijek protiv HIV-a, prvi put prijavljen prije devet godina kod berlinskog pacijenta, može ponoviti.”
Ali, ovo neće biti terapija za milione ljudi koji širom svijeta žive s HIV-om.
Agresivna terapija prije svega je korišćena u liječenju ovih pacijenata od raka, a ne HIV-a.
I trenutni ljekovi protiv HIV-a veoma su efikasni, što znači da ljudi sa virusom mogu da žive duge i zdrave živote.
Profesor Kapta je rekao: „Važno je znati da je ova terapija visoko rizična i da se koristi kao krajnje sredstvo kod pacijenata sa HIV-om koji imaju malignitete koji su opasni po život. Međutim, ovo nije terapija koja će biti široko dostupna za osobe sa HIV-om koji su na uspješnim antiretroviralnim terapijama.”
Ali ovo bi moglo da da nadu za pronalazak lijeka u budućnosti korišćenjem genske terapije.
Kako funkcioniše?
Virus HIV 1 – najčešći oblik HIV-a u svijetu – za ulazak u ćelije koristi CCR5 receptor.
Međutim, postoji veoma mali broj ljudi koji su otporni na HIV virus, a koji imaju dvije mutirane kopije CCR5 receptora.
To znači da virus ne može da uđe u ćelije koje uglavnom zarazi.
Istraživači kažu da je moguće genetskom terapijom ciljati CCR5 receptore kod onih koji imaju HIV virus.
To je isti receptor koji je koristio kineski naučnik He Džankui koji je stvorio prve genetski modifikovane bebe. On je sada u zatvoru.
Da li je ovo trajni lijek?
Testovi pokazuju da je 99 odsto Kestilejovih imunih ćelija zamijenjeno ćelijama davaoca.
Ali u njegovom tijelu i dalje ima ostataka virusa, kao i u tijelu berlinskog pacijenta Brauna.
Nemoguće je reći s apsolutnom sigurošću da se HIV nikada neće vratiti.
“Ovo je jedinstvena pozicija u kojoj možete da budete, jedinstven i vrlo ponižavajuć položaj”, rekao je Kasilejo za Njujork Tajms. “Želim da budem ambasador nade. Ne želim da ljudi misle da sam ja odabran. Ne, to se samo desilo. Bio sam na pravom mjestu, vjerovatno u pravo vrijeme, kada se to dogodilo.”
Profesorka Šeron Levin sa Univerziteta u Melburnu je rekla: “Imajući u vidu veliki broj ćelija uzorkovanih ovdje i odsustvo netaknutog virusa, da li je londonski pacijent zaista izliječen? “Dodatni podaci, navedeni u ovom izvještaju, sigurno su ohrabrujući, ali nažalost, na kraju će vrijeme sve pokazati.”